مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام

#صوم
Канал
Логотип телеграм канала مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhiПродвигать
1,03 тыс.
подписчиков
449
фото
44
видео
569
ссылок
کانال رسمی پایگاه مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام • مجله علمی حوزه فقه و استنباط • 🔎پایگاه مرکز: m-feqhi.ir 📝 راهنمایی و پیشنهادها : @sabtahy @telmizedanesh
Audio
📌 تفاوت کلیدی واجب تعبدی و توصلی

آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی:
تعبدی آن است که بدون قصد قربت غرض شارع حاصل نیست و توصلی این است که بدون قصد قربت آن غرض شارع حاصل است. منتها غیر از این ما به الامتیازی که ذکر شد، یک جهت ما به الاشتراک بین تعبدی و توصلی هست و آن این است که در توصلی هم اگر کسی قصد قربت کرد، ثواب داده می‏‌شود.

📝فرق بین توصلی و تعبدی در این نیست که با قصد قربت ثواب داده می‏‌شود یا نه، هر دو ثواب داده می‏‌شود، منتها یکی از اینها بی قصد قربت غرض شارع حاصل نیست و آن یکی حاصل است، مثلاً نجات مؤمنی از مرگ، مطلوب شارع است، اگر کسی به قصد قربت این کار را کرد ثواب اخروی هم دارد ولی اگر هیچ قصد قربتی در این کار نبود، غرض شارع حاصل است ولی این دیگر عملش ثواب ندارد، در توصلی هم با قصد قربت ثواب داده می‏‌شود منتها قصد قربت شرط حصول غرض مولا نیست.


👈 کتاب الصوم (تقریرات)، 86-87، جلسۀ 8

#بازخوانی
#نکات_اشارات
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
Audio
«تصویر قصد قربت در روزه»

آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی:
بدون تردید، صوم از امور عبادی است و قصد قربت در آن معتبر است و اجماعی هم هست. علاوه بر این مفهوم عرفی صوم، قصد عنوان هم معتبر است؛ یعنی یک مرتبه این است که شخص تمام مفطرات را به قصد قربت ترک می‏کند ولی نه به عنوانی که یک موضوعی از موضوعات شرعی است و دارای احکام خاصی است، غذا نمی‏خورد و مباشرت نمی‏کند و ارتماس نمی‏کند، می‏گوید دکتر گفته این کار را نکن و اینها ضرر دارد، شارع مقدس هم ضرر را نهی کرده و برای خاطر همین نهی شرعی که خودش قصد قربت می‏آورد، اینها را ترک می‏کند، گاهی نذر کرده که دیگر غذا نخورد، برای نذرش ترک می‏کند، قصد قربت هست ولی نه به عنوان اینکه یک واحد ارتباطی، موضوع برای حکم شرعی واقع شده، در تروک قصد قربت کرده، ولی به این عرفاً صائم گفته نمی‏شود و صوم گفته نمی‏شود، یعنی معنائی که در شرع برای صوم آمده، به این گفته نمی‏شود. پس قصد عنوان هم معتبر است،


👈 کتاب الصوم، جلسۀ هفتم.



#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
کراهت روزۀ روز عاشورا




کلام مرحوم آخوند
مرحوم آخوند مي‌فرمايد كه اگر روزه در روز عاشورا ثواب داشته باشد و مبغوضيتي در كار باشد، اين نمي‌شود صحيح باشد كه انسان با مبغوض شارع قُرب پيدا كند، ايشان مي‌فرمايد اين نهي‌ها را اينطوري معنا مي‌كنيم كه هم فعل صوم و هم ترك صوم مصلحت دارد، منتها ترك صوم مصلحتش بيشتر است، اگر كسي صوم بجا آورد، چون مصلحت دارد، ثواب دارد، اگر ترك كرد آن هم ثواب دارد و ثواب بيشتر است، لذا شارع به خاطر آن ثواب بيشتر مي‌گويد اين كار را نكن، نهي براي اين نيست كه مفسده‌اي در نماز هست، مصلحت نقيضش بيشتر از مصلحت خودش است و قهراً شارع گفته اين را ترك كن، مرحوم آخوند اينطور دارد.[1]



اشکال بر مرحوم آخوند
ولي به نظر ما اين تصور درستي نيست. اگر يك مصلحتي نسبت به مولا ضروري الثبوت باشد، در آن هدفي كه مولا دارد، ضروري الثبوت است، منتها قلت و كثرتش تحت اختيار انسان است، مثلاً دو محصول دارد، آب به اختيار من نيست، اين آب مي‌آيد و سيراب مي‌كند و مقصودش هست، ولي من هم جلوگيري كنم، من عمداً اين آب را به طرفي منحرف كنم كه آن فايده بيشتري كه طبعاً عائد مولا مي‌شد، نشود، آب خود به خود به جائي كه بيشتر نفع مولا بود، مي‌آمد، من به جائي كه كمتر نفع مولا بشود، چرخاندم، اينجا قُرب هم برايم بياورد؟! قُرب در جائي است كه اصل آب طبعاً نمي‌آمد، گاهي انسان يك مقداري كم و گاهي زياد خدمت به مولا مي‌كند. روزه گرفتن روز پنج شنبه هم ثواب دارد و روز جمعه ثواب دارد، اشكالي ندارد، چون تحت اختيار من است، شقّ ثالث اين است كه روز پنج شنبه و روز جمعه روزه نگيرم، اين مانعي نيست، ولي چيزي كه ضروري الثبوت است، حتماً يك نفعي براي مولا هست، بالضروره محبوب مولا حاصل است منتها من كاري بكنم كه نفع كمتر براي مولا بيايد، اين هيچ وقت قرب نمي‌آورد، اگر كاري بكنم كه زياد براي مولا بيايد، قرب مي‌آورد، اگر مساوي باشد ضروري الثبوت است، ولي مساوي است قُرب نمي‌آورد و بُعد هم نمي‌آورد، اما اگر منحرف كنم و آن عملي را كه طبعاً يك نفع بيشتر و محبوبيت بيشتر دارد، آن را كاري بكنم كم بشود، اين قرب كه نمي‌آورد بعد هم مي‌آورد، به نظر مي‌رسد اين تصور درستي نيست.



تحقیق در مسئله
ولي جواب مسئله به اين شكل نيست، يك مرتبه اين است كه نقيض فعل عبادي و ترك آن اين است كه چنين نباشد، چنين نباشد يعني تروكي بدون قصد قربت باشد يا افعالي حالا يا با قصد قربت يا بي قصد قربت باشد، اگر نقيضين باشد، اين چون ضروري الثبوت است، شيئي كه ضروري الثبوت است، ديگر نمي‌شود انسان احد النقيضين را كه كمتر است، انتخاب بكند و موجب قُرب هم باشد. ولي اينجا تصوّر ما اين است كه ضدّين تصور مي‌كنيم يعني حالا اسم آن عدم مقيّد را هم ضد بگذاريد يا هر چه مي‌خواهيد بگذاريد، صوم عبادي و ترك عبادي، اين دو قسم، صوم غير عبادي و ترك غير عبادي، دو قسم از اين ذي صلاح است، دو قسم از اين فاقد صلاح است، شخص مي‌توانسته آن دو قسم فاقد صلاح را انتخاب كند - نقيضين نيست، انسان كه نمي‌تواند خودش را از نقيضين خارج كند - اين كار را نكرد و اين دو را كه واجد صلاح است، انتخاب كرد، اينجا اگر آن را كه صلاح بيشتر دارد، انتخاب كرد، ثواب بيشتر دارد، و اگر آن را كه صلاح كمتر دارد، انتخاب كرد، ثواب كمتري دارد، مثل اينكه روز پنج شنبه و جمعه را مي‌توانست روزه بگيرد و مي‌توانست هم نگيرد، حالا آمد انتخاب كرد و روز پنج شنبه را روزه گرفت و روز جمعه را نگرفت، ثوابش به قدر روز جمعه نيست اما با كسي كه هيچكدام را روزه نگرفته يكي نيست. پس، اين را بايد تصور كنيم كه ترك در روز عاشورا به قصد قُربت ثمره و فايده دارد نه مطلق ترك، نه ترك صوم عبادي كه خود صوم هم اگر بي قصد قربت شد، آن هم صوم مشروع ترك شده، در اينها اثري ندارد، شخص يكي از اين دو قسمي كه ضروري الثبوت نيست، انتخاب مي‌كند و ثوابش هم كمتر است.

به نظر مي‌رسد كه حلّش را با اين بايد حساب كرد نه نقيضين، ظاهر كفايه نقيضين فرض كرده، مي‌گويد نفس الترك كأنّه اگر كسي در روز عاشورا قصد قربت هم نكرده باشد و ترك كند، توصلي است و مطلوب شارع حاصل شده، اگر اينطوري باشد، نسبت به صوم اشكال پيدا مي‌كند، اگر دو قسم را فاقد صلاح ندانيم و نقيضين بدانيم، اشكال پيدا مي‌كند. از قديم اين مطلب در ذهنم بود، با عجله نگاه كردم همينطور چشمم خورد كه مرحوم حاج محمد حسين اصفهاني هم در حاشيه همينطور دارد، تصويرش را از نقيضين مي‌خواهد خارج كند كه شق ديگري داشته باشد[2] .

[1] . كفاية الأصول ( با تعليقه زارعى سبزوارى )، ج‌2، ص: 40 فيكون الترك- كالفعل- ذا مصلحة موافقة للغرض، و إن كان مصلحة الترك أكثر.
[2] . نهاية الدراية في شرح الكفاية، ج‌2، ص: 332 بأنّ المحال انتزاع مفهوم ثبوتي من العدم و العدمي‌.



#بازخوانی
#صوم
#صوم_یوم_عاشوراء
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
👆👆👆👆👆👆
فایل قابل جستجوی موضوعات کتاب الصوم

#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
سال پنجم 1390-1391

1. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - وجوب صوم به همراه امر دیگر - کفاره‌ قتل عمدی: جلسات 489-490

2. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - وجوب روزه در صورت عجز از امر دیگر - ‌کفاره‌ی ظهار - کفاره‌‌ قتل خطأیی- کفاره یمین: جلسۀ 491

3. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - وجوب روزه در صورت عجز از امر دیگر - ‌کفاره یمین - کفاره‌‌ صید در حال احرام: جلسۀ 492

4. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - وجوب روزه در صورت عجز از امر دیگر - ‌کفاره افاضه‌ از عرفات قبل از غروب- کفاره خراشیدن صورت و جزّ (کَندن) مو: جلسۀ 493

5. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - وجوب روزه در صورت عجز از امر دیگر - کفاره‌‌ صید در حال احرام: جلسات 494-495

6. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - روزه تخییری - کفاره افطار ماه رمضان: جلسۀ 496

7. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - روزه تخییری - کفاره اعتکاف: جلسات 496-498

8. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - روزه تخییری – حنث نذر: جلسات 498-504

9. صوم کفاره - موارد وجوب کفاره صوم - روزه تخییری - کفاره حلق رأس در حال احرام: جلسۀ 505

10. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان: جلسات 506-511

11. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان - تتابع در نذر روزه: جلسات 512-515

12. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان - مستثنیات تتابع روزه: جلسات 515-525

13. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان - قطع کردن تتابع در کفاره به واسطه عذر: جلسات 526- 529

14. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان - وجوب تتابع در ۳۱ روز از شصت روز کفاره و جواز تفریق در مابقی: جلسات 529-530

15. صوم کفاره - تتابع شهرین در کفاره ماه رمضان - صحت روزه های کفاره ای که به جهت قطع غیر مجاز تتابع باید استیناف شوند: جلسۀ 531

16. اقسام صوم - صوم مکروه - صوم یوم عاشورا: جلسات 532-535

17. اقسام صوم - وجوب روزه بر کسی که نماز عشاء او قضاء شده: جلسات 535-536

18. اقسام صوم - صوم مکروه - صوم یوم عرفه: جلسۀ 537

19. اقسام صوم - صوم مکروه - روزه مهمان بدون اذن میزبان: جلسات 537-542

20. اقسام صوم - صوم‌ حرام - صوم ایام تشریق: جلسات 542-546

21. اقسام صوم - صوم‌ حرام - صوم یوم الشک - صوم نذر معصیت: جلسۀ 545

22. اقسام صوم - صوم‌ حرام - روزه سکوت و روزه وصال: جلسۀ 546

23. اقسام صوم - صوم‌ حرام - روزه زوجه در صورت مزاحت با حق زوج - روزه فرزند و ایذای والدین - روزه مریض: جلسۀ 547

24. اقسام صوم - صوم‌ حرام - صوم الدهر - امساک تادبی: جلسۀ 548


👈 برای دسترسی به این دروس، روی لینک زیر کلیک کنید:
https://eshia.ir/Feqh/Archive/Shobeiry/Feqh/91


#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
سال چهارم: 1389-1390

1. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - شیخ و شیخه: جلسات 360-365

2. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - شیخ و شیخه - مقدار و نوع پرداخت فدیه: جلسات 366-367

3. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - شیخ و شیخه - مقدار و نوع پرداخت فدیه - بررسی جواز روزه با مشقت: جلسات 368-369

4. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - شیخ و شیخه - قضاء روزه برای شیخ و شیخه در فرض تمکن: جلسات 370-374

5. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - ذو العطاش – قضای روزه برای ذو العطاش: جلسات 375-378

6. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - ذو العطاش – قضای روزه برای ذو العطاش- مقدار شرب: جلسات 379-380

7. موارد جواز افطار روزه ماه مبارک رمضان - حامل مقرب - مرضعه قلیل اللبن: جلسات 380-386

8. طرق اثبات هلال – رؤیت خود مکلف – شیاع – بینه : جلسۀ 387

9. طرق اثبات هلال – اعتبار شهادت عدلین: جلسات 388-396

10. طرق اثبات هلال – طریقیت شیاع برای اثبات هلال: جلسات 397-400

11. طرق اثبات هلال – شهادت عدلین – اختلاف شاهدین عدلین در کیفیت شهادت: جلسات 401-402

12. طرق اثبات هلال – شهادت عدلین – اختلاف در بینه: جلسۀ 403

13. طرق اثبات هلال – شهادت عدلین – اختلاف در بینه- عدم اعتبار شهادت بانوان: جلسات 404-405

14. طرق اثبات هلال – اعتبار یا عدم اعتبار حکم حاکم در اثبات هلال رمضان: جلسات 406-417

15. طرق اثبات هلال – رؤیت تطویقی هلال: جلسلا 417-422

16. طرق اثبات هلال - اعتبار رؤیت در حجیت شهادت عدلین - قضاء صوم ترک شده پس از اثبات هلال - نفوذ حکم حاکم به ثبوت ماه نسبت به اعم از مقلدین و سایر حکام - رؤیت هلال در شهر دیگر: جلسۀ 422

17. طرق اثبات هلال - رؤیت هلال در شهر دیگر- جلسات 423-425

18. طرق اثبات هلال - رؤیت هلال در شهر دیگر - اعتماد به تلگراف - حکم یوم الشک - پوشیده ماندن ماه در چندین ماه متوالی: جلسۀ 426

19. طرق اثبات هلال - اسیر و محبوس غیر متمکن از علم به هلال: جلسات 427-440

20. طرق اثبات هلال - مشتبه شدن ماه رمضان و ماه منذور الصوم در بین دو یا سه ماه - نماز و روزه در مثل قطبین: جلسۀ 441

21. احکام قضاء - شرطیت بلوغ در وجوب قضاء صوم: جلسات 442-444

22. احکام قضاء - شرطیت عدم جنون و عدم اغماء: جلسات 444-446

23. احکام قضاء - شرطیت اسلام در وجوب قضاء صوم: جلسات 447-448

24. احکام قضاء - قضاء صوم مرتد: جلسات 449-452

25. احکام قضاء - قضاء صوم در صورت سکر - قضاء صوم مخالف : جلسۀ 452

26. احکام قضاء - قضاء صوم مخالف - قضاء صوم نائم - تردید بین اقل و اکثر در قضای روزه: جلسۀ 453

27. احکام قضاء - تردید بین اقل و اکثر در قضای روزه: جلسات 454-457

28. احکام قضاء - فوریت و تتابع در قضا: جلسات 457-459

29. احکام قضاء -تعیین و ترتیب ایام در قضا: جلسۀ 459-460

30. احکام قضاء - فوریت و تتابع در قضا - تعیین و ترتیب ایام در قضاء: جلسات 459-460

31. احکام قضاء - تبیّن فراغ ذمه پس از قصد قضای صوم: جلسۀ 461

32. احکام قضاء - قضاء صوم فوت شده از میت: جلسات 462-464

33. احکام قضاء - قضای صوم در صورت استمرار عذر: جلسات 464-470

34. احکام قضاء - وجوب انجام قضا صوم تا پیش از رمضان سال آینده: جلسۀ 471

35. احکام قضاء - وجوب قضاء روزه های فوت شده بخاطر عذر، بر ولی میت: جلسات 471-479

36. احکام قضاء - شک ولی در اشتغال ذمه میت - وصیت میّت به استیجار صوم و صلاة - جهل ولی به مقدار روزه قضاء شده میت: جلسۀ 480

37. احکام قضاء - جهل ولی به مقدار روزه قضاء شده میت - وجوب قضاء تمام روزه‌های فوت شده میّت بر ولیّ: جلسۀ 483

38. احکام قضاء - افطار بعد از زوال در قضاء ماه رمضان: جلسات 484-488


👈 برای دسترسی به این دروس، روی لینک زیر کلیک کنید:
https://eshia.ir/Feqh/Archive/Shobeiry/Feqh/90


#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
سال سوم: 1388-1389

1. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - کفاره در صورت عجز از خصال ثلاث: جلسات 228-236

2. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - جواز و عدم جواز تبرع به کفاره از حی: جلسات 237-238

3. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - جواز و عدم جواز تبرع به کفاره از حی - واجب فوری یا موسع بودن کفاره: جلسۀ 239

4. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - واجب فوری یا موسع بودن کفاره - مصرف کفاره اطعام: جلسۀ 240

5. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - مصرف کفاره اطعام: جلسات 241-247

6. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - سفر در ماه مبارک رمضان: جلسات 248-252

7. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - انجام مفطر قبل از مراعات فجر: جلسات 253-257

8. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - افطار بر اساس اعتماد به قول مخبر قبل از کشف خلاف - اکل با وجود خبر مخبر به فجر به خاطر عدم اطمینان به صدق و مطابقت با واقع: جلسات 258

9. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - اکل با وجود خبر مخبر به فجر به خاطر عدم اطمینان به صدق و مطابقت با واقع - افطار در اثر اعتماد به خبر دخول لیل و کشف خلاف بعد از افطار: جلسات 259

10. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - افطار در اثر اعتماد به خبر دخول لیل و کشف خلاف بعد از افطار: جلسات 260-264

11. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - قطع به دخول لیل در اثر تاریکی هوا و کشف خلاف بعد از افطار - اکل و شرب در صورت شک در طلوع فجر: جلسات 265-266

12. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - قطع به دخول لیل در اثر تاریکی هوا و کشف خلاف بعد از افطار - اکل و شرب در صورت شک در طلوع فجر - جواز ارتکاب مفطر تا زمانی که علم به طلوع فجر و شهادت بینه حاصل نشده باشد و عدم جواز در شک در غروب: جلسۀ 267

13. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - قطع به دخول لیل در اثر تاریکی هوا و کشف خلاف بعد از افطار - جواز ارتکاب مفطر تا زمانی که علم به طلوع فجر و شهادت بینه حاصل نشده باشد و عدم جواز در شک در غروب - مضمضه و استنشاق غیر از موارد مطلوبیت: جلسۀ268

14. موارد وجوب قضاء بدون کفاره -مضمضه و استنشاق غیر از موارد مطلوبیت: جلسات 269-271

15. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - فروع مضمضه: جلسۀ 272

16. موارد وجوب قضاء بدون کفاره - فروع مضمضه - حکم مضمضه در وضو و غسل - مضمضه با علم به ورود به جوف: جلسۀ 273

17. زمان صحت روزه - اول وقت افطار - امساک مقدّمی در آغاز و پایان: جلسۀ 274

18. زمان صحت روزه - اول وقت افطار - امساک مقدّمی در آغاز و پایان - شرائط صحت روزه - شرطیت اسلام و ایمان: جلسات 275-277


برای دسترسی به این دروس، روی لینک زیر کلیک کنید:
https://eshia.ir/Feqh/Archive/Shobeiry/Feqh/88


#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
سال دوم: 1387-1388

1. مفطرات صوم (ارتماس در آب): جلسات 111-127
2. مفطرات صوم (بقای بر جنابت عمداً تا طلوع فجر): جلسات 128-132
3. بقای بر جنابت در روزۀ مستحبی: جلسات 132-134
4. بقای غیرعمدی بر جنابت تا طلوع فجر صادق: جلسۀ 135
5. اجناب قبل از طلوع فجر: جلسات 136-138
6. مفطرات صوم (تعمد در بقاء بر حیض و نفاس تا طلوع فجر صادق): جلسات 140-165
7. مفطرات صوم (احتقان): جلسات 166-169
8. مفطرات صوم (تعمد قی کردن) : جلسات 170-178
9. أحکام المفطرات (شرطیت عمد در بطلان روزه به وسیلۀ مفطرات - تعمد در مفطرات): جلسات 179-186
10. أحکام المفطرات (شرطیت اختیار در بطلان روزه به وسیله مفطرات): جلسات 187-194
11. أحکام المفطرات (فروع دارای شبهه لزوم مراعات در صوم) - افعال مباح روزه دار: جلسات 195-196
12. افعال مباح روزه دار (جویدن سقـز و بلعیدن طعم آن): جلسات 197-198
13. افعال مباح روزه دار (فرو رفتن زن تا کمـر در آب - ریختن روغن در گوش): جلسۀ 199
14. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره: جلسات 200-203
15. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - موارد وجوب کفاره در صوم - کفاره افطار ماه مبارک رمضان: جلسات 204-208
16. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - موارد وجوب کفاره در صوم - کفاره افطار قضای ماه مبارک رمضان: جلسات 209-212
17. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - موارد وجوب کفاره در صوم - کفاره صوم نذر معین: جلسات 213-215
18. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - موارد وجوب کفاره در صوم - کفاره صوم اعتکاف: جلسات 216-217
19. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - تکرر موجب کفاره - کفاره جمع: جلسات 217-218
20. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - کفاره جمع - تکرر مفطر به جماع و غیر جماع و به افطار به حلال و حرام: جلسات 219-220
21. فروع شک در کفاره: جلسات 220
22. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - کفاره افطار ذوی الاعذار قبل از بروز عذر: جلسۀ 221

23. موجبات قضاء و کفاره مفطرات مذکوره - کفاره افطار ذوی الاعذار قبل از بروز عذر - کفاره افطار در یوم الشک - کفاره جماع با زوجه در ماه مبارک در حال اکراه و اختیار زوجه یا زوج: جلسات 222-227
24. اکراه زوجه توسط زوج در سایر مفطرات(غیر از جماع) : جلسۀ 224

برای دسترسی به این دروس، روی لینک زیر کلیک کنید:
https://eshia.ir/Feqh/Archive/Shobeiry/Feqh/87


#بازخوانی
#صوم
_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
📌 فرصتی برای بازخوانی اندیشۀ بزرگان

در فرصت ماه مبارک رمضان نگاهی داشته باشیم به مباحث مطرح شده در درس خارج «کتاب الصوم» آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی(حفظه الله)

سال نخست: 1386-1387
1. بررسی مفهوم ضروریات دین: جلسات 1-7
2. اقسام صوم: جلسات 7-8
3. تعزیر افطار: جلسات 9-13
4. نیت صوم(قصد قربت - قصد عنوان - قصد اوصاف): جلسات 14-66
5. مفطرات صوم (اکل و شرب): جلسات 67-71
6. مفطرات صوم(مختصرات): جلسات 72-73
7. مفطرات صوم(بلع آب دهان و بلع خلط سر و سینه): جلسۀ 74
8. مفطرات صوم (بلع خِلط سر و سینه - وصول به جوف): جلسات 75-76
9. مفطرات صوم (جماع): جلسات 77-88
10. مفطرات صوم (استمناء): جلسات 88-100
11. مفطرات صوم (تعمد کذب بر خدای متعال و رسول و ائمه علیهم السلام): جلسات 101-106
12. مفطرات صوم (ایصال غبار غلیظ به حلق): جلسات 107-110


برای دسترسی به این دروس، روی لینک زیر کلیک کنید:
https://eshia.ir/Feqh/Archive/Shobeiry/Feqh/86

#بازخوانی
#صوم


_
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
🔰 یادداشت محقق

🔆حکم ارتماس در روزه- بخش دوم

در قسمت اول این مقاله با اشاره به پنج قول مطرح درباره مفطر بودن یا نبودن ارتماس در روزه در بین فقهای شیعه اشاره شد. همچنین برخی از روایات این باب مورد بررسی سندی قرار گرفت. در این بخش از مقاله دلالت روایات و وجوه جمع بین روایات مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در پایان، مختار در مسأله تبیین خواهد شد.

🔸روایات صریح در بطلان
در دو روايت یک نحوه صراحت عرفی در بطلان روزه وجود دارد كه اين دو از لحاظ سندي تمام نيستند.
وجوه جمع بین اخبار متعارض باب
با توجه به روایات مختلف که ذکر شد جمع هایی برای روایت گفته شده است:

1️⃣اول: ارتماس مکروه است و اگر بر اساس مفاد روایت محمد بن مسلم به صوم ضرری می ‏رسد، ضرری است که امر مکروه در آن هست و به این معنا است که قبولی و اثر طبیعی و ثواب خاصی را که برای روزه هست، ندارد، پس، در جمع بین ادله نافی قضاء و این روایتی که اثبات ضرر کرده، روایت محمد بن مسلم حمل به کراهت می‏شود. عدم تمامیت این وجه با توجه به عدم وجود روايت دال بر کراهت و ظهور روایات دیگر در حرمت ارتماس روشن شد.

2️⃣دوم: ارتماس حرام است اما موجب فساد عمل و لزوم قضا نیست. اگر مطابق ظاهر بعضي روايات موجب فساد باشد، می‌توان به کمک روایت اسحاق بن عمار در روایاتی که برای اثبات قضاء استدلال شده، تصرف کرد و گفت آن نواهی موجب قضاء نیست و خلاف شرع شده ولی قضاء ندارد و صحیحه محمد بن مسلم که اثبات ضرر می ‏کند، ضرری افسادی نیست.

3️⃣سوم: ارتماس حرام است و موجب فساد است اما قضاء ندارد. عدم تماميت اين وجه عدم ملازمه بين حرمت و فساد و عدم روايت صريح دال بر بطلان است كه بيان شد.

🔺نتیجه گیری و بیان مختار
با توجه به مشهور نبودن قول به لزوم قضا و کفاره، باید به روایات رجوع کرد. در مجموع برای حکم ارتماس در روزه، می توان سه طائفه روایت را تصویر کرد: روايت دالّ بر کراهت، روايات دال بر حرمت و روايات دال بر فساد، دلالت روایات بر کراهت تام نبوده و نمی‌توان وجود روایات صحیحی دالّ بر کراهت را اثبات کرد. روایات دالّ بر فساد نیز اشکال سندی داشته و قابل اعتماد نیستند. دلالت روایات دالّ بر حرمت بر فساد هم صحیح نیست زیرا بین حرمت عملی در روزه و مفسد بودن آن تلازم وجود ندارد. بر فرض دلالت بر فساد، با توجه به موثقه اسحاق بن عمار، قضا نفی شده و در نهایت می‌توان گفت: به حکم روایات دالّ بر حرمت، ارتماس در روزه مفسد است ولی به حکم موثقه اسحاق بن عمار، قضا لازم نیست.

🔅متن کامل بخش دوم مقاله را اینجا بخوانید:
🔳https://bit.ly/395t1TK

#فقه
#صوم
#یادداشت_محقق

___
🌐کانال مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام
@mfeqhi
🔰 یادداشت محقق

🔆حکم ارتماس در روزه- بخش اول

یکی از مسائل مطرح بین عامه و خاصه، مفطریت ارتماس نسبت به روزه است. جواز ارتماس در روزه، بین عامه اتفاقی بوده. مفطر بودن ارتماس بین امامیه اختلافی بوده و در مجموع پنج نظریه در این زمینه وجود دارد: حرمت و لزوم قضاء و کفاره، حرمت با لزوم قضاء و عدم لزوم کفاره حرمت و عدم لزوم قضاء و کفاره، کراهت و عدم حرمت و کراهت.

🔹فقدان اجماع و شهرت در مسأله
صاحب جواهر حرمت ارتماس و لزوم قضا و کفاره در صورت تحقق ارتماس را مطابق شهرت عظیمه می‌داند. اما با مراجعه به کلام فقیهان روشن می‌شود این ادعا صحیح نبوده و شهرت به معنایی که مقابل آن نادر باشد، وجود ندارد.

🔸بررسي روايات مسأله
در مورد اين مسأله روايات متعددي وارد شده است كه درمجموع سه دسته هستند: روايات دال بر حرمت ارتماس، روايات دال بر بطلان، روايت دال بر كراهت.

✳️روایات دال بر حرمت ارتماس
روایت محمد بن مسلم
وَ عَنْهُ(علی بن مهزیار) عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ لَا يَضُرُّ الصَّائِمَ مَا صَنَعَ إِذَا اجْتَنَبَ ثَلَاثَ خِصَالٍ الطَّعَامَ وَ الشَّرَابَ وَ النِّسَاءَ وَ الِارْتِمَاسَ فِي الْمَاءِ.
سند روایت تمام است و مفهوم روایت این است که ارتکاب این خصال ثلاثه ضرر می‏رساند.


✳️روايات نهي از ارتماس در كنار تجويز استنقاع( قرار گرفتن در آب)
روایت اسحاق بن عمار
سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ مُوسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رَجُلٌ صَائِمٌ ارْتَمَسَ فِي الْمَاءِ مُتَعَمِّداً أَ عَلَيْهِ قَضَاءُ ذَلِكَ الْيَوْمِ قَالَ لَيْسَ عَلَيْهِ قَضَاءٌ وَ لَا يَعُودَنَّ.
در اين روايت حضرت در عین قبول روزه ای که ارتماس در آن رخ داده است فرموده اند قضاء نیاز نیست و این کار را تکرار نکند و این بيان دال بر عدم مبطلیت ارتماس است. احتمالات ديگري در روایت مطرح است که به واسطه آن روايت دلالتي بر عدم قضاء ندارد؛ احتمالات چنین است:

1️⃣اول: در جمع بین تعارض روایات گاهی جمله‏‌ای که به حسب ظاهر جمله اخباری است، به استفهام انکاری حمل می‏‌شود. بنابراین، معنای روایت اینگونه است: «مگر می‏‌شود گفت که قضاء ندارد و اعاده ندارد». البته این احتمال خلاف ظاهر است و با توجه به اصل عدم خطا جمله ظهور در استفهام حقيقي دارد و اگر امام به نحو استفهام انکاری بیان و القاء فرموده باشند، ناقل روایت باید این خصوصیات موجود در لحن بیان و حالات چهره را ذکر کند و الا مانند این است که نفی را به جای اثبات و اثبات را به جای نفی نقل کند.

2️⃣دوم: با توجه به فرض ارتماس عمدي صائم و قول به جواز در نزد معمول عامه، مورد روايت شخص جاهل به حكم بطلان باشد و در این مورد شارع مقدس فرموده که قضاء ندارد. هر چند این احتمال معقول است اما طبق تحقیق، جهل تنها سبب رفع کفاره بوده و در صورت جهل، قضا نفی رفع نمی‌شود لذا اين احتمال صحيح نيست.

👈بررسی سند روایت از چند جهت لازم است:

🔅بررسی سندی این روایت شریف و متن کامل بخش اول مقاله را اینجا بخوانید:
🔳https://bit.ly/2rSqgUT

#فقه
#صوم
#یادداشت_محقق

___
🌐کانال مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام
@mfeqhi
☀️ زنان و مردان چه تفاوت‌هایی در احکام شرعی دارند؟

📋برخی از این اختلافات در «کتاب الحج» عبارتند از:

🔹منها:
أنّه یکره للمرأة الصرورة - بل قیل إنّه یحرم- أن تحجّ عن الرجل و أمّا العکس فلا.

🔸و منها:
أنّه یستحبّ اختیار الرجل علی المرأة فی الاستنابة للحج.

🔹و منها:
أنّ الرجل یشترط فی ثوبی احرامه أن لا یکون حریرا و أمّا المرأة فلا علی قول.

🔸و منها:
أنّه یحرم علی الرجال فی حال الإحرام لبس المخیط أمّا علی النساء فلا.

▪️منبع: الهدی الی الفرق بین الرجال و النساء، تألیف مرحوم آیت‌الله العظمی حاج سید احمد زنجانی، ص ۵۴.


👈موارد کامل اختلافات مردان و زنان در احکام شرعی را در این کتاب بخوانید.

این اثر گرانقدر برای نخستین بار توسط انتشارات #مرکز_فقهی امام محمد باقر (علیه السلام) منتشر شده است.

🔰مرکز پخش: کتابفروشی طه؛ قم، خ معلم، مجتمع ناشران، واحد 314 (تلفن: 02537848326 )

✳️فروش اینترنتی: http://dinook.ir

#الهدی
#زنان_مردان
#صوم
____
🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام
👉@mfeqhi
☀️ زنان و مردان چه تفاوت‌هایی در احکام شرعی دارند؟

📋برخی از این اختلافات در «کتاب الصیام» عبارتند از:

🔹منها:
أنّه یکره للمرأة حال الصیام أن تجلس فی الماء و أمّا للرجال فلا.

🔸و منها:
أنّه یجب علی الرجال من أولیاء المیّت قضاء ما فات من الصوم و الصلاة عن المیّت و أمّا علی النساء فلا.

🔹و منها:
أنّه لو أکره الرجل زوجته علی الجماع حال الصیام فی شهر رمضان فعلیه کفارتان و أمّا لو أکرهت المرأة زوجها کذلک فعلیها کفّارة واحدة.

🔸و منها:
أنّ الرجال یثبت بشهادتهم الهلال و أمّا النساء فلا.

▪️منبع: الهدی الی الفرق بین الرجال و النساء، تألیف مرحوم آیت‌الله العظمی حاج سید احمد زنجانی، ص۵۳ و ۵۴.


👈موارد کامل اختلافات مردان و زنان در احکام شرعی را در این کتاب بخوانید.

این اثر گرانقدر برای نخستین بار توسط انتشارات #مرکز_فقهی امام محمد باقر (علیه السلام) منتشر شده است.

🔰مرکز پخش: کتابفروشی طه؛ قم، خ معلم، مجتمع ناشران، واحد 314 (تلفن: 02537848326 )

✳️فروش اینترنتی: http://dinook.ir

#الهدی
#زنان_مردان
#صوم
____
🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام
👉@mfeqhi