ادامه از
👆🏼🔍 به طرف مقابل گوش بده | Audi alteram partem
✨ نقد و نظر
📌 گزارشی از بخشی از کتاب اخیر احمد الجلاد با عنوان «دین و آیینهای کوچگردهای عربستانِ پیشااسلامی: بازسازیای بر پایهی سنگنبشتههای صفایی»
بخش ۲ از ۲
🔻 بخشی از دیباجهی این کتاب را به فارسی برگرداندهام که در ادامه میآورم:
📖 متداولترین مرجع برای دین عرب پیشااسلامی «کتاب الأصنام» نوشتهی هشام ابن الکلبی است. متن آن کتاب مجموعهای از داستانهای عامیانه را ارائه میکند که تاریخ باورمندی انسان را بازگویی میکند؛ تاریخی که با یکتاپرستی خالص آغاز میشود، به سوی تکوین چندخداپرستی و شرک میرود، و با «نابودی نهایی خدایان» که به واسطهی ظهور محمّد آغاز شده است به پایان میرسد...
📖 با اینکه بهدرستی در اصالتِ تاریخی این گزارشها [یعنی گزارشهای موجود در منابع اسلامی دربارهی اعراب یا کوچگردهای عربستان پیشااسلامی] تردید شده است، اما این گزارشها نکتهی مهمی که ولید صالح [قرآنپژوه مسلمان در کتابش به سال ۲۰۱۹ با عنوان «خدایان مکّی، الوهیت عیسی: تحلیلی از سورهی زخرف»] به آن اشاره کرده بود را بسیار شایان توجه میکند:
"مخالفانِ محمّد جان به در نبردند که بتوانند طرف دیگر ماجرا را [برای ما] بگویند". آنچه ما در مورد آنها و کسانی که پیش از آنها بودهاند میدانیم به طور سنتی بر پایهی منابع جدلی مانند این منبع [یعنی «کتاب الأصنام» هشام ابن الکلبی] بازسازی شدهاند. جهانبینی و باورهای آنها از صافیهای اسلامی عبور داده شدهاند و به شکلی پراکنده و آشفته به دست ما میرسند. مرز میان آنچه ممکن است «هستههای اصیل حقیقت» باشند با برداشتهای آزاد، مجازگویی، و سنّتهای ادبی مشخص نیست.
📖 کتاب پیشرو، با استفاده از منابعی متفاوت [از منابع روایی اسلامی]، یعنی با سنگنبشتهای صفایی، به دین و آیینهای کوچگردهای عربِ پیشااسلامی میپردازد. متون این سنگنبشتهها، در نزدیکترین زمان، از حدود سه سده پیش از ظهور اسلام تا زمانهایی بسیار دور نوشته شدهاند؛ و برخلاف منابع ادبی دورهی اسلامی، این مطالب [یعنی سنگنبشتهها] به دست مُتِنَسّکان به دینِ عربِ سنّتی ایجاد شدهاند. این سنگنبشتهها شاهدان عینی بر حیات دینی کوچگردهای عرباند پیش از آنکه یهودیّت و مسیحیّت در سرتاسر عربستان گسترده بشوند. در ادامهی کتاب میکوشم تا جهانِ آنها را با استفاده از واژههای خودشان بازسازی کنم، که البته با واسطهی متنپژوهی تطبیقی، منابع ادبی دورههای پیشااسلامی و اسلامی، و خود بافتار باستانشناختیشان تفسیر شدهاند.
📗 برای دسترسی به
کتاب بنگرید به:
Al-Jallad, Ahmad.
The Religion and Rituals of the Nomads of Pre-Islamic Arabia: A Reconstruction Based on the Safaitic Inscriptions. Leiden:Brill, 2022.
#اسلام #قرآن #عربستان_پیشااسلامی #سنگنبشته #احمد_الجلاد #صفایی #جدلی #Islam #Quran #PreIslamic_Arabia #Inscription #Ahmad_AlJallad #Safaitic #Polemic🖋 زهیر میرکریمی
@anqanotes