آمین

•
روشنفکر علیه روشنفکر!

امیرحسن چهل‌تن و فریدون فریاد در شماره‌ی ۱۴ مجله‌ی آدینه (۱۰تیر ۱۳۶۶) گفتگوی مفصلی دارند با محمود دولت‌آبادی. متنی که در ادامه می‌آید بریده‌ایست از همان گفتگو. جایی که نویسنده‌ی "کلیدر" از رابطه‌ی خودش و جریان روشنفکری ایران می‌گوید. می‌شود در تحلیل این اظهارات، آن هم در میانه‌ی دهه‌ی شصت (عهد انقلابی‌گری و التهاب جنگ) بسیار نوشت اما عجالتن خود متن را بخوانید که به قاعده گویاست...


• س: به توطئه‌‌ی سکوت بخشی از روشنفکران اشاره کردید در رابطه با کارهاتان... آیا اعتقاد ندارید که روشنفکرها یک کانال خیلی مهم هستند برای این‌که ادبیات و هنر به طور کلی در میان مردم گسترش پیدا کند؟
- چرا...
‌
•س: این کانال را معتقدید که ندارید یا خیلی ضعیف...؟
- بله. نداشته‌ام و ندارم هم، و حالا دیگر احتیاجی هم به آن ندارم! چون کار من ارتباط منطقی خود را با مردم پیدا کرده است. البته من در زندگی‌ام... در برخی موارد که کم هم نیستند، با روشنفکرها، برخوردهای زمخت دهقانی داشته‌ام. در اصل به مناسبات محفلی روشنفکران برخورد اعتراض‌آمیز داشتم. علتش هم این بود که در دهه‌ی ۴۰ من با شیفتگی بیش از حد رفته بودم طرف روشنفکران؛ چون برای من که جوانی اصالتاً روستایی و شیفته‌ی هنر و دانستن بودم محیط روشنفکرانه جاذبه‌های فراوانی داشت و می‌توانست داشته باشد. پس من با شدت جذب شدم و با یاس کناره گرفتم، چون آن‌چه را می‌طلبیدم نیافتم، بلکه آن‌چه یافتم بیشتر "درماندگی شخصیت" بود در حالی‌که من در جستجوی "تعالی شخصیت" بودم.

بزرگترین فایده‌ی تجربیات آن سالها این بود که توانستم "بُت‌" های ساخته شده در اندیشه و هنر را از نزدیک ببینم و بشناسم و دریابم که آنها سنجیده ساخته شده‌اند از طرف جریانهای مختلف، در آن بُتها بیش از هرچه دیدم "خودپسندی" و "خودبزرگ‌بینی" بود، و آن‌چه رواج می‌دادند آغشته به دروغ و تعصبات بود. و در میان پیروان آن بُتها هم آن‌چه می‌دیدم بیشتر دورویی و دروغ و تعصبات قالبی بود. آدمهایی را می‌دیدم که از همدیگر تعریف بی‌خودی می‌کنند، در همان حال پشت سر همدیگر زشتگویی می‌کنند. پس هیچ عیار متعالی و آموزنده‌ای نتوانستم از آن‌ها فرا بگیرم و تعجب می‌کردم که یک جماعتِ اهل ذوق چطور می‌توانند روز و شب خود را با تکرار و تکرار و تکرار- تکرارِ تعریف و تکذیب که هر دو دروغ بود- بگذرانند! بنابراین من برای این‌که وجود خودم را سالم از این تباهی‌ها نگاه دارم عطایش را به لقایش بخشیدم و حتا از اقلیت روشنفکران نسبتا سالم‌تر هم دوری کردم و کناره گرفتم...
.
.
.
#محمود_دولت_آبادی
#امیرحسن_چهل_تن
#فریدون_فریاد
#مجله_آدینه
#روزانه
@aminhaghrah