ایرانی تباران داغستان
در دو روستا منطقه
#دربند در
#داغستان به نام های
#متاگی و
#جالغان، به گویش و زبانی گفتگو می شود که بسیار نزدیک به زبان پارسی میانه یا زبانهای ایرانی جنوب شرقی است و به طوری که ایشان خود را بر اساس تاریخی شفاهی شان ایرانی
زاده می دانند.
در اصل زبان این روستاها که در کنار دیوار دربند یا دیوار بزرگ
#قفقاز (42 کیلومتر معروف به دیوار داغباری) بنا شده است، به احتمال زیاد و با توجه به نظر استاد علی‌اشرف صادقی به زبانی نزدیک به گویش های پارسی میانه صحبت می کنند.
این شهر و بارو بر اساس منابع تاریخی از جمله دربندنامه ها و آختی نامه در دوره قباد و انوشیروان به شکل و ساختار امروزي درآمد و عملیات ساخت آن به پایان رسید. همزمان با ساخت شهر و دیوار، مهاجرت سه هزار خانوار از نظامیان و صنعتگران از فیروز آباد و تخت سلیمان به این شهر و مناطق اطراف دیوار آغاز شد.
نخستین بار
#حامد_کاظم_زاده قفقازشناس در سال 1386 با توجه به اطلاعات محلی در داغستان از جمله تویه‌های دکتر
#نوری_ممدزاده، توانست با این مردم صحبت کند. سال گذشته نیز از کشورمان هم هیاتی برای فیلمبرداری از زبان و گویش ایشان به این روستاها سفر کردند که سرپرست آن گروه هم آقای
#احسان_هوشمند بودند.
شایان ذکر است که روستای جالغان در 3 کیلومتری ارتفاعات جنوب غربی شهر دربند و روستای متاگی در 5 کیلومتری ارتفاعات شمال غربی شهر دربند قرار گرفته که بزرگترین مرکز ایرانی زبانان و فارسی سرایان داغستان تا چند دهه پیش بوده است.
همچنین باید یه این نکته توجه کرد که ایرانی تباران داغستان، تنها مشمول این روستاها نمی شود بلکه تات زبانها و یهودیان کوهستان، ایرانیان آذری زبان مهاجر دوران قاجار (بر اساس نظر دکتر نوری ممدزاده در حدود 50 هزار نفر)، از جمله سایر ایرانی تباران این دیار تاریخی می باشند.
@paniranist کانال خبری پان ایرانیست
