انجمن آنتی‌تئیست‌های‌ ایران

انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران

سه نقد مهم بر مذهب از نظر #زیگموند_فروید (#قسمت‌اول)



شاید مهمترین جایی كه #فروید درباره مذهب نظریه‌پردازی كرده، كتاب #آینده‌یک‌پندار است.

در این كتاب و در بخشی كه مربوط به بررسی روابط میان روان‌شناسی و دین ا‌ست، فروید به بحث منشا مذهب پرداخته است.

از نظر او، سرچشمه و منشا مذاهب گونه‌ای عجز و ناتوانی و نقص و نیاز در آدمیان ا‌ست.


وقتی انسان در برابر نیروهای بیرونی، عناصر طبیعی، مشكلات و دشواری‌هایی كه در جهان عینی وجود دارند، خود را حقیر و عاجز می‌بیند و نیز وقتی كه در برابر نیروهای درون نیز احساس نیاز، نقص و عجز می‌كند، ناگزیر باید به دست آویزهایی چنگ افكند تا آنها بتوانند او را از این عجزها و ناله‌ها و ناتوانایی‌ها نجات دهند


نیروهای غریزی‌درون و نیروهای طبیعی بیرون هر دو بر انسان غلبه می‌كنند و آدمی را تحت فشار قرار می‌دهند.

از نظر #فروید، در تاریخ تحول بشری، دوره‌ای وجود داشت كه انسان نمی‌توانست از خرد خویش استفاده كند و بر نیروهای طبیعت و نیز بر نیروهای مهارناپذیر خود چیره شود. از این رو ناگزیر بود كه به جای مبارزه و رویارویی با این نیروها، بكوشد از نیروهای عاطفی و احساس های درونی خود استفاده كند و در واقع با گونه‌ای فرافكنی این ترس‌ها و عجزها و ناتوانایی‌ها را به جای دیگری منتقل سازد.


از نظر #فروید دین و دین‌داری گونه‌ای توهم‌ست یا گونه‌ای نیاز عاطفی‌ست كه بر مبنای توهم و تخیل شكل می‌گیرد.

چون انسان در مقابله با نیروهای قهار و قدرتمند بیرون و نیروهای غریزی توانای درون ناتوان‌ست، به ناگزیر نیازهای خود را از طریق عنصر دیگری به جز عقل و خرد و فهم و دانش برطرف می‌كند.

از نظر #فروید این فرآیند كاملن در دوران كودكی بشر تجلی دارد.

هر انسانی در زمان كودكی خود در سایه حمایت پدر زندگی می‌كند و از این نظر خود را تحت حمایت توانای پدر قرار می‌دهد.
برای این كه كودک بتواند از این حمایت برخوردار باشد، لازم است دستورها و اوامر پدر را اطاعت كند و موجبات رضایت خاطر او را فراهم سازد.
این تجربه‌ای‌ست كه هر كودكی در دوران كودكی به دست می‌آورد و برای زندگی بهتر و آرام‌تر مجبور است تحت تسلط پدر قرار داشته باشد.

از نگر #فروید مذهب در گونه‌ای تمثیل چنین نقشی را بازی می‌كند.
بشر در دوران كودكی تاریخی خود از عقل و خرد بی‌بهره است و می‌كوشد در سایه حمایت كس دیگری قرار گیرد.
در واقع انسان تاریخی برای پرهیز از ترس از نیروهای قهار بیرونی و غرایز سركش درونی، به دین كه گونه‌ای سایه پدرگون‌ است متوسل می‌شود.
حفظ وضع موجود و نگاه‌داشت امنیت روحی و روانی، نیازمند داشتن سایبان و حمایت‌گری‌ است.
× این حمایتگر در دوران كودكی، پدر و در دوران بزرگ‌سالی مذهب خواهد بود.
× این توهم مایه و سرچشمه بروز هر مذهب‌ست.

#ادامه‌دارد



‏Join Us ☞ @iranian_antitheists