✍ذکر
#انوشه به عنوان مخفف
#انوش_آباد در یک منبع تاریخی قاجاری
محمد مشهدی نوشآبادی
🔸#انوش_آباد، این نام را از بهر آن بذین نام کردند که روزی یکی از اکاسره بذان ناحیت بگذشت، به چشمهای که آنجاست فرود آمد، آن چشمه و موضع را خوش یافت، بفرمود تا بدانجا دیهی بنا نهادند و
#انوش_آباد نام کردند.»
(قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، تصحیح انصاری، ص222)
🔸بیش از هزار سال قبل یعنی به سال 378 قمری در کتاب تاریخ قم از وجهتسمیه
#نوش_آباد و نسبت آن با ساسانیان (اکاسره، کسراها) سخن رفته است. اصل کتاب به عربی تألیف و در آغاز قرن نهم به فارسی ترجمه شده است. این کتاب منبع بسیار مهم و بیمانند در تاریخ محلی است.
🔸در تذکرههای زیارتگاههای منطقه که اساساً بیپایه و غیر تاریخی است و عمدتاً در دوره قاجاری نوشته شده است، در ذکر داستانهای مربوط به شخصیت منسوب به زیارتگاه، بر پایه همین متن تاریخ قم، به وجهتسمیه نوشآباد توجه و آن را به
انوشیروان منسوب ساختهاند، در عباراتی همچون
#پایتخت_خاقان_انوشیروان و
#دار_الملک_انوشیروان🔸درواقع تشابه انوش آباد و
انوشیروان در کنار ذکر یکی از اکاسره یعنی پادشاهان ساسانی ذهن را به اینطرف میبرد که این پادشاه همان
انوشیروان است که نوشآباد را بنیان گذاشته است.
🔸این مباحث را قبلاً در کتاب نوشآباد در آینه تاریخ آوردهام و نیاز به تکرار نیست، اما آن چیزی که نوشتن این متن را ضروری کرد، مواجهه با صورت دیگری از نام نوشآباد است که در «تذکره بقعه تاجالدین به نقل از بحر انساب» آمده است.
🔸این تذکره در شعبان سال 1260 قمری در تهران نوشته شده و به سال 1306 قمری توسط ابراهیم بن حاجی میرزا عبدالوهاب استنساخ شده است.
(نامه کاشان، جلد4، 1390، کاشان، همگام با هستی، به کوشش افشین عاطفی، ص42)
🔸نویسنده در ذکر حوادث کشته شدن اسحاق بن همزه و تعقیب وی که در کاشان پناهنده شده بود، مینویسد: «کفار به آن ملاعین پیوسته اردو از شهر نخع حرکت نموده در کنار قریه انوشه فرود آمدند» (ص 40)
🔸معلوم میشود انوشه که به مخفف نوشآباد است، در آن دوران استعمال میشده است و شاید پیش از آن نیز سابقه داشته است.
🔸طرفه آنکه در سالهای اخیر انوشه به عنوان نامی مخفف برای نوشآباد به ویژه در موضوع ثبت ملی پخت قهوه سنتی نوشآباد متداول گشت و اکنون شاهدی تاریخی برای استعمال این واژه یافت شده است.
منبع:
@nushabadi🔸 رسانه مجازی شهر نوش آباد
👇🆔 https://t.me/joinchat/AAAAAD-SQlDdjUwspdRfrA