🖋انقلاب بیرونیک!
#صولت_شجاعیان ◀️"از ابو سعید سجزی، اُسطرلابی از نوع واحد و بسط دیدم که از شمالی و جنوبی مرکّب نبود و آن را اسطرلاب زورقی مینامید و او را به جهت اختراع آن اسطرلاب تحسین کردم چه اختراع آن متکی بر اصلی است قائم به ذات خود و مبنی بر عقیدهٔ مردمی است که زمین را متحرّک دانسته و حرکت یومی را به زمین نسبت میدهند و نه به کرهٔ سماوی. بدون شک این شبههای است که تحلیلش در نهایتِ دشواری؛ و قولی است که رقع و ابطالش در کمال صعوبت است..."
"مهندسان و علمای هیئت که اعتماد و استناد ایشان بر خطوط مساحیه(= مدارات و نصف النهارات و استوای فلکی و دائرةالبروج) است؛ در نقضِ این شبهه و رد آن عقیدت بسی ناچیز و تهی دست باشند و هرگز دفع آن شبهه را اقامت برهان و تقریر دلیلی نتوانند نمود. زیرا چه حرکت یومی را از زمین بدانند و چه آن را به کرهٔ سماوی نسبت دهند در هر دو حالت به صناعت آنان زیانی نمیرسد و اگر نقض این اعتقاد و تحلیل این شبهه امکانپذیر باشد موکول به رای فلاسفهٔ طبیعی دان است"
جملات بالا نوشتهای است از ابوریحان بیرونی در کتابِ «استیعاب الوجوه الممکنة فی صنعة الاسطرلاب» که به وضوح در آن از گردشِ زمین به دورِ خودش و خورشید بحث شده است، این متن از این رو اهمیت تاریخی دارد که در حدود پانصد سال پیش از اثبات این فرآیند در
انقلاب کوپرنیک[اثبات مرکزیت خورشید در منظومه شمسی توسط نیکلاس کوپرنیک]، نوشته شده است.
پ ن: ۱۳ [یا ۱۴] شهریور مصادف است با زادروز ابوریحان بیرونی، دانشمند، ریاضیدان، ستارهشناس،
تقویمشناس و طبیعیدان برجستهٔ ایرانی در سال ۳۵۲ خورشیدی که به همین مناسبت روز بزرگداشت او نیز نام گرفته است.
#امروز_در_تاریخ #تاریخ_ایران#تاریخ_سده_میانه#تاریخ_علم#تاریخ_مشاهیر#ابوریحان #ابوریحان_بیرونی#انقلاب_کوپرنیکیhttps://www.instagram.com/p/B1_97LshSSn/?utm_medium=share_sheet