#گفتارهای_منتخب_اسلامپژوهان (۴۳)
▪️الگوی فمینیسم اسلامی در پرتو مقاصد شریعت
گفتار ویدئویی
اسماء المرابط▫️معرفی ویدئو🔹اسماء المرابط (متولد ۱۹۶۱)، پزشک و نویسندۀ مراکشی، پژوهشگر و فعال مسائل زنان، و از مدافعان جریان «فمینیسم اسلامی» است. کتابها و مقالههای متعدد
اسماء المرابط (
Asma Lamrabet) بیشتر به زبان فرانسهاند و به چند زبان دیگر هم ترجمه شدهاند. از میان آثار او، دو کتاب «مردان و زنان در قرآن: کدام تساوی؟» (۲۰۱۲) و «اسلام و زنان: پرسشهای آزارنده» (۲۰۱۷) شناختهترند و جوایزی دریافت کردهاند.*
وبسایت شخصی المرابط حاوی اطلاعات نسبتاً جامعی از زندگی، فعالیتها و آثار اوست. همسر او، یوسف العمرانی، سفیر و دیپلمات برجستۀ مراکشی است.
🔹چهلوسومین ویدئو از مجموعۀ «گفتارهای منتخب اسلامپژوهان» در دورنما حاوی بریدههایی کوتاه از مستندی است حدوداً نیمساعته دربارۀ زندگی، آثار و فعالیتهای اَسماء
المرابط، که در قالب
برنامۀ مستند «متألقات» [=زنان درخشان] از شبکۀ یک تلویزیون مراکش در ۲۰۱۸ پخش شده است.
المرابط در این ویدئو به پرسشهای
اسماء ابنالفاسی، میزبان برنامه، دربارۀ موضوعاتی چون تفاوت فمینیسم اسلامی و غربی، نحوۀ ورودش به مسئلۀ اسلام و زنان با وجود اشتغال به پزشکی، و نیز دلایل پرداختن به مسائل مناقشهبرانگیز زنان در کتابهایش پاسخ میدهد.
* سال گذشته
ترجمۀ فارسی کتابی از این نویسنده به قلم
محمدعلی عسگری در ایران منتشر شده است.
▫️گزیدۀ محتوای ویدئو🔹فمینیسم اسلامی مبتنی بر نگاه اسلام سیاسی یا ایدئولوژیک نیست، بلکه جنبشی زنانه است که به متون و منابع اسلامی برمیگردد. تفاوت فمینیسم اسلامی و غربی در روش و برخی اصول است. در فمینیسم غربی اصولی جهانشمول وجود دارند که همۀ ما دربارۀ آنها اتفاقنظر داریم: حقوق زنان، نفی خشونت علیه زنان، بازگرداندن کرامت زنان و مبارزه با تبعیض علیه زنان. اختلاف اما در الگوهاست. ما با غرب بر سر اصول جهانی توافق داریم، اما از نظر الگو، من زنی مراکشیام که در مراکش زندگی میکنم و منبع و مرجع من اسلام است.
🔹همیشه این سؤال برای من مطرح بود، همان سؤالی که برای هر زن و مرد مسلمانی پیش میآید، سؤال از هویت و خودشناسی و جستوجوی خود. ابتدا موضوع برایم جنبۀ علاقۀ شخصی داشت که تلاش کنم و ببینم دینم اسلام دربارۀ مسائل زنان چه میگوید، چون اینها سؤالاتی بودند که ممکن بود برای من و اطرافیانم پیش بیاید. نخستین کسی که صفحات اولیۀ کتابم «زنی مسلمان و بس» را نشانش دادم همسرم بود.
🔹مسائل مربوط به زنان موضوعات مهم و حساسیاند و من بهعنوان یک زن مسلمان و مؤمن ناگزیر از ورود به این مسائل بودم و امروزه چه بخواهیم و چه نخواهیم باید به آنها بپردازیم.
🔹در قرآن فقط شش آیه محور تمام مسائل زنان را شکل میدهند و تمام این مشکلات بزرگ حول همین شش آیه پدید آمدهاند. چهرۀ اسلام را هم با همین شش آیه میسنجند و نگاه کلیشهای به زن مسلمان از همینجا میآید.
🔹مسائل و مشکلات طلاق، حجاب، ارث و شهادت همگی ریشه در فقه دارند یعنی تفسیر و استنباط احکام از متون بهدست فقیهانی که نگاه مردسالارانه داشتهاند. این تفسیرها خالی از نگاه جامع و کلنگرانه به قرآن و عاری از اهداف و مقاصد قرآناند. گذشتگان این آیات را مردسالارانه فهمیدهاند که نتیجۀ زمینۀ تاریخیشان بوده و سایر آیهها را که همۀ زنان و مردان را خطاب قرار میدهند کنار گذاشتهاند. قرآن نود درصد مواقع از «انسان» یاد میکند، انسان بهعنوان بشر، زن یا مرد، اما این جنبه و این رویکرد به انسان را که در قرآن میبینیم، در تفسیرها نمییابیم.
🔹اهداف و مقاصد کلی قرآن یعنی عدالت، علم و عقل را نباید ذیل چند آیۀ خاص مناقشهانگیز زنان معنا کنیم، بلکه باید رویکردمان را بهکلی تغییر دهیم. نگاه ما نباید به این شش آیه محدود شود، بلکه برعکس این شش آیه را باید در پرتو اهداف و مقاصد قرآن و شریعت تفسیر کنیم.
🔻 دیدن این ویدئو در
آپارات |
یوتوب✔️ برای دیدن دیگر ویدئوهای مجموعۀ «گفتارهای منتخب اسلامپژوهان»
کانال آپارات یا
کانال یوتوب دورنما را دنبال کنید.
#اسماء_المرابط#فمینیسم_اسلامی#حقوق_زنان#دورنما_ببینیم@doornamaa