📝#فقه_عام 7⃣3⃣فصل دوم الصلاة(نماز)
این قسمت
👇شروط صحت نماز
1- آگاهي از فرا رسيدن وقت نماز :
به دليل فرموده خداوند متعال :
) إنَّ الصَّلاَةَ کَانَت عَلَي المُؤمِنِينَ کِتَاباً مَوْقُوتاً ( (نساء : 103)
«بيگمان نماز بر مؤمنان فرض و داراي اوقات معلوم و معين است».
پس خواندن نماز قبل از فرا رسيدن و بعد از تمام شدن وقت آن صحيح نيست مگر به عذر.
2- طهارت از حدث (اصغر و اکبر) :
به دليل فرموده خداوند متعال :
) يَأْ أَيُّهَاْ الَّذِيْنَ آمَنُوْاْ إِذَاْ قُمْتُمْ إلَيْ الصَّلاْةِ فَاْغْسِلُوْاْ وُجُوْهَکُمْ وَ أَيْدِيَکُمْ إِلَيْ المَرَاْفِقِ وَ اْمْسَحُوْاْ بِرُؤسِکِمُ وَ أرْجُلَکُمْ إِلَي الکَعْبَيْنِ وَ إنْ کُنْتُم جُنُباً فَاطَّهَّرُوا ( (مائده : 6)
«اي مؤمنان، هنگامي که خواستيد نماز بخوانيد (و وضو نداشتيد) صورتها و دستهاي خود را همراه با آرنجها بشوييد و سرهاي خود را مسح کنيد و پاهاي خود را همراه با قوزکهاي آنها بشوييد و اگر جنب بوديد غسل کنيد».
و به دليل حديث ابن عمر از پيامبرr (لايقبل الله صلاة بغير طهور)[1] «خداوند هيچ نمازي را بدون پاکي (وضو) قبول نميکند».
3- پاکي لباس و بدن و مکاني که در آن نماز خوانده ميشود :
دليل پاکي لباس فرموده خداوند متعال است که ميفرمايد :
) وَثِيَابَکَ فَطَهِّر ( (مدثر : 4)
«و لباس خويش را پاکيزه دار».
و فرموده پيامبرﷺ : (إذا جاء أحدکم المسجد فليقلب نعليه و لينظر فيهما فإن رأي خبثا فليمسحه بالأرض ثم ليصل فيهما)[2] «هرگاه يکي از شما به مسجد آمد، کفشهايش را برگرداند و به زير آنها نگاه کند، اگر نجاستي بر آن ديد آن را به زمين بمالد و سپس در آن نماز بخواند».
دليل شرطي پاکي بدن، فرموده پيامبرﷺ به علي است آنگاه که علي درباره مذي سؤال کرد، فرمود : (توضا و اغسل ذکرک)[3] «آلت تناسلي خود را بشوي و وضو بگير».
و به زن مستحاضه فرمود : (اغسلي عنک الدم وصلي)[4] «خونت را بشوي و نماز بخوان».
دليل شرط پاک بودن مکان، فرموده پيامبرr به اصحابش هنگام ادرار کردن باديهنشين در مسجد است که فرمود : (أريقوا علي بوله سجلا من ماء)[5] «بر ادرارش سطلي آب بريزيد».
فايده:
اگر کسي نماز را در حالي خواند که نجاستي بر او بود ليکن متوجه آن نشده بود، نمازش صحيح و اعاده آن لازم نيست و اگر در اثناي نماز متوجه آن شد، اگر امکان برطرف کردن آن باشد مانند اينکه نجاست روي کفشها يا لباسي اضافي غير از آنچه که عورت را پوشانده باشد، بايد آن را برداشته و نمازش را کامل کند، ولي اگر برداشتن نجاست (در اثناي نماز) امکانپذير نباشد بايد به نمازش ادامه دهد و نيازي به اعاده آن نيست؛ به دليل حديث ابوسعيد که گفت : پيامبرﷺ نماز ميخواند (در اثناي نماز) کفشهايش را درآورد، مردم هم (به دنبال او) کفشهايشان را در آوردند، وقتي که از نماز فارغ شد فرمود : چرا کفشهايتان را درآورديد؟ گفتند تو را ديديم کفشهايت را درآوردي ما هم آنها را درآورديم، پيامبرr فرمود : (إن جبريل أتاني فأخبرني أن بهما خبثا فإذا جاء أحدکم المسجد فليقلب نعليه و لينظر فيهما، فإن رأي خبثا فليمسه بالأرض ثم ليصل فيهما)[6] «جبرئيل پيش من آمد و به من خبر داد که بر کفشهايم نجاست است، پس هرگاه کسي از شما به مسجد آمد، کفشهايش را وارونه کرده و به زير آنها نگاه کند اگر نجاستي ديد آن را به زمين بمالد و سپس با آن نماز بخواند».
4- پوشاندن عورت : به دليل فرموده خداوند متعال :
) يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِيْنَتَکُم عِنْدَ کُلِّ مَسْجِد ( (أعراف : 31)
«اي فرزندان آدم در هنگام هر نمازي عورتهاي خود را بپوشانيد».
اين در حالي بود که مردم قبل از اسلام به حالت عريان خانه خدا را طواف ميکردند.
و به دليل فرموده پيامبرﷺ : (لايقبل الله صلاة حائض إلا بخمار)[7] «خداوند نماز هيچ زن بالغي را بدون روسري قبول نميکند».
عورت مرد از ناف تا زانوهايش است همچنانکه در اين باره حديثي مرفوع از عمرو بن شعيب از پدرش از جدش آمده که : (مابين السرة والرکبة عورة)[8] «عورت (مرد) بين ناف و زانوهايش است».
از جرهد أسلمي روايت است : پيامبرﷺ از کنار من عبور کرد در حالي که جامهاي بر تن داشتم که رانم ظاهر شده بود. پيامبرﷺ فرمود : (غط فخذک فإن الفخذ عورة)[9] «رانت را بپوشان چون ران عورت است».
تمام اعضاي زن غير از صورت و دستهايش هنگام نماز، عورت است :
به دليل فرموده پيامبرﷺ : (المرأة عورة)[10] «همهي زن عورت است».
در حديثي ديگر ميفرمايد : (لايقبل الله صلاة حائض إلا بخمار)[11] «خداوند نماز هيچ زن بالغي را بدون روسري قبول نميکند».
5- رو کردن به قبله : بدليل فرموده خداوند متعال :
) فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ المَسْجِدِ الحَرَاْمِ وَ حَيثُمَا کُنْتُم فَوَلُّوا وُجُوهَکَم شَطرَه ( (بقره : 150)
«(واز هر جا که بيرون رفتي) رو به سوي مسجدالحرام کن و (اي مؤمنان چه در سفر و
ادامه مطلب...
⤵️