#شیطانی #راه_نجات
🔍 شیطان بر چه کسانی و چگونه مسلط میشود؟!
▫️در قرآن و روایات، فراوان از تسلط و فعالیت شیطان ملعون سخن به میان آمده است. از دیرباز بین دانشمندان و علمای بزرگ، پیرامون نوع تسلط شیطان بحث و گفتگو بوده و گویی این بحث مانند معمائی در ذهن هر انسان نقش بسته؛ بخشی از این حس کنجکاوی مربوط به این است که چون جنیان خلقتی لطیف و ظریف دارند و از نظرها پنهانند و دیده نمیشوند، لذا نوع اعمال و رفتار آنان نیز مبهم است. وقتی انسانی بر چیزی مسلط میگردد، تمام اعمال و رفتار او واضح و روشن است و قابل تحلیل و بررسی، چون دیده میشود، بخلاف جن که بدلیل مذکور، بررسی اعمال و کردار او نیازمند رجوع به قرآن و روایات است.
🔻 اما در پاسخ این سؤال که: "
شیطان بر چه کسانی و چگونه مسلط میشود؟!" با رجوع به قرآن و روایات نکاتی معلوم و صریح است که:
➖شیطان بدون اذن الهی قادر بر هیچ نوع فعالیت و تسلطی نیست.
➖ شیطان بر جان و مال مؤمن میتواند مسلط شود،
اما بر عقل او تسلطی ندارد. زیرا مؤمن با عقل است که خداوند متعال را عبادت مینماید. بعنوان نمونه: شیطان بإذن الله بر مال و خانواده و جسم حضرت أيوب عليه السلام مسلط شد، اما نتوانست عقل و ایمان آن حضرت را بگیرد. شیطان از روی
دشمنی و حسادت به مؤمنین حمله میکند. چنانکه در واقعهٔ حضرت ایوب علیه السلام، به دلیل شکرگزاری و عبادت آن حضرت بود که شیطان از سر حسادت به خداوند متعال گفت: چون به ایوب نعمات زیادی دادی او تو را عبادت میکند. اگر مرا بر مال و داراییهای او مسلط کنی، دیگر شکرگزاری نمیکند. خداوند متعال فرمود که
به تو اذن دادم که بر وی مسلط شوی. شیطان تمام فرزندان و اموال او را از بین برد، اما باز آن حضرت خداوند را حمد و شکر نمود. باز شیطان به خداوند متعال گفت: ایوب میداند که آنچه از او گرفتی را بازمیگردانی، برای همین باز تو را حمد و شکر نمود. خداوند متعال فرمود:
تو را بر بدن و جسم او مسلط میکنم، بجز چشم و قلب و زبان و گوش او (چون این اعضا از ادوات و مشاعر عقل است) برو و آنچه میخواهی انجام ده. شیطان نزد أيوب علیه السلام آمد
و به جسم آن حضرت آسیب شدیدی وارد کرد و سخت زمینگیرش نمود. اما نتوانست بر عقل و ایمان آن حضرت چیره شود.
📚 علل الشرایع، نشر قم، ج ١ ص ٧٥ و الکافی، ط_الاسلامیه، ج ٢ ص ٢٥٥
➖ لذا شیطان میتواند بإذن الله بر جسم و دنیای انبیاء و اوصياء و اولیاء مسلط شود، اما بر دین و عقل آنان هرگز؛
چه اینکه دشمنان اهل بیت علیهم السلام بر آنان مسلط شدند و وحشیانه و مظلومانه آن انوار الهی را به شهادت رساندند. و واضح است که قاتلان و دشمنان حضرات معصومین علیهم السلام از سپاهیانِ إنسیِ شیطان بوده و هستند.
➖ ابتلای انبیاء و اوصیاء از جهت ترفیع درجه و مقام است، زیرا آنان گناهی ندارند تا عقوبت گناهشان محسوب گردد. از جهتی هم خداوند متعال آنان را مبتلا میفرماید تا مردم آنان را به دلیل بروز کرامات و معجزات، خدا مپندارند.
📚 الکافی، ط_الاسلامیه، ج ٢ ص ٣٤٨ به بعد
این بحث پیشتر گذشت
➖ذیل آیه شریفه: "إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ _ اسراء، آیه ۶۵" که خداوند متعال به شیطان ملعون فرمود: "تو بر بندگان من تسلط نداری."
روایات کثیری گویای این مطلب است که یعنی شیطان علاوه بر معصومین علیهم السلام، بر شیعیان واقعی اهل بیت علیهم السلام نیز تسلط ندارد (تسلط به معنایی که ذکر شد) و نمیتواند آنان را از صراط مستقیم منحرف کند.
📚 منبع برخی از این روایات:
تفسیر فرات، ص ٢٢٦، تفسیر عیاشی، ج ٢ ص ٢٢٣، الکافی، ط_الاسلامیه، ج ٨ ص ٣٥، علل الشرائع، ج ٢ ص ٥٧٢، بحارالانوار، ج ٣٧ ص ١٦٤
➖شیطان نمیتواند انسانها را به گناه مجبور کند،
بلکه ایمان را در نظر آنان مبغوض، و کفر را برایشان محبوب میگرداند، و گناه و لذات را برایشان زینت میدهد و مدام وسوسه مینماید تا به گناه افتند.
📚 معانی الأخبار، نشر قم، ص ١۵٨، تفسیر عیاشی، ج ٢ ص ٢٤٢، المحاسن، ج ١ ص ١٧١
در پایان این بحث، بد نیست به این عبارت علامه مجلسی رحمه الله اشاره شود که حاصل روایاتِ مربوطه است:
"
تسلط نداشتن شیطان بر شیعه، به این معنی است که او قدرت ندارد شیعیان را از دین حق خارج سازد، و یا اینکه شیعیان میتوانند با توکل و توسل، شیطان را از خود دفع کنند."
📚 بحارالانوار، ج ۶۵ ص ٥٢
✅ پس فقط
غير مؤمنین هستند که به دلیل اجابتِ دعوت و وسوسه شیطان ملعون و عدم توبه، سبب میشوند که شیطان کاملا بر آنان مسلط شود و دین و دنیای آنان را فاسد نماید. ولی
مؤمنین که همان شیعیان دوازده امامیاند، اگر بوسیله وسوسه شیطان به گناه و فساد هم مبتلا شوند، پشیمان میشوند و توبه کرده و روح ایمان را به خود باز میگردانند و دین خود را حفظ و تقویت مینمایند تا شیطان دینشان را فاسد نکند. و این فرصت توبه و جبران و تقویت، به برکت ولایت اهل بیت علیهم السلام است.
@herz_asemani