گاه نوشته‌های مهدی نیکخواه

🔻 از خلأ قدرت تا بی‌ابزاری قدرت

📝 صادق فرامرزی

لحظه‌ «خلأ قدرت» از سخت‌ترین لحظاتی است که یک ملت می‌تواند با آن روبرو شود، لحظه‌ای که شکست و پیروزی، سعادت و سرافکندگی، اتحاد و تجزیه در چند میلی‌متری هم قرار دارند.

لحظه «خلأ قدرت» پس از سقوط و قبل از ظهور است؛ جایی که اجتماع هست و مقابلش دولتی نیست.
عمدتاً ثانیه صفر انقلاب‌ها لحظه «خلا قدرت» است. موقعیت کنونی اما نه «خلأ قدرت» که «بی‌ابزاری قدرت» است.
قدرت به اندازه کافی انباشته شده است اما ابزاری برای اعمال قدرت ندارد.
فقدان ابزار می‌تواند در بلندمدت قدرت را هم بلاموضوع کند با این حال تا مدت زیادی مسلط هست و تسلط نمی‌یابد.
این حفره متناقض شرحی از موقعیت سیاست‌گذار و قانون‌گذار کنونی است.

چندماه قبل از مرگ #مهسا_امینی و عیان شدن چشمه‌های خشم و خروش علیه گشت ارشاد از موقعیت دوگانه دولت و ملت در چارچوب «بی‌امکان‌سازی جامعه» از سمت دولت و «بی‌اقتدارسازی دولت» از سوی جامعه نوشتم، نزاعی که حاصل بی‌قدرتی هر دو برای مهار یکدیگر است.

در این کشاکش ابزارهای تغییر از دست جامعه سلب می‌شود، جامعه هم گام‌به‌گام ابزارهای تثبیت شرایط را در دستان دولت ضعیف می‌کند.
در این موقعیت هر چیزی که نماد و معنایی از تثبیت یا تغییر داشته باشد به طریقی محل نزاع می‌شود (با نگاهی به حوادث این یک سال می‌شود لیست بلندی از میدان‌های این نزاع را پیدا کرد).
آنچه که این روزها با عنوان «لایحه حجاب» به تصویب مجلس رسیده مثالی از موقعیت «بی‌ابزاری قدرت» است.
قواعد محدود کننده عمدتاً از سطح پایین شروع می‌شوند و هرقدر به جواب نمی‌رسند قهرآمیز تر می‌شوند.
گشت و بازداشت خیابانی که تا تابستان پارسال برقرار بود یک سطح عالی و قهرآمیز در برخورد با هنجار به حساب می‌آمد.
ابزار قهریه‌ای که شکست خورد و جایی زورش از جامعه هدفش کمتر شد.
حالا در این شرایط وقتی گزینه پُر مزاح جریمه ریالی به عنوان خروجی قانون‌گذار روی میز گذاشته می‌شود فقط یک معنا دارد:
قدرتِ راکد در نقطه‌ای انباشت شده اما ابزار اعمال قدرت را ندارد!

آنچه گستردگی کمتر با برخورد خیابانی مهار نشده، حالا قرار است در گستره چند برابری با پیامک و جریمه نقدی حل شود؟
این طرح پیشاپیش شکست خورده و البته پرهزینه است، قانون‌گذار هم احتمالاً از آن آگاه است اما تقلا می‌کند تا نشان دهد که قدرت هنوز ابزار اقتدار دارد.

موقعیت موجود چه در سطح قدرت و یک‌دستی‌اش و چه در لایه‌های متکثر جامعه بسیار شکننده است.
صحیح یا غلط بودن هر عمل سیاسی وابسته به تعادل بخشی به ثبات و تغییر توامان دارد.

‌‌🆔 @nikkhah_ir

🔞 مدعیان رهبری اپوزیسیون را ببین!
حتی نمی‌توانند با یکدیگر حرف معمولی بزنند!
اسم اتاق گفتگویشان هم هست: تعریف ملی‌گرایی و منافع ملی!

در اوج شلوغی‌های واقعه‌ی #مهسا_امینی که عده‌ای به ما می‌گفتند کار جمهوری اسلامی تمام است! با اطمینان می‌گفتم که از این توهم خارج شوید و خودتان را مضحکه این جماعت مدعی نکنید که هزینه آن را فقط امثال شما پرداخت خواهید کرد.
هیچ شخص یا قدرت کوچک و بزرگ خارجی و مدعی حمایت از ایران و ایرانی، دلش نه برای ایران سوخته و نه برای ایرانی.
هیچ راهی جز اصلاح و تغییر رویه‌های غلط در حکمرانی، جز از درون وجود ندارد و قطعاً این مسیر هزینه‌های خودش را دارد.

‌‌🆔 @nikkhah_ir

هرکس قدرت دارد، مسئولیت دارد.
این یک اصل بدیهی در یک ساختار سیاسی نرمال و منطقی است.

مرحوم #عماد_افروغ با مثال واقعه‌ی #مهسا_امینی آن را توضیح می‌دهد.

‌‌🆔 @nikkhah_ir

‏امروز ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ و آغاز طرح مقابله با بی و بدحجابی توسط پلیس است.
این طرح با شکست مواجه خواهد شد و در صورت سماجت و اصرار بیش از حد به آن، وقایعی تلخ‌تر و هزینه‌های مادی و معنوی بیشتر از آنچه در موضوع ‎#مهسا_امینی به کشور و مردم تحمیل کرد را باعث خواهد شد.
راهش این نیست.

‌‌🆔 @nikkhah_ir

#امیر_تفرشی از اعضای سابق شورای مرکزی جنبش عدالت‌خواه دانشجویی، در نشست آینده عدالت‌خواهی که در دی ماه ۹۹ برگزار شد، به آسیب‌شناسی حکمرانی در جمهوری اسلامی و نقش جریان عدالت‌خواه در حکمرانی امروز در ایران پرداخت.

البته با گذشت بیش از دو سال از آن روزها و اتفاقاتی که در این بازه افتاده (استقرار دولت رییسی و شیوه مدیریتش تا امروز، واقعه #مهسا_امینی و جنبش #زن_زندگی_آزادی و...) احتمالاً تغییراتی در گذاره‌های مطرح شده توسط تفرشی ایجاد شده که البته چیز عجیبی نیست، با این حال، بازخوانی امروز آنچه گفته شده، می‌تواند پاسخ به سوالی باشد که «نقش جریان عدالت‌خواه در منظومه حکمرانی ایران امروز چیست؟».

سوالی که قطعاً پاسخ امروزش با آن روزها تفاوت‌های عمیقی دارد.
ولی راهکار ارائه شده قابل توجه است.

‌‌🆔 @nikkhah_ir
‌‌🆔 @bachehayeghalam

‏خروجی ظاهری وضعیت حجاب بعداز جریان ‎#مهسا_امینی، از بهار ۱۴۰۲ نمایان خواهد شد.
فعلاً هوا سرده!

‌‌🆔 @nikkhah_ir

سخنان آیت الله علوی بروجردی در درس خارج فقه ۲۷ مهر ماه ۱۴۰۱ درباره #مهسا_امینی و اعتراضات مردم و حوادث اخیر.

‌‌‌‌🆔 @nikkhah_ir

🔻 تقلیل دو سویه واقعیت

📝 مهدی نیکخواه

تقریباً هیچ‌یک از افرادی که در جریان تجمعات این روزها و شب‌ها، شعارهایشان، سمت و سوی تغییر زیربنایی ساختار حاکمیتی دارد، از مدل جایگزین آن هیچ‌گونه تصویر روشن و ساختارمندی ندارند و به عبارت دیگر، نمی‌دانند چه می‌خواهند.
در بین این افراد، صرفاً گروه‌های سلطنت‌طلب خارج‌نشین، ته مانده‌های مجاهدین خلق (منافقین) و برخی گروه‌های مارکسیستی، چیزهایی در این رابطه می‌گویند که حتی آنها هم گفتمان عمیق و عملیاتی برای مخاطبان و حتی خودشان نداشته و با یکدیگر نیز درگیرند.

اما چیزی که خیلی خودش را از هفته دوم اعتراضات خیابانی و در بستر رسانه‌های اجتماعی نشان داده، تصویری تبلیغاتیِ پاریس‌گونه، از نتیجه مقبول و مورد نظر بسیاری از معترضین خیابانی است و به عبارتی، عبور از بحث #مهسا_امینی و البته همچنان با شعار زن، زندگی، آزادی.
دنیایی فانتزی که صرفاً در آن سبک زندگی خاصی تصویر می‌شود که همین حالا هم از عرف اکثریت جامعه ایرانی فاصله داشته و به همین دلیل، کنش‌های خیابانی این جماعت نتیجه‌ای نخواهد داشت، زیرا نه پشتوانه معرفتی ریشه‌دار با مقبولیت عام دارد و نه دارای رهبری مقتدر و کاریزماتیک است.

در طرف مقابل، شاهد جریان رسانه‌ای و بعضاً میدانی‌ای هستیم که هر حرکت اعتراضی و انتقادی را بر نتابیده و با انواع و اقسام انگ‌های رنگارنگ، همگی را یک کاسه کرده، محاکمه و حکم هم صادر می‌کنند!

جماعتی تشکیل شده از پروژه بگیران شاخص سایبری، تا فعالان رسانه‌ای با تفکرات تکفیری شیعی، برخی مدیران رسانه‌های سابق و فعلی رانتی-نفتی و پیاده نظام‌های انسانی و رباتیک تایم‌لاینی‌شان.

این جماعت هم هیچ درک درست و منطقی از اعتراضات به حق و واقعی مردم نداشته و هیچ راه حل عملیاتی هم برای ابزار اعتراضات ندارند و همه چیز را به آینده حواله می‌دهند، انگار تجربه اعتراضات و درگیری‌های خیابانی ۷۸، ۸۸، ۹۶ و ۹۸ را نداشته‌اند، که حالا این‌گونه نسخه می‌پیچند!

هر دو این جماعت، واقعیت مطالبه مردم را تقلیل داده، مبتذل کرده و خود از مسببین وضع موجودند و باید پاسخگوی عملکردشان باشند.

‌‌چیزی که در این میان، مثل همیشه به محاق می‌رود، خواست واقعی مردم در اصلاح وضعیت فعلی و ساختارهای ناکارآمد آن است.

‌‌🆔 @nikkhah_ir