مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام

مسألۀ امامت، سرّی از اسرار الهی

استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی:
🖌وکلای امام از اسرار امامت خبر داشته‎‌اند و امام هم آنها را از اسرار امامت باخبر می‌کرده است. زمانی که حضرت حجت(عج) متولد شدند امام به وکلا نامه نوشتند که حضرت متولد شده‌اند.

🖊«محمد بن علی بن بلال» که یکی از وکلای امام عسکری(ع) بوده است می‌گوید: «خرج اليّ من أبی محمد قبل مضیه بسنتین- یخبرنی بالخلف من بعده» ؛ دو سال قبل از دنیا رفتن حضرت عسکری(ع)، نامه رسید که خلف متولد شده است و چند روز قبل از اینکه امام از دنیا بروند باز هم نامه رسید که خلف چه کسی است.

📌در مورد احمد بن اسحاق قمی نیز همین‌طور آمده است: «لما ولد الخلف الصالح(ع) ورد عن مولای ابی محمد الحسن بن علی(ع) علی جدّی احمد بن اسحاق». راوی این داستان نوۀ احمد بن اسحاق، یعنی احمد بن حسن بن احمد بن اسحاق است. وی می‌گوید وقتی که خلف متولد شد: «ورد عن مولانا ابی محمد الحسن بن علی(ع) علی جدّی احمد بن اسحاق کتاب فاذا فیه مکتوب بخط یده(ع) الذی کان ترد به التوقیعات علیه». همان خط معروفی که توقیعات به آن خط می‌رسید و همان خطی که اعرفه و همان خطی که مشخص بود «و فیه ولد لنا مولود فلیکن عندک مستوراً و عن جمیع الناس مکتوماً...» مولود متولد شد اما سری است، و کسی نباید متوجه بشود؛ لذا تأکید می‌شود: «عن جمیع الناس مکتوماً».

👈بهتر است عرض شود که مسألۀ امامت بسیار سرّی بوده است و اصحاب یک امام به هیچ وجه امام بعدی را نمی‌شناختند و تنها اصحاب بسیار خاصی بوده‌اند که امام بعدی را می‌شناخته‌اند. امامت مسأله‌ای بوده که تنها به آن افراد بسیار خاص اطلاع داده می‌شده است؛ آن هم به شرطی که این مطلب را ذکر نکند. در روایت‌های ما آمده که این سرّی است که خدا در عرش به ملائکه گفته است و از ملائکه به فلان جا آمده است و بعد پیامبر آمده است شما این مطلب را در کوچه و بازار پخش می‌کنید! امامت یک سِر است. این بوده که وقتی که امام از دنیا می‌رفته، شیعیان مجبور بوده‌اند که بگردند تا متوجه شوند که امام بعدی چه کسی است؟ و علائم را ببینند. و این‌طور نبوده است که هر شخصی دوازده امام را بشناسد.

🖊و در روایت‌ها وارد شده است که امام وقتی که از دنیا می‌رفته‌اند، یک نفر را بفرستید تا تحقیق کند؛ «فلو لا نفر من کل فرقة طائفة لیتفقهوا فی الدین» یکی از موارد تفقه در دین تفقه در شناخت امام است.


#امامت
#وکالت
#تشیع
#نکات_اشارات

—
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi

🔰یادداشت محقق

✅عقد وکیل به عنوان فضولی در صورت جهل به وکالت
عقد وکیل اگر از روی التفات و علم به وکالت محقق شود، بی‌شکّ به موکِّل منتسب است و فضولی محسوب نمی‌شود؛ امّا اگر شخصی به عنوان فضولی عقدی را منعقد کند و بعداً معلوم شود که وکیل بوده است، در حکم آن اختلاف شده که آیا صحیح و لازم است یا متوقف بر اجازه است؟ مرحوم سید یزدی دو فرض در این مسأله مطرح کرده است:

1️⃣فرض اول: نسیان وکالت و انشاء عقد به عنوان فضولی
2️⃣فرض دوم: فعلی‌نبودن وکالت فضولی

🔸بررسی توقّف «تحقّق اذن» بر «علم مأذون»
مرحوم آقای حکیم عقد را در این فرض صحیح دانسته و فرموده که اذن از موکِّل حاصل است؛ زیرا گرچه وکالت نیاز به قبول دارد و بدون آن محقق نمی‌شود، ولی لازمۀ انشاء توکیل، انشاء إذن است و إذن از ایقاعات است و نیازمند به قبول نیست، پس با «أذنتُ» یا جمله‌ای که دال بر إذن باشد، مانند عقد توکیل، محقق می‌شود.
امّا مرحوم آقای خویی عقد را صحیح ندانسته و در اشکال به مرحوم آقای حکیم می‌فرماید...

👈اشکال مرحوم آقای خوئی و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید:
👉https://b2n.ir/492365


#یادداشت_محقق
#فقه
#وکالت
#نکاح



——
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi

🔰یادداشت محقق

✅عقد زن توسط دو وکیل برای دو نفر - بخش اول

🔸زنی دو نفر را وکیل کرده تا او را تزویج کنند، وکیل اول او را به زید و وکیل دوم به عمرو تزویج کرده است؛ مرحوم سیّد فرموده که اگر سبق یکی از عقدها زماناً معلوم باشد فقط عقد سابق صحیح است؛ زیرا با فعلیّت یافتن اوّلی، موضوع دوّمی منتفی می‌شود و عرف صحّت عقد اول را به نحو شرط متأخّر، مشروط به این نکرده که عقدی منافی با آن واقع نشود. و اگر دو عقد، مقارن باشند هر دو باطل می­باشند و اگر شک در سبق و اقتران باشد نیز فرموده­اند که محکوم به بطلان است و مانند صورتی است که یقین به اقتران دارد؛ زیرا شک در اقتران دارد و احتمال بطلان می­دهد و صحت عقد را احراز نکرده که مقتضای اصالۀ الفساد در عقود، عدم تحقق عقد صحیح در مقام است و اگر علم به سبق و لحوق دارد، ولی سابق را از لاحق تمییز نمی­دهد مسئله دو فرض دارد:

1️⃣فرض اول: یکی از آن دو معلوم التاریخ است که در این صورت عقد معلوم التاریخ صحیح است و عقد مجهول التاریخ باطل است؛ زیرا مقتضای استصحاب عدم وقوع عقد مجهول التاریخ تا زمان وقوع عقد معلوم التاریخ، صحت عقد معلوم التاریخ است.

2️⃣فرض دوم: هر دو عقد مجهول التاریخ باشند که در این صورت در مسأله چهار وجه وجود دارد که مرحوم سیّد قرعه را أوفق با قواعد دانسته است.

👈در اینجا مرحوم آقای خوئی حکم به بطلان وکالت هر دو وکیل می‌نمایند. نقد این وجه و ادامه مقاله را اینجا بخوانید:
👉https://bit.ly/3jaVMDg

#یادداشت_محقق
#فقه
#وکالت
#نکاح



——
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi