https://globisreview.com/fa/?p=2740 با توجه به مقالات و مطالبی که بهویژه خود دستاندرکاران انقلاب فرهنگی تولید کردهاند، فکر میکنید چه وجهی از واقعهٔ انقلاب فرهنگی همچنان ناشناخته و مبهم است و باید دربارهاش کار بشود؟ از این بابت میپرسم که ابتدای صحبت اشاره کردید که هنوز لازم است در این مورد پژوهشهایی انجام بشود.
من خیلی خوشحالم که در ایران، از اواخر دههٔ هشتاد، نسل جدیدی از کارها در این زمینه منتشر شدهاند که نگاه عمیقتری به آنچه بر سر ما آمد دارند و فقط چارچوب سیاسی این پروژه را نمیبینند و در کنار آن به سویههای دیگرش هم میپردازند. بهخصوص فکر میکنم حالا که دیگر زمانی از این تجربه گذشته، وقت گرفتن بیلان آن است و پاسخ به این پرسش اساسی که طراحان این پروژه چه میخواستند و مشخصاً چه چیزی حاصل شد. وقتی گرایشهای ضداستعماری و یا فمینیستی ادعای نقد علوم انسانی موجود در دانشگاهها را طرح کردند فقط در حرف و شعار نماندند. رویکردهای فمینیستی برای مثال تئوریسازی کردند، مفهوم ساختند، کار میدانی کردند، کار تاریخی انجام دادند، نوشتههای گذشته را نقد کردند. بنابراین ادبیاتی تولید کردهاند که به گفتمان آنها مشروعیت و اعتبار میدهد.
حالا اگر به سراغ بیلان ادعایهای دربارهٔ برپایی دانشگاه اسلامی و علوم انسانی اسلامی برویم چه چیزی را خواهیم یافت؟ این علوم کدام آوردهٔ معرفتی و نظری برای جامعهٔ ایران داشته، چه مفاهیم جدیدی را ساختهاند، و چه تحول پارادایمی و یا روششناسانه بهوجود آوردهاند؟ اگر ما در هر دورهٔ چندساله شاهد تکرار گفتمان انقلاب فرهنگی با کلیدواژههای نفوذ غرب و ضدانقلاب و امثالهم هستیم به این معناست که گفتمان انقلاب فرهنگی درجا میزند و چیزی برای گفتن ندارد و فقط با زور سیاست خودش را به دانشگاه تحمیل می کند.
مرحوم مصباح یزدی پس از سی سال گفت دانشگاه فقط ظاهرش اسلامی شده است و یا داوری اردکانی حالا پروژهٔ اسلامی کردن علوم انسانی را نشدنی یا سیاستزدگی میداند. آقایان چه چیزی کم داشتند که نتوانستند بهشتی را که وعده داده بودند برپا کنند؟ از اسلامی کردن دانشگاه به جز تصفیه مخالفان، رواج دین مناسکی، دخالت نهاد دین در امور اجرایی، و نهادهای کنترل چه چیزی نصیب دانشگاه شده است؟ از آقای سروش گرفته تا داوری و گلشنی زود یا دیر از قطار انقلاب فرهنگی پیاده شدند. باید این فرایند را بررسی کرد و کسانی را که چنین ادعاهایی داشتند و دارند را بهروشنی نقد کرد و برایشان دادگاه آکادمیک برپا کرد. پاسخ این همه خسارت و آسیب را چه کسی باید بدهد؟