🚩 در روز ۲ بهمن ۱۳۲۴، #قاضی_محمد، به ریاست #حزب_دموکرات_کردستان حکومت خودمختار کردستان را اعلام کرد و آهنگ معروف «ای رقیب» برای اولین بار و به عنوان سرود رسمی خوانده شد. «ما فرزندان رنگ سرخ و انقلابایم بنگر که چگونه گذشته ما خونین است چه کسی میگوید کرد مرده؟ کرد زنده است!»
🚩 هسته اصلی پیشبرنده این جنبش #انجمن_مخفی «جمعیت احیای کرد» یا «کوملهی ژیانهوهی کورد» نام داشت که پایه گذارانش سوسیالیست بودند اما توانسته بودند که افراد غیر سوسیالیست را نیز به خود اضافه کنند که نام دموکراتیک نیز از این حیث بعدتر حزب به خود گرفت. موفقیتهای حکومت خودمختار آذربایجان نیز بسیار در محبوبیت آنها تاثیرگذار بود. حکومت خودمختار حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت داشت و به همراه مهاباد، شهرهای دیگری چون پیرانشهر، سردشت، ماکو، شاهپور، خوی، اشنویه، نقده و سقز نیز عضو آن بودند.
در طی این ۱۱ ماه زمین برخی اربابان مصادره شد و به دهقانان داده شد تا نظام ارباب رعیتی که در آن زمان توسط حکومت مرکزی حمایت میشد از بین برود. کانونهای بهداشت و آموزش رایگان و چاپخانه دایر شد. برای اولین بار تئاتر کردی روی صحنه آمد. زنان وارد سیاست روزمره شدند، نیروهای پیشمرگه به جای ارتش مرکزی و ژاندارم شکل گرفت و زبان کردی، زبان رسمی اعلام شد.
ارتش پهلوی پس از اعدام سران حزب در سقز و مهاباد خودمختاری را از بین برد. این امر تظاهراتی در اعتراض به ارتش در شهرهای دیگر کشور مانند خرم آباد در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۲۶ موجب شد.
برای مطالعه بیشتر میتوانید به کتاب «کردستان و کرد» از #عبدالرحمان_قاسملو مراجعه کنید.
🚩#در_چنین_روزهایی ۱۳۰۴، محترم اسکندری شاعر و از بنیانگذاران «نسوان وطنخواه» که برای حقوق زنان مبارزه میکرد تنها چند روز بعد از آزادی از زندان #رضا_شاه در سن ۲۹ سالگی درگذشت.
🚩 پدر محترم به نام محمد علی میرزا اسکندری از اعضای #انجمن_مخفی «آدمیت» بود و از همانجا بود که محترم با حقوق زنان آشنا شد. پس از آن که انقلاب مشروطیت دستاورد چندی برای زنان به همراه نداشت محترم به همراه گروهی دیگر از زنان جمعیت نسوان وطنخواه را تاسیس کرد. و در آن برای تحصیل زنان و حضور در صنعت، تاسیس بیمارستان برای زنان فقیر، آموزش اجباری برای کودکان، لغو حجاب اجباری، حقوق برابر برای کار برابر و لغو تعدد زوجات تلاش کردند.
در ۱۳۱۲ #رضا_شاه مطبوعات و انجمنهای مستقل را سرکوب کرد که جمعیت نسوان وطنخواه همراه با «پیک سعادت نسوان»، «سازمان بیداری زنان»، «جامعه زنان قزوین»، «نامه بانوان»، «شهناز آزاد» و «جهان زنان» به اتهام نشر عقاید کمونیستی تعطیل و اعضایشان زندانی شدند.
🚩#در_چنین_روزی ۲۰ دی ۱۲۶۲، حسین کاظمزاده نویسنده و مترجم به دنیا آمد. او از بنیانگذاران #انجمن_مخفی «برادران ایرانی» بود. یکی از انجمنهایی که در سراسر کشور انقلاب مشروطه را مخفیانه رهبری میکردند.
🚩 حسین کاظمزاده در تبریز به دنیا آمد. او دیپلمات سیاست خارجه قاجار بود و به همین دلیل به کشورهای بسیاری سفر میکرد. او در برلین مجله ایرانشهر را برای اولین بار در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۲۹۸ نشر داد. او همچنین نامزد جایزه صلح نوبل ۱۹۵۵ بود.
کاظم زاده در استانبول انجمنی مخفی به نام «انجمن برادران ایرانی» را پایه گذاری کرد که این انجمن یکی از چند صد انجمن مخفی بودند که انقلاب مشروطه را به جلو میراندند. از معروفترین این انجمنها میتوان «مرکز غیبی» را نام برد که بعد از ۱۱ ماه مقاومت مسلحانه در تبریز با داشتن چهرههایی چون #ستارخان#باقرخان و #حسینخان_باغبان که برای نجات مشروطه از دست شاه به همراه بقیه انجمنهای مخفی شهرهای دیگر پایتخت را فتح کردند.
برای مطالعه بیشتر در مورد انجمنهای مخفی میتوانید به کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان» از ناظم السلام کرمانی مراجعه کنید.