شاه فرتوت ابریقستان

چون صاعقه در كورهٔ بی‌صبریَم امروز
از صبح كه برخاسته‌ام، ابریَم امروز


استاد #شفیعی‌_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‍ نیست امروز کسی عارف و زندیق به هم
تو در این ره، همه جا ورد زبانی #سایه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سایه، آینه‌دار غم‌ها و شادی‌های عصرِ ما

شعر سایه استمرار بخشی از جمال‌شناسی شعر #حافظ است. آنهایی که بوطیقای حافظ را به نیکی می‌شناسند، از شعر سایه سرمست می‌شوند. از لحظه‌ای که خواجهٔ شیراز دست به آفرینش چنین اسلوبی زده است و مایهٔ حیرت جهانیان شده است تا به امروز، شاعران بزرگی کوشیده‌اند در فضای هنر او پرواز کنند و گاه در این راه دستاوردهای دلپذیری هم داشته‌اند. اما با اطمینان می‌توانم بگویم که از روزگار خواجه تا به امروز، هیچ شاعری نتوانسته است به اندازهٔ #سایه در این راه موفق باشد. این سخن را از سر کمال اطلاع و جستجو در تاریخ ادبیات فارسی می‌نویسم و به قول قائلش: می‌گویم و می‌آیمش از عهده برون.


▪️سایه، در عین بهره‌وری خلاق از بوطیقای حافظ، همواره در آن کوشیده است که آرزوها و غمهای انسان عصر ما را در شعر خویش تصویر کند، برخلاف تمامی کسانی که با جمال‌شناسی شعر حافظ، به تکرار سخنان او و دیگران پرداخته‌اند.
سایه بی‌آنکه مدعی خلق جهانی ویژهٔ خویش باشد، آینه‌دار غم‌ها و شادی‌های انسان عصر ماست و اگر کسانی باشند که بر باد رفتن آرزوهای بزرگ انسان عدالت‌خواه قرن بیستم را با تمام وجود خود تجربه کرده باشند، وقتی از زبان سایه می‌شنوند:
چه جای گل که درختِ کهن ز ریشه بسوخت
گ ازین سمومِ نفس‌کش که در جوانه گرفت
همدلی‌شان با سایه کم از همدلی دردمندان دورهٔ «امیر مبارزالدین» با خواجهٔ شیراز نیست. آنجا که فرمود:
ازین سموم که بر طرفِ بوستان بگذشت
عجب که بوی گلی هست و رنگ یاسمنی

▪️آنچه هنر سایه را در برابر تمام غزل‌سرایان بعد از حافظ امتیاز بخشیده، همین است که او ظرایف بوطیقای حافظ را در خدمت تصویرگری بهارها و زمستان‌های تاریخی انسان درآورده است و در این راه سرآمد همهٔ اقران خویش، در طول این هفتصد سال، بوده است. می‌بینید که بدینگونه سایه در جهان ویژهٔ خویش، یکی از نوادر قرون و اعصار است.

▪️متجاوز از نیم قرن است که نسل‌های پی‌درپی عاشقان شعر فارسی حافظه‌هایشان را از شعر سایه سرشار کرده‌اند و امروز اگر آماری از حافظه‌های فرهیختهٔ شعردوست را در سراسر قلمرو زبان فارسی گرفته شود، شعر هیچ‌یک از معاصران زنده نمی‌تواند با شعر سایه رقابت کند. بسیاری از مصراع‌های شعر او در حکم امثال سایره درآمده‌اند و گاه‌گاه در زندگی بدان تمثل می‌شود. از همان حدود شصت سال پیش که در نوجوانی سرود:
«روزگاری شد و کس مرد ره عشق ندید
حالیا چشم جهانی نگران من و توست.»

تا به امروز که غمگنانه با خویش زمزمه می‌کند:

«یک دم نگاه کن که چه بر باد می‌دهی
چندین هزار امید بنی آدم است این»

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی_کدکنی
مجلهٔ بخارا، شمارهٔ ۹۵ و ۹۶، مهر_آبان ۱۳۹۲، صص ۲۲۶_۲۳۰


#هوشنگ_ابتهاج
#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan

گه ملحد و گه دهری و کافر باشد
گه دشمن خلق و فتنه‌پرور باشد

باید بچشد عذاب تنهایی را
مردی که ز عصر خود فراتر باشد

 افرادی در تاریخ هستند که به راستی مصداق ِ این رباعی زیبای دکتر #شفیعی_کدکنی هستند.
انسان‌هایی که می‌توانند اندکی سر از زیر لحاف محیط بیرون بیاورند و کمی آنسوتر را ببینند. #فریدون_فرخزاد به راستی یکی از این افراد می‌تواند باشد. 
مردی که شکل خودش بود. زندگی ِ شرافتمندانه‌ای کرد و در نهایت تاوان این صداقت و «فراتر از عصر خود بودن» را با خونش داد.

روحش شاد و یادش گرامی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@oldkingofebrighestan

به کجا چنین شتابان؟
گون از نسیم پرسید:

دل من گرفته زین جا
هوس سفر نداری
ز غبار این بیابان؟

همه آرزویم اما
چه کنم که بسته پایم.

به کجا چنین شتابان؟
به هر آن کجا که باشد
به جز این سرا، سرایم

سفرت به خیر اما تو و دوستی، خدا را
چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی
به شکوفه‌ها، به باران
برسان سلام ما را.


استاد #محمدرضا_شفیعی‌_کدکنی
#شفیعی_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

اگر ساحل خموش و صخره آرام
و گر کار صدف چشم انتظاریست

من و دریا نیاساییم هرگز
قرار کار ما بر بی قراریست...

استاد محمدرضا #شفیعی_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

سوگواران تو امروز خموشند همه
که دهان‌های وقاحت بخروشند همه

وای از این قوم ریایی که در این شهر دو رو
روزها شحنه و شب، باده فروشند همه

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی_کدکنی

سالروز شهادت امام‌حسین(ع) بر همهٔ آزادگان جهان تسلیت باد.

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‍ به بهانۂ دوم اردیبهشت، زادروز زنده‌یاد #قیصر_امین‌پور

دکتر قیصر امین‌پور نویسنده، مدرس دانشگاه و شاعر معاصر در ۲ اردیبهشت ۱۳۳۸ در شهرستان #شوشتر بخش #گتوند (شهرستان امروزی) در استان #خوزستان به دنیا آمد.
دوره راهنمایی و متوسطه خود را دزفول گذراند و در سال ۱۳۵۷ در رشته دامپزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد، ولی پس از مدتی از تحصیل این رشته انصراف داد.

قیصر امین‌پور، در سال ۱۳۶۳ بار دیگر اما در رشته زبان و ادبیات فارسی به دانشگاه رفت و این رشته را تا مقطع دکترا گذراند و در سال ۱۳۷۶ از پایان‌نامه دکترای خود با راهنمایی دکتر محمدرضا #شفیعی_کدکنی با عنوان «سنت و نوآوری در شعر معاصر» دفاع کرد. این پایان‌نامه در سال ۱۳۸۳ و از سوی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شد.

او در سال ۱۳۵۸، از جمله شاعرانی بود که در شکل‌گیری و استمرار فعالیت‌های واحد شعر حوزه هنری تا سال ۱۳۶۶ تأثیر گذار بود. وی طی این دوران مسئولیت صفحه شعرِ هفته‌نامه سروش را بر عهده داشت و اولین مجموعه شعر خود را در سال ۱۳۶۳ منتشر کرد. اولین مجموعه او «در کوچه آفتاب» دفتری از رباعی و دوبیتی بود و به دنبال آن «تنفس صبح» تعدادی از غزلها و شعرهای سپید او را در بر می‌گرفت.

دکتر قیصر امین‌پور، تدریس در دانشگاه را در سال ۱۳۶۷ و در دانشگاه الزهرا آغاز کرد و سپس در سال ۱۳۶۹ در دانشگاه تهران مشغول تدریس شد. وی همچنین در سال ۱۳۶۸ موفق به کسب جایزه نیما یوشیج، موسوم به مرغ آمین بلورین شد. دکتر امین‌پور در سال ۱۳۸۲ به‌عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزیده شد. وی در سال ۱۳۸۶ بر اثر بیماری کلیه و قلب دار فانی را وداع گفت.

پس از مرگ وی میدان شهرداری منطقه ۲ واقع در محله سعادت آباد به نام قیصر امین‌پور نامگذاری شد.

روحش شاد و یادش گرامی

#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan

در منزل خجستهٔ اسفند
همسایهٔ سراچهٔ فروردین
با شاخه‌های تُرد بلوغ جوانه‌ها
باران به چشم‌روشنی صبح آمده‌ست
زشت است اگر که من
یار قدیم و همدم هم‌ساغر سحر
در کوچه‌های خامش و خلوت نجویمش
یا با جام شعر خویش، خوشآمد نگویمش

استاد #شفیعی_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

روز بخیر
سال نو مبارک 🌺🌹💐🌻

‍ نیست امروز کسی عارف و زندیق به هم
تو در این ره، همه جا ورد زبانی #سایه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سایه، آینه‌دار غم‌ها و شادی‌های عصرِ ما

شعر سایه استمرار بخشی از جمال‌شناسی شعر #حافظ است. آنهایی که بوطیقای حافظ را به نیکی می‌شناسند، از شعر سایه سرمست می‌شوند. از لحظه‌ای که خواجهٔ شیراز دست به آفرینش چنین اسلوبی زده است و مایهٔ حیرت جهانیان شده است تا به امروز، شاعران بزرگی کوشیده‌اند در فضای هنر او پرواز کنند و گاه در این راه دستاوردهای دلپذیری هم داشته‌اند. اما با اطمینان می‌توانم بگویم که از روزگار خواجه تا به امروز، هیچ شاعری نتوانسته است به اندازهٔ #سایه در این راه موفق باشد. این سخن را از سر کمال اطلاع و جستجو در تاریخ ادبیات فارسی می‌نویسم و به قول قائلش: می‌گویم و می‌آیمش از عهده برون.


▪️سایه، در عین بهره‌وری خلاق از بوطیقای حافظ، همواره در آن کوشیده است که آرزوها و غمهای انسان عصر ما را در شعر خویش تصویر کند، برخلاف تمامی کسانی که با جمال‌شناسی شعر حافظ، به تکرار سخنان او و دیگران پرداخته‌اند.
سایه بی‌آنکه مدعی خلق جهانی ویژهٔ خویش باشد، آینه‌دار غم‌ها و شادی‌های انسان عصر ماست و اگر کسانی باشند که بر باد رفتن آرزوهای بزرگ انسان عدالت‌خواه قرن بیستم را با تمام وجود خود تجربه کرده باشند، وقتی از زبان سایه می‌شنوند:
چه جای گل که درختِ کهن ز ریشه بسوخت
گ ازین سمومِ نفس‌کش که در جوانه گرفت
همدلی‌شان با سایه کم از همدلی دردمندان دورهٔ «امیر مبارزالدین» با خواجهٔ شیراز نیست. آنجا که فرمود:
ازین سموم که بر طرفِ بوستان بگذشت
عجب که بوی گلی هست و رنگ یاسمنی

▪️آنچه هنر سایه را در برابر تمام غزل‌سرایان بعد از حافظ امتیاز بخشیده، همین است که او ظرایف بوطیقای حافظ را در خدمت تصویرگری بهارها و زمستان‌های تاریخی انسان درآورده است و در این راه سرآمد همهٔ اقران خویش، در طول این هفتصد سال، بوده است. می‌بینید که بدینگونه سایه در جهان ویژهٔ خویش، یکی از نوادر قرون و اعصار است.

▪️متجاوز از نیم قرن است که نسل‌های پی‌درپی عاشقان شعر فارسی حافظه‌هایشان را از شعر سایه سرشار کرده‌اند و امروز اگر آماری از حافظه‌های فرهیختهٔ شعردوست را در سراسر قلمرو زبان فارسی گرفته شود، شعر هیچ‌یک از معاصران زنده نمی‌تواند با شعر سایه رقابت کند. بسیاری از مصراع‌های شعر او در حکم امثال سایره درآمده‌اند و گاه‌گاه در زندگی بدان تمثل می‌شود. از همان حدود شصت سال پیش که در نوجوانی سرود:
«روزگاری شد و کس مرد ره عشق ندید
حالیا چشم جهانی نگران من و توست.»

تا به امروز که غمگنانه با خویش زمزمه می‌کند:

«یک دم نگاه کن که چه بر باد می‌دهی
چندین هزار امید بنی آدم است این»

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی_کدکنی
مجلهٔ بخارا، شمارهٔ ۹۵ و ۹۶، مهر_آبان ۱۳۹۲، صص ۲۲۶_۲۳۰


#هوشنگ_ابتهاج
#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan

تو خود آفتاب خود باش و
طلسم کار بشکن...

استاد #شفیعی_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

صبح بخیر

مانا گمان برید که ایزد به فضلِ خویش
کرده‌ست بهرِ فتح جهان انتخابتان

گر جمعِ «مادران به خطا»، نامتان نهیم
هرگز نکرده‌ایم خطا در خطابتان!

استاد #شفیعی_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@oldkingofebrighestan

کمترین تصویر از یک زندگانی
آب، نان، آواز!
ور فزون‌تر خواهی از آن
گاه ‌گه پرواز
ور فزون‌تر خواهی از آن شادی آغاز
ور فزون‌تر، باز هم خواهی...
بگویم، باز؟
آنچنان بر ما به نان و آب،
اینجا تنگ‌سالی شد
که کس در فکر آوازي نخواهد بود
وقتی آوازی نباشد
شوق پروازی نخواهد بود...

استاد #شفیعی_کدکنی
#محمدرضا_شفیعی‌کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‍ به بهانۂ سالروز تولد استاد #شفیعی_کدکنی


#محمدرضا_شفیعی_کدکنی در نوزدهم مهرماه ۱۳۱۸ در #کدکن، از توابع #تربت_حیدریهٔ امروزی در خراسان به دنیا آمد.
شفیعی کدکنی هرگز به دبستان و دبیرستان نرفت و از آغاز کودکی نزد پدر خود (که آخوند بود) و محمدتقی ادیب نیشابوری (ادیب نیشابوری دوم) به فراگیری زبان و ادبیات عرب پرداخت و فقه، کلام و اصول را نزد #شیخ_هاشم_قزوینی فراگرفت.

پس از مرگ شیخ هاشم، تا آخرین مراحل درس خارج فقه را نزد #سید_محمدهادی_میلانی خواند. او به پیشنهاد دکتر #علی‌اکبر_فیاض در دانشگاه فردوسی مشهد نام ‌نویسی کرد و در کنکور آن سال نفر اول شد و به دانشکدهٔ ادبیات رفت و مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی، و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت.

شفیعی کدکنی از سال ۱۳۴۸ به درخواست دانشگاه تهران، استاد آن دانشگاه است.
#بدیع‌الزمان_فروزانفر زیر برگهٔ پیشنهاد استخدام وی نوشته بود «احترامی است به فضیلت او». شفیعی از جمله دوستان نزدیک #مهدی_اخوان_ثالث، شاعر خراسانی، به شمار می‌رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی كرد.
استاد، سرودن شعر را از جوانی به شیوهٔ قدمایی آغاز کرد و پس از چندی به سبک نو مشهور به #نیما_یوشیج روی آورد.
با انتشار دفتر شعر "در کوچه باغ‌ های نشابور" نام ‌آور شد.

استاد #شفیغی_کدکنی و استاد #هوشنگ_ابتهاج از دوستان نزدیک یکدیگرند.
دکتر کدکنی شعری هم به مناسبت ۹۰ سالگی این شاعر بزرگ کشورمان سروده‌اند که در مصرعی از آن چنین تعبیری را برای #سایه به کار می‌برند:

«آفتابی تو که در سایه نهانی، سایه».

زمزمه‌ها، شبخوانی، از زبان برگ، بوی جوی مولیان، از بودن و سرودن، مثل درخت در شب باران، هزاره دوم آهوی کوهی، صور خیال در شعر فارسی، موسیقی شعر، با چراغ و آینه (در جستجوی ریشه‌های تحول شعر معاصر ایران)، تصحیح اسرارالتوحید نوشته محمدبن منور، تصحیح تاریخ نیشابور نوشته حاکم نیشابوری، تصحیح آثار عطار نیشابوری، تصحیح مختارنامه، تصحیح مصیبت‌نامه، تصحیح منطق‌الطیر، تصحیح اسرارنامه، تصحیح دیوان عطار و ترجمه آفرینش و تاریخ نیز از جمله آثار محمدرضا شفیعی کدکنی است.

#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan

نوزدهم مهرماه، زادروز استاد #شفیعی_کدکنی

#محمدرضا_شفیعی_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‍ چنان که ابر
گره خورده با گریستنش

چنان که گل
همه عمرش مسخّرِ شادی است

چنان که هستیِ آتش
اسیر سوختن است

تمام پویهٔ انسان
به سوی #آزادی است...

#محمدرضا_شفیعی_کدکنی
نوزدهم مهرماه، زادروز استاد #شفیعی_کدکنی
۱۳۱۸

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‏پیش از شما
به‌سان شما
بی‌شمارها
با تار عنکبوت نوشتند روی باد
کاین دولت خجستهٔ جاوید زنده باد

نوزدهم مهرماه، زادروز استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
۱۳۱۸

#شفیعی_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

چون صاعقه در كورهٔ بی‌صبریَم امروز
از صبح كه برخاسته‌ام، ابریَم امروز

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی‌_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

ای‌ خزان‌های‌ خزنده‌ در عروق‌ سبز باغ‌
کاین‌چنین‌ سرسبزی‌ ما پایکوبان‌ شماست؛

از تبارِ دیگریم‌ و از بهارِ دیگریم‌
می‌شویم‌ آغاز زآنجایی‌ که‌ پایانِ شماست‌!

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

صبح بخیر

صبح آمده‌ست برخیز
بانگ خروس گوید
وین خواب و خستگی را
در شط شب رها کن

#شفیعی_کدکنی
#شاه_فرتوت_ابریقستان
@oldkingofebrighestan

صبح بخیر

فراخایِ جهان
سرشارِ از #آزادی و شادیست
اگر این دیو و این دیوار‌
که می‌بندد رهِ دیدار،
بگذارد...‌‌!

استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
#شفیعی‌_کدکنی

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan