مطالعات اسلامی | Islamic Studies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺«موسم حج در سایه‌سارِ استعمار»: مروری بر مقالۀ «نگاهی استعماری به مکه: شبکه‌های پیرامونِ نخستین مستند دربارۀ حج» 🔺

🔺 A Colonial Gaze on Mecca: Networks Surrounding the First Documentary about the Hajj 🔺

✍🏻 Rukayyah Reichling

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: حج به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تجمعات مذهبی جهان، همواره در معرض توجه و کنجکاوی فرهنگ‌های مختلف بوده است. مستندسازی این مراسم معنوی، فرصتی برای نمایش فرهنگ و آیین‌های مذهبی به جهانیان فراهم می‌آورد؛ اما همین فرآیند نیز می‌تواند تحت تأثیر سیاست‌ها و نگاه‌های ایدئولوژیک خاصی قرار گیرد. پیوند میان رسانه و استعمار در این زمینه، به پیچیدگی‌های بیشتری دامن زده و سؤالاتی پیرامون چگونگی بازنمایی مناسک دینی و فرهنگ‌های غیرغربی به وجود آورده است. بررسی این موضوعات نه تنها ابعاد تاریخی و فرهنگی، بلکه تأثیرات عمیق و ماندگار آن‌ها بر تصورات عمومی و روابط بین‌المللی را نیز در بر می‌گیرد.

مقالۀ «نگاهی استعماری به مکه: شبکه‌های پیرامون نخستین مستند درباره حج»، اثری تحلیلی و روشنگر است که پرده از تأثیرات و پیچیدگی‌های نگاه استعماری در بازنمایی مراسم حج برمی‌دارد. این مقاله با تمرکز بر اولین مستندِ ساخته شده از این مراسم معنوی، به بررسی شبکه‌های تولید، توزیع و دریافت این مستند پرداخته و نقش قدرت، ایدئولوژی و سیاست را در شکل‌گیری تصویرِ ارائه شده از حج و مسلمانان برای مخاطبان غربی تحلیل می‌کند. نویسنده با رویکردی انتقادی و با استناد به منابع دست اول و پژوهش‌های تاریخی، لایه‌های پنهان این مستند را آشکار کرده و چالش‌های پیش روی پژوهشگران معاصر در مواجهه با بازنمایی‌های تاریخی از فرهنگ‌ها و جوامع دیگر را به تصویر می‌کشد.

برای مطالعه مرور این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺دانش علمی و محیط دینی در ایران دوره قاجار: کشاکش طب اسلامی و طب اروپای رنسانس در دقایق العلاج🔺

🔺 Scientific Knowledge and Religious Milieu in Qajar Iran: Negotiating Muslim and European Renaissance Medicine in the Subtleties of Healing 🔺

✍🏻 Denis Hermann & Fabrizio Speziale

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: دنیس هرمان و فابریتزیو اسپتسیاله در مقاله «دانش علمی و محیط دینی در ایران دوره قاجار: کشاکش طب اسلامی و طب اروپای رنسانس در دقایق العلاج» با تمرکز بر مورد محمد کریم خان کرمانی و اثر پزشکی او به بررسی شکل‌گیری و تحولات گفتمان علمی مدرن در دل آثار متعلق به طب سنتی مسلمانان پرداخته‌اند.

عموم تاریخ‌نگارانی که جهان اسلام را موضوع مطالعۀ خود قرار داده‌اند، نقشِ پراهمیت و حیاتیِ گروه‌های دینی را نادیده انگاشته‌اند. این «غفلتِ مطالعاتی» را می‌توان ناشی از نوعی صورت‌بندیِ ذهنی و معرفتی دانست؛ دوگانۀ دین و علم. در این دوگانه هر آنچه «دینی» است، لاجرم از «علم» تهی است و بالعکس. یعنی بخشِ قابل‌توجهی از مطالعاتی که حول موضوع «علم» در جهان اسلام شکل گرفته است، دین و مشتقات آن را از دایرۀ علم بیرون بیرون رانده است. طبق این دیدگاه، اساساً رساله‌های علمای دینی در طولِ تاریخِ سنتِ اسلامی از ارزش «علمی» برخوردار نیستند و ذره‌ای «علم» در آن‌ها یافت نخواهد شد. در همین زمینه مقاله اشاره می‌کند که «مورخان علم در ایران و جهان اسلام غالباً نقش محافل و مؤسسات مذهبی را به عنوان مکان‌هایی برای تولید و گردش مواد علمی نادیده گرفته‌اند.»

اما هم‌چون بسیاری دیگر از روایت‌های شرق‌شناسانه، این روایت با واقعیت تاریخی جهان اسلام، مطابقت چندانی ندارد. مسلمانان در حیات عملی و نظری خود...

برای مطالعه مرور این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #ترجمه_مقاله #اختصاصی

🔺در میان شهرهای برگزیده: تفلیس در حدیث شیعه🔺

🔺 Among the Chosen Cities: Tbilisi in the Shi'i Tradition 🔺

✍🏻 Grigol Beradze

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: یکی از موضوعات احادیث شیعی، اشاره به شهرهای برگزیده و فضائل این شهرها و اهالی آن است. گریگول برادزه (موسسه مطالعات شرقی، تفلیس) در مقاله‌ای با عنوان «در میان شهرهای برگزیده: تفلیس در حدیث شیعه» به ذکر نام تفلیس در یکی از این احادیث و بررسی دلایل احتمالی آن پرداخته است.

بعد از ایجاد امارت تفلیس در اواخر ۷۳۰ تا اوایل ۷۷۰ میلادی، پایتخت اداری آن یعنی شهر تفلیس که پیشتر پایتخت پادشاهی مسیحی کارتلی (گرجستان شرقی) بود، تحت کنترل عرب‌ها قرار گرفت و در زندگی سیاسی-مذهبی و فرهنگی خلافت جای گرفت و زود به یکی از مهم‌ترین مراکز اسلام در قفقاز جنوبی تبدیل شد. پس نباید تعجب کنیم که از اواسط قرن هشتم میلادی، منابع تاریخی اغلب به علما و شخصیت‌هایی اشاره می‌کنند که زندگی‌نامه و فعالیت‌هایشان تا حدودی با شهر تفلیس مرتبط بوده و نسبت «التفلیسی» داشته‌اند. اکثریت این افراد وابسته به مذهب سنی بودند، که با توجه به اینکه اسلام رسمی سنی در امارت تفلیس (همچنین در سایر نقاط خلافت) حاکم بود و پیروان مذاهب سنی ارتدکس بر محافل فکری جامعه مسلمان محلی غلبه داشتند، این موضوع کاملا طبیعی به نظر می‌رسد.

همزمان، در منابع نام برخی شیعیان نیز از جمله نخستین مسلمانانی ذکر شده‌ است که دارای این نسب هستند. اگرچه شواهد ملموس درباره فعالیت آنان در تفلیس تحت سلطه عرب‌ها بسیار اندک است، بر نفوذ زودهنگام تشیع و تبلیغات شیعی در منطقه مزبور دلالت‌هایی وجود دارد.

فعالان شیعی در امارت تفلیس در سده‌های ۸ و ۹ میلادی را بعدا نام خواهیم برد. اما ابتدا باید به حدیث شیعی کمتر شناخته شده توجه ویژه‌ای کرد که محتوای آن مستقیما به جنبه‌ای از تاریخ تفلیس مربوط است. حدیث مزبور در منابع عربی و فارسی متعددی یافت می‌شود که قدیمی‌ترین آنها تاریخ قم است...

برای مطالعه مرور این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺حکومت، شیعیان و تشیع در هند قرون میانه🔺

🔺 The state, Shia‘s and Shi‘ism in medieval India 🔺

✍🏻 سید علی ندیم رضوی

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: اصلی‌ترین مناقشه اسلامی در تاریخ هندوستان، همانند برخی دیگر از کشورهایی که جمعیت مسلمان دارند، میان تسنن و تشیع بوده است. از آنجا که شیعیان در هندوستان یک اقلیت بوده‌اند، درک اینکه اکثریت سنی و دولت چگونه با آنها رفتار کرده‌اند و مباحثات نظری بین دو مذهب چه مسیری را طی کرده است، جالب توجه است.

دکتر سید علی ندیم رضوی (استاد تاریخ در دانشگاه مسلمان علیگر) در مقاله «حکومت، شیعیان و تشیع در هند قرون میانه» همزیستی و مناقشه میان این دو طیف را در هندوستان از حدود قرن سیزدهم تا اوایل قرن نوزدهم، زمانی که آغاز استعمار منجر به ایجاد یک محیط سیاسی و فرهنگی کاملا متفاوت شد، بازسازی می‌کند.

برای مطالعه خلاصه‌ای از این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #ترجمه_مقاله #اختصاصی

🔺 میراث یک دانشمند مسلمان در قرون میانه: ابن طاووس و سرگذشت کتابخانه‌اش 🔺

✍🏻 بوریس لیبرنتس

🔺 A Medieval Muslim Scholar’s Legacy: Ibn Ṭāwūs and the Afterlife of his Library 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: «سید ابن طاووس» عالم شیعی قرون ۶-۷ هجری تاکنون موضوع مطالعات منحصربه‌فردی در فضای مطالعات اسلامی غربی بوده است که شاید مهمترین دلیل آن وضعیت استثنایی کتابخانه‌اش باشد. مطالعه اتان کلبرگ با عنوان فعالیت یک عالم مسلمان در قرون میانه شاید برجسته‌ترین اثر در این باره باشد که به زبان فارسی هم ترجمه شده است. از زمان انتشار این اثر تاکنون تحقیقات دیگری هم درباره سید ابن طاووس و دست‌نوشته‌های به‌جا مانده از او منتشر شده است.

بوریس لیبرنتس (فرهنگستان ساکسون علوم و انسانیات، لایپزیگ) در مقاله «میراث یک دانشمند مسلمان در قرون میانه: ابن طاووس و سرگذشت کتابخانه‌اش» یک وقف‌نامه را به عنوان تنها اثر مادی باقی مانده از کتابخانه مشهور این عالم شیعی معرفی می‌کند. این سند نکات جدیدی درباره کتاب‌هایی که وی در اختیار داشته است ارائه می دهد و شفافیت بیشتری درباره چارچوب حقوقی انتقال آن به بازماندگان ابن طاووس به ارمغان می‌آورد. این مقاله همچنین سرگذشت بعدی این دست‌نویس را از دمشق تا استانبول دنبال می‌کند و راهبردهایی را برای ردیابی این اسناد که اغلب به عمد نابود می‌شدند، به بحث می‌گذارد.

برای مطالعه متن کامل ترجمه این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 دلاله قزی، کل عنایت، لوطی صالح: مروری بر دلقک‌های دربار صفوی و زند🔺

✍🏻 جیانی ایزو

🔺 Playing the fool: jesters of the Safavid and Zand courts 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: درون ساختار دربارها در کنار سلسله‌مراتب سیاسی و نظامی ‌گونه‌های مختلف فرهنگی حضور داشتند که بخشی از تاریخ‌نگاری اجتماعی به روایت این افراد می‌پردازد. یکی از این گونه‌ها شخصیت «دلقک» است که علاوه بر وجه سرگرم‌ساز خود برای شاه و درباریان، گاهی نقش‌های سیاسی و اجتماعی مهمتری ایفا می‌کرده است. «جیانی ایزو» (دانشگاه آریزونا) در مقاله‌ای با عنوان «احمق بازی: دلقک‌های دربارهای صفوی و زند» به بررسی برخی از معروف‌ترین دلقک‌های این دو سلسله پرداخته است و کارکردهای آشکار و پنهان این افراد را واکاوی کرده است.

برای مطالعه خلاصه‌ای از این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #ترجمه_مقاله #اختصاصی

🔺 یک سند حقوقی به زبان فارسی نوین پیشا-مغولی از خراسان اسلامی به تاریخ ۶۰۸/۱۲۱۲ 🔺

✍🏻 ظهیر بهالو

🔺 A pre-Mongol New Persian legal document from Islamic Khurāsān dated ah 608/1212 ce 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: زبان «فارسی نوین» یا «فارسی نو» گویشی از زبان فارسی است که پس از دوران اسلامی و نخستین بار در منطقه خراسان بزرگ و ماوراءالنهر رواج یافته است. مجموعه‌های کشف شده در افغانستان با عنوان «جنیزه» حاوی تعداد زیادی از نسخه‌های خطی است که کاربرد این زبان را در فضاهای حقوقی و روزمره نشان می‌دهد. ظهیر بهالو (محقق در دانشگاه هامبورگ) در مقاله‌ای با عنوان «یک سند حقوقی به زبان فارسی نوین پیشا-مغولی از خراسان اسلامی به تاریخ ۶۰۸/۱۲۱۲» به بررسی یکی از این اسناد که در مجموعه ناصر خلیلی در لندن نگهداری می‌شود پرداخته است.

برای مطالعه متن کامل ترجمه این مقاله اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 تغییر دیدگاه مکتب حنفی درباره ماهیت قرآن: مناقشات بر سر قرائت قرآن به زبان فارسی 🔺

✍🏻 عمر قرشی

🔺 The Shifting Ontology of the Qurʾān in Ḥanafism: Debates on Reciting the Qurʾān in Persian 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: ماهیت قرآن و ارتباط لفظ و معنا در آن همواره از موضوعات بحث‌انگیز در میان مکاتب اسلامی بوده است و هر یک از منظر کلامی خود به آن پرداخته‌اند. از آنجا که قرآن متن بنیادین و مقدس اسلام است، این اختلاف نظرها گاهی به منازعات جدی و خونین انجامیده است. اما گاهی درون یک مکتب فقهی و کلامی نیز دیدگاه‌های متفاوتی مطرح شده است و یا در طول زمان آن دیدگاه‌ها دگرگون شده است. عمر قرشی در مقاله «تغییر دیدگاه حنفیان درباره ماهیت قرآن: مناقشات بر سر قرائت قرآن به زبان فارسی» به تغییر دیدگاه فقهای حنفیه درباره ماهیت قرآن براساس تغییر روایتشان از نظر ابوحنیفه پرداخته است.

برای مطالعه متن کامل مرور اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 «می‌سوزم اگر بگرد او می‌گردم»: بررسی یک شمع‌دان برنجی وقف‌شده بر حرم امام موسی الکاظم، کاظمین 🔺

✍🏻 یوئی کاندا (موسسه پژوهشی زبان‌ها و فرهنگ‌های آسیا و آفریقا، دانشگاه توکیو)

🔺 If I Circumambulate Around Him, I Will Be Burnt: A Brass Candlestick Endowed to the Mausoleum of Imam Musa al-Kazim, Kazimayn 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: در دهه گذشته، مطالعات درباره فرهنگ مادی اسلام علاقه‌ای فزاینده به تحلیل فرهنگ زیارت و موقوفات مربوط به آرامگاه‌های ائمه، همچنین مخطوطات، اشیاء صنایع دستی و معماری زیارت معطوف کرده است. با این حال، وضعیت سفرهای زیارتی از ایران به مناطق شیعی عراق، از جمله نجف، کربلا، کاظمین و سامرا، در دوران قاجار به دلیل کمبود منابع اصلی، همچنان مبهم باقی مانده است. همچنین، تحقیق درباره موقوفاتی که ساکنان ایران به آرامگاه‌های شیعی عراق در دوران حکومت صفوی اهدا می کردند، به خصوص مواردی که شامل اشیاء صنایع دستی می‌شد، کمتر بررسی شده است.

«یوئی کاندا» عضو موسسه پژوهشی زبان‌ها و فرهنگ‌های آسیا و آفریقا، دانشگاه توکیو در مقاله «"می‌سوزم اگر بگرد او می‌گردم": بررسی یک شمع‌دان برنجی وقف‌شده بر حرم امام موسی الکاظم، کاظمین» به بررسی یکی از این نمونه آثار می‌پردازد. این شمع‌دان برنزی تاکنون ناشناخته در موزه هنرهای اسلامی دوحه با شماره ثبت MW.152.1999 نگهداری می‌شود. بر روی این شمعدان، سروده‌ای به خط نستعلیق حک شده است که نشان می‌دهد این اثر به حرم امام موسی الکاظم در شهر کاظمین عراق اهدا شده است. مقاله حاضر به بررسی جزئیات نقوش و کتیبه‌های روی شمعدان می‌پردازد تا تاریخ ساخت و اهدای آن را مشخص کند. همچنین محیط تاریخی-سیاسی اهدای این اثر از شهری در ایران به حرم امام در عراق را به بحث می‌گذارد.

تحلیل دقیق کتیبه‌های روی این شمعدان می‌تواند برای تعیین تاریخ ساخت و اهدای آن و همچنین محل احتمالی تولید آن اطلاعات مفیدی فراهم آورد.

برای مطالعه متن کامل مرور اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 کتمان مصحف علی بن ابی‌طالب: بررسی روایات در خصوص کهن‌ترین نسخه قرآن 🔺

✍🏻 سیف‌الدین کارا

🔺 The Suppression of ʿAli‌ ibn Abi‌ T‌a‌lib’s Codex: Study of the Traditions on the Earliest Copy of the Qurʾan 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: تاریخ کتابت و جمعآوری قرآن همواره یکی از موضوعات مهم در حوزه مطالعات اسلامی بوده است. تاکنون، مطالعات غربی در این زمینه عمدتاً بر منابع سنی متمرکز شده‌اند. این منابع بیشتر به جمع‌آوری قرآن توسط ابوبکر و عثمان پرداخته‌اند. دیدگاه شیعه مبنی بر اینکه علی بن ابی‌طالب نخستین نسخه قرآن را فراهم آورده است در آثار غربیان به ندرت تحقیق شده است. سیف‌الدین کارا (استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه گرونینگن) در مقاله «کتمان مصحف علی بن ابی‌طالب: بررسی روایات در خصوص کهن‌ترین نسخه قرآن» به تحلیل اسنادی و متنی روایت‌های موجود در منابع شیعه و سنی پرداخته است و نشان می‌دهد که شواهد موجود بر انتساب نسخه‌ای از قرآن به علی بن ابی‌طالب دلالت دارد.

برای مطالعه متن کامل مرور اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 همراهی موسی با «بنده خدا» در سوره کهف و تفاسیر یهودی: بازنگری در نظریه‌ آرنت یان ونسینک 🔺

✍🏻 برانن ویلر

🔺 The Jewish Origins of Qurʾān 18:65-82? Reexamining Arent Jan Wensinck's Theory 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: قرآن کریم در آیات ۶۵ تا ۸۲ سوره‌ی کهف اشاره می‌کند که موسی پس از یافتن «بنده‌ای از بندگان که به او رحمت و علم داده شده است»، خواستار همراهی با او و آموختن از او شد. این داستان در قرآن به اختصار آمده است و جزئیات زیادی از آن بیان نشده است. اما نکته جالب این است که برخی محققان، از جمله آرنت یان ونسینک، معتقدند این داستان قرآنی از افسانه یهودی یوشع بن لوی و الیاس الهام گرفته و اقتباس شده است. «برانان ویلر» در این مقاله با بررسی دقیق‌تر منابع و شواهد، استدلال می‌کند که این داستان قرآنی مستقل است و از منابع یهودی یا مسیحی دیگری الهام نگرفته است.

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 تقدس شیعی و مشروعیت دودمانی: مشهد در دوران شاهان صفوی 🔺

✍🏻 می فرحت

🔺 Shiʻi Piety and Dynastic Legitimacy: Mashhad under the Early Safavid Shahs 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «تقدس شیعی و مشروعیت دودمانی: مشهد در دوران شاهان صفوی» را «می فرحت» (استاد تاریخ هنر و معماری اسلامی در دانشگاه آمریکایی بیروت) نوشته است. او در این مقاله به ذکر تاریخچه‌ای از وضعیت شهر مشهد در دوران پیشا-صفوی می‌پردازد و سپس تحولات بنیادین این مکان مقدس شیعی در دوران صفویه را بررسی می‌کند.

صفویان با اعمال سیاست‌های مشخصی در قبال مشهد، این شهر را به یک مرکز مهم زیارتی شیعیان در ایران تبدیل کردند. نمایش‌های عمومی، اعطای وقف‌نامه‌ها و توسعه معماری حرم، همگی با هدف تقویت پیوند معنوی شاهان صفوی با ائمه و تحکیم مشروعیت سیاسی آنها به عنوان جانشین امامان انجام می‌گرفت. قبل از صفویه، حرم مشهد مکانی فرا-فرقه‌ای بود و حاکمان تیموری و ازبک نیز برای زیارت به آنجا می‌رفتند...

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 تاریخ‌گذاری روایت «توابین» و حضور در کربلا: مقاله‌ای از تورستن هیلن 🔺

🔺 The Date of the Story of the Tawwābūn 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: از میان مطالعات فراوانی که درباره ظهور و تکامل اولیه تشیع انجام شده است، تعداد انگشت‌شماری به طور جدی به تحلیل داستان توابین پرداخته‌اند. برخی محققان صراحتا یا تلویحا اظهار داشته‌اند که این داستان قدمت دارد و بنابراین برای درک ظهور تشیع مهم است. اما هیچ مطالعه موشکافانه‌ای درباره تاریخ داستان انجام نشده است.

در مقاله «تاریخ روایت توابین» تورستن هیلن (دانشیار علوم دینی در دانشگاه دالارنا سوئد) بخشی از داستان توابین – یعنی زیارت مزار حسین بن علی علیه‌السلام – را که طبری مورخ نقل کرده است، تجزیه و تحلیل می‌کند و معتقد است که حداقل این بخش از متن به اواخر قرن اول هجری/اوایل قرن هشتم میلادی بازمی‌گردد. در کنار دیگر نشانه‌های قدمت، این سرنخ تاییدکننده مدعای مقاله است.

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 «ایرانی‌سازی» قهرمانان کتاب مقدس در حماسه‌های یهودی-فارسی: اردشیرنامه و عزرانامه شاهین 🔺

🔺 The "Iranization" of Biblical Heroes in Judeo-Persian Epics: Shahin's Ardashīr-nāmah and 'Ezrā-nāmah 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «"ایرانی‌سازی" قهرمانان کتاب مقدس در حماسه‌های یهودی-فارسی: اردشیرنامه و عزرانامه شاهین» را ورا مورین (پژوهشگر مرکز هربرت کاتز برای مطالعات پیشرفته یهودی، دانشگاه پنسلوانیا) نوشته است. او در این مقاله به مولانا شاهین شیرازی شاعر یهودی فارسی زبان و تحلیل عناصر ادبی و روایی آثار حماسی او پرداخته است.

ادبیات یهودی-فارسی یکی از بخش‌های مغفول مانده در مطالعات یهودیت و ایران‌شناسی است. قدمت متون یهودی-فارسی که به خط عبری و به زبان فارسی نوشته شده است، به نیمه دوم قرن هشتم میلادی باز می‌گردد و از قدیمی‌ترین نمونه‌های ثبت شده به زبان فارسی نو محسوب می‌شود، اما همچنان اغلب ناشناخته باقی مانده‌اند. دلایل اصلی این امر عبارت است از: (۱) بیشتر متون یهودی-فارسی در قالب نسخه‌های خطی است که در بایگانی‌های کتابخانه‌ای بدون فهرست‌بندی نگهداری می‌شود. (۲) مطالعه این متون نیازمند تسلط بر چندین زبان (فارسی، عبری، عربی) و آشنایی عمیق با متون دینی و غیردینی یهودیت و اسلام است.

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 نسخه‌ای تاکنون ناشناخته از رساله اخلاقی حسین واعظ کاشفی به نام اخلاق محسنی در صومعه دومینیکن در وین: مقاله‌ای از «دنیس هالفت» 🔺

🔺 A Hitherto Unknown Persian Manuscript of Ḥosayn Vāʿeẓ Kāšefī’s (d. 910/1504-05) Treatise on Ethics Aḫlāq-e moḥsenī in the Dominican Priory in Vienna 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «نسخه‌ای تاکنون ناشناخته از رساله اخلاقی حسین واعظ کاشفی به نام اخلاق محسنی در صومعه دومینیکن در وین» را دنیس هالفت (دانشگاه آزاد برلین) نوشته است. این مقاله بررسی تخصصی درباره نسخه خطی کمتر شناخته شده‌ای از کتاب اخلاق محسنی اثر کمال‌الدین حسین واعظ کاشفی ارائه می‌دهد. این نسخه به شماره MS Cod. 366/262a متعلق به کتابخانه شخصی صومعه دومینیکن‌ها[۱] در شهر وین است و تاکنون بطور علمی تحقیق نشده است.

نسخه‌ای که در این مقاله بررسی شده است، نسخه‌ای ناقص شامل ۳۷ فصل از ۴۰ فصل اثر است. این نسخه در سال ۹۰۷ هجری کتابت شده‌ است. یادداشت‌های متعدد در حاشیه‌ها نشان می‌دهد در گذشته فراوان استفاده شده است. نویسنده برای شناسایی این نسخه، آن را با یکی از قدیمی‌ترین نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه دولتی برلین که در سال ۹۰۸ هجری کتابت شده است، مقایسه کرده‌ است.

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 مروری بر مقاله «از غزالی تا رازی: تحولات قرن ۶ هـ./۱۲ م. در کلام فلسفی مسلمانان» نوشته ایمن شهاده 🔺

🔺 FROM AL-GHAZĀLĪ TO AL-RĀZĪ: 6TH/12TH CENTURY DEVELOPMENTS IN MUSLIM PHILOSOPHICAL THEOLOGY 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «از غزالی تا رازی: تحولات قرن ۶ هـ./۱۲ م. در کلام فلسفی مسلمانان» را «ایمن شهاده» استاد تاریخ فکر و فلسفه اسلامی در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی نوشته است. این مقاله تحولات اندیشه کلامی مسلمانان در طول قرن ۶ هـ./۱۲ م. را بررسی می‌کند و بر گذار از الغزالی به الرازی تمرکز دارد. مدعای اصلی این است که رازی از طریق امتزاج تدریجی کلام و فلسفه پایه‌گذار ارکان عمده‌ای در کلام و الهیات اسلامی شد.

برای مطالعه متن کامل مرور به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 مروری بر مقاله «الکرخ: پیدایش یک پایگاه امامی-شیعی در بغداد در اوایل دوران عباسیان و دوران آل بویه» نوشته نسیمه نگاز 🔺

🔺 Al-Karkh: the Development of an Imāmī-Shīʿī Stronghold in Early Abbasid and Būyid Baghdad (132-447/750-1055) 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «الکرخ: پیدایش یک پایگاه امامی-شیعی در بغداد در اوایل دوران عباسیان و دوران آل بویه (۱۳۲-۴۴۷ / ۷۵۰-۱۰۵۵» را نسیمه نگاز (استاد نیو کالج فلوریدا) نوشته است. این مقاله یک بررسی عمیق و مفصل از توسعه و تحول منطقه الکرخ در بغداد ارا‌ئه می‌دهد و نشان می‌دهد که چطور این منطقه از اوایل دوران عباسی تا پایان دوران آل بویه در ۴۴۷ هـ./۱۰۵۵ م. به پایگاهی برای تمرکز شیعیان و مشخصا شیعیان اثنی عشری تبدیل شد.

برای مطالعه متن کامل معرفی به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 مروری بر مقاله «دروس قرآن شناسی: الرقیم، فصل نبطی» نوشته مهدی شاددل 🔺

🔺 Studia Onomastica Coranica: AL-Raqīm, Caput Nabataeae 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: مقاله «دروس قرآن شناسی: الرقیم، فصل نبطی» را مهدی شاددل (دانشجوی دکترا در دانشگاه لایدن) نوشته است و در مجله مطالعات سامی منتشر شده است. این مقاله به بررسی واژه «الرقیم» می‌پردازد که در قرآن ۱۸:۹ در ابتدای داستان اصحاب کهف یاد شده است. علی‌رغم گمان‌پردازی‌های فراوان، معنای این اصطلاح مبهم هنوز آشکار نشده است. این تحقیق مدعی است که الرقیم به شهر باستانی «پترا» پایتخت پادشاهی نبطی اشاره دارد....

برای مطالعه متن کامل معرفی به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 مروری بر مقاله «عهدنامه حکمیت صفین و سیاست‌مداری در اسناد سیاسی صدر اسلام» نوشته ابراهیم محمد زین عبدالواحد و احمد الوکیل 🔺

🔺 The Ṣiffīn Arbitration Agreement and statecraft in early Islamic political documents 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: «عهدنامه حکمیت صفین و سیاست‌مداری در اسناد سیاسی صدر اسلام» مقاله‌ای است که ابراهیم محمد زین عبدالواحد (دانشگاه حمد بن خلیفه، دوحه، قطر) و احمد الوکیل (دانشگاه حمد بن خلیفه، دوحه، قطر) در شماره ۳۳ مجله مطالعات اسلامی (دانشگاه آکسفورد) منتشر کرده‌اند. نویسندگان در این مقاله به بررسی عمیق توافق‌نامه‌ای می‌پردازند که پس از جنگ صفین میان لشکر امام علی بن ابی‌طالب (علیه السلام) و معاویه بن ابی‌سفیان منعقد شد و آن را با معاهده‌های پیامبر با گروه‌های نامسلمان در صدر اسلام مقایسه می‌کنند. عبدالواحد و الوکیل بازنگاشت‌های مختلف این توافق‌نامه و اسنادهای آن را از منابع اسلامی متقدم جمع‌آوری کرده‌اند و آنها را براساس طول و تفاوت‌ها به شش دسته تقسیم‌بندی کرده‌اند...

برای مطالعه متن کامل معرفی به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #معرفی_مقاله #اختصاصی

🔺 «بودند به صورت‌گری و بت‌گری استاد»: مروری بر مقالۀ «نقاشی‌های پیش از اسلامِ کعبه» اثر دکتر جی.آر.دی کینگ 🔺

🔺 The Paintings of the Pre-Islamic Kaʿba 🔺

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: آیا تابه‌حال نقل‌وقولی در باب نقاشی‌های کعبه شنیده‌اید؟ اینکه در روزگاری پیش از ظهور اسلام، در دلِ کعبه، خانۀ خدا و قبلۀ امروزی مسلمان، نقش‌ونگارهایی وجود داشته است؟ دکتر جی.آر.دی کینگ، استاد دانشگاه سواس انگلستان در مقالۀ «نقاشی‌های پیش از اسلام کعبه» با نگاهی موشکافانه و تحلیلی به اسناد تاریخی و باستان‌شناختی، به همین موضوع پرداخته است. نگارندۀ مقاله در رسالۀ دکتری‌اش به معماری و کاشی‌کاری مسجد جامع دمشق پرداخته بود و موضوعاتی همچون معماری، باستان‌شناسی، هنر عربی، سوریۀ بزرگ، ایران و اقیانوس هند از مضامین اصلیِ کارهای پژوهشی اوست.

برای مطالعه متن کامل معرفی به این لینک مراجعه کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies