🧿
#کامیشکا
۱۴۰۳/۹/۱۲
□هوش مصنوعی، کاهش اقتدار و انحصار حاکمیتها
#کامبیز_نجفی
در این سالها، آنچه از گفتمان سینمای دولتی و صدا و سیما غائب بود و بودش و نمودی نداشت، اساطیر وحماسههای ملی ایران و تاریخ ایران باستان بود.
چالش بزرگ اسلام و ایران باستان از پی حملهی عربها، بر آمدن نظام اسلامی از پی شورش بر حکومتی که بر بنیان ناسیونالیسم باستانگرای ایرانی بنا شده بود، رویکرد امتگرایانه در نزد برخی از سران نظام و عدم دریافت درست از گفتمان ملیگرایی مدنی را میتوان از مایههای این رویکرد دانست. یک فقدان کلان فرهنگی که چند نسل از ایرانیان را از شناخت بخش مهمی از تاریخ و ادبیات ایران باز داشت.
وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و دیگر نهادهای سینمایی دولتی که ساخت هر اثر سینمایی در انحصار آنان بود، هیچگاه به این نیاز کلان ملی روی نشان ندادند.
ولی هوش مصنوعی ناگهان سر بر آورد تا به انحصار و سانسور پایان دهد. ویدیوی پیوست، نمونهی کوچک و خیلی کوتاهی از کار هوش مصنوعیدر جستار هفتخان رستم است( البته به یاد داشته باشیم این پدیده، روزهای نخستین پس از زایش را میگذراند و شاید آیندهی جادویی آن در خیال هم نگنجد)
روز به روز از حاکمیت دولتها و انحصار رسانهها و پیشهها کاسته میشود. برای ساختن آثار سینمایی با جستار اساطیر و حماسههای ملی و باستان و یا آثار اقوام ایرانی، دیگر نیازی به لابه و خواهش از صدا و سیما و وزارت ارشاد نیست و هرکس میتواند مستقل از نهادهای رسمی و بینیاز از امکانات سینمایی، دست به تولید اینگونه محتواها بزند.
آموزشهای همگانی از انحصار دولتها در خواهد آمد و با بودن امکان آموزشهای اینترنتی، حتا درخواستهایی همچون آموزش زبان مادری اهمیت خود را از دست خواهند داد و آنگاه که هوش مصنوعی مردم را از پزشک و وکیل و مشاورهای تخصصی گوناگون و هنرمندان حوزههای چندگانه بینیاز کرده، چه نیاز به دستبهدامن دولتها شدن برای تدریس شاهنامه یا زبان ترکی، یا ساختن فیلم به زبان بومی.
در این فقدان و انحصار بزرگ، آثار سینمایی قومنگر نیز نمودی روشنتر از سوژههای ملی نداشتند و گاهی اگر کاری در آمده،آثاری عامهپسند و باسمهای بوده است، ولی برای نمونه، یک قشقایی امروز میتواند بدون نیاز به مجوز و امکانات فنی چندان، فقط با هوش مصنوعی همهی تاریخ قشقایی را سینما کند، زبان ترکی را بیاموزاند، موسیقی قشقایی را تدریس کند، کتاب بنویسد و منتشر کند و بینیاز به پروانه و جواز، در هرجای جهان منتشر کند.
جهان در آستانهی بزرگترین دگرگونی تاریخ بشر تا کنون است و کلانترین انفجار اطلاعات در تاریخ تمدن روی داده است و کسی را یارای بستن راه بر کهکشان بیکرانهی اینترنت و هوش مصنوعی نیست.
در این میان، حکومتهای توتالیتر خواهند کوشید با بهرهگیری از هوش مصنوعی همچنان کنترل تمامیتخواهانه و خودمحوری را پی بگیرند، ولی بیگمان نخواهند توانست از انتشار آزاد و دسترسی آسان به اطلاعات جلوگیری کنند؛ مگر اینکه زندانی بزرگ به اندازهی کرهی شمالی بنا کنند.
@kambiz_najafi