تاملی بر سخنان آیتالله
#جوادی_آملی و یادی از پرسش
#عباس_میرزاهنگامی که گفتگوی آیتالله جوادی آملی با وزیر کار را میخواندم مبنی بر اینکه کشوری که
#امام_علی و
#امام_حسین دارد، چگونه است که نمیتواند مشکلات خود را حل کند ولی
#چین کمونیست بدون این ظرفیتهای معنوی میتواند مسائل خویش را مدیریت کند؛ ناگهان به یاد سخنان عباس میرزا در حین جنگ با قشون تزاری
#روسیه افتادم. میدانید که در جنگ دوم ایران و روسیه عباس میرزا در گفتگو با کنسول
#فرانسه میگوید:
"نمیدانم این قدرتی که شما(اروپاییها) را بر ما مسلط کرده چیست و موجب ضعف ما و ترقی شما چه؟ شما در قشون، جنگیدن، فتحکردن و بکار بردن قوای عقلیه متبحرید و حال آنکه ما در جهل و شغب غوطهور و به ندرت آتیه را در نظر میگیریم. مگر جمعیت و حاصلخیزی و ثروت مشرق زمین از اروپا کمتر است؟"
به نظر من میان این دو سخن که فاصله قریب به دو سده بین آنها قرار دارد، مشابهت عجیبی وجود دارد و این تشابه به یک معنا وحشتناک هم است. زیرا به نظر میآید در این دویست سال ما پرسش جدیدی مطرح نکردهایم و اگر هم مطرح کردهایم پرسش به معنای بنیادین آن نبوده است و از آن مهمتر نشان از یک اتفاق غریبی هم میدهد و آن این است که عباس میرزا به مثابه نماد
#سلطنت و در اوان مواجهه انسان ایرانی با مدرنیته دچار نوعی سرگشتگی و شکست و عجز میگردد و از دیگری (غرب) به دنبال راه حل میگردد ولی اینبار آیتالله جوادی آملی به عنوان نمادی از نهاد
#دیانت در پایان مدرنیته با نگاه به شرق (چین) دچار نوعی سرگشتگی و حیرت گردیده است و دوباره همان پرسش قدیمی را نه از منظر نهاد سلطنت بل از منظر نهاد دیانت به گونهای تکرار میکند.
حال به نظر من این رویداد را نباید صرفا از منظر سیاسی و جناحی و حتی "گروکشی" تفسیر کرد بل باید این حرکت را نوعی رخداد محسوب کرد و در بستر تمدنی ایران مورد ارزیابی قرار داد.
به سخن دیگر، دو نهاد سلطنت و دیانت در زیستجهان ایرانی از قدیمیترین و استوارترین نهادها بودهاند که یکی در ابتدای مواجهه انسان ایرانی با مدرنیته به سرگشتگی دچار گشت و دیگری در انتهای مدرنیته دچار سردرگمی شده است و این یعنی آغاز تولد عقل معاش از منظر ایرانی در مواجهه با سوانح جهان پسامدرن که دیگر با رویکردهای "یا این یا آن" نخواهد توانست جامعه ایرانی را مدیریت کند بل نیازمند گشودگی به تمامی امکانهای جامعه ایرانی با گرایشهای متنوع آن است تا بتواند وضعیت موجود را ساماندهی کند.
#سید_جواد_میری#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan