•
چرا حکومت مذهبی صفوی، سال تازه را با نوروز آغاز کرد، نه با تقویم قمری؟البته که نوروز جشنی باستانیست و ایرانیان از دیرباز آن را گرامی داشتهاند. اما واقعیت این است که نکوداشت این عید کهن و جلوه بخشیدن و رسمیت دادن به آن از سوی دستگاههای تبلیغاتی حاکمیت مذهبمحور صفوی، که شیعهگری و آدابش را مقتدرانه در حوزههای اجتماعی-سیاسی جغرافیای ایران تثبیت کرد، قدری عجیب و دور از الگوهای حکمرانی دینی به نظر میرسد.
سوال اینجاست؛ آیا موسسین سلسلهی
#صفویه که پایهگزار قدرتمندترین حکومت مذهبی در ایران شدند، واقعن دغدغهی حفظ و صیانت عید باستانی پارسیان را داشتند؟
به نظر میآید نه!
و سندش؟ آن را میشود از اشارات مکتوب
#علامه_مجلسی (تئوریسین بزرگ مکتب شیعه در عهد
#شاه_سلیمان و
#سلطان_حسین) و رسالهی اختیاراتش جست. مجلسی اینجا مینویسد:
"همهی فرق مسلمانان به غیر از فرقهی شیعه اثنیعشریه که برای آنان هم مبداء حساب از اول این ماه [محرم] است، اما سال ایشان نوروز است، و اما این ماه [محرم] و این روز [ اول محرم] را تعظیم نمیکنند، از برای حکایت کربلا..."
به عبارت ساده، همانگونه که
#محمدباقر_مجلسی اشاره کرده، توجه ویژهی صفویان به ماجرای نوروز، اتفاقن اصلن وجه پررنگ ملیگرایی ندارد و یک سیاست کاملن مذهبیست. خیلی ساده است: چون سال نوی قاطبهی مسلمانان غیر شیعه اثنیعشری از ابتدای محرم آغاز میشود و محرم ماه رخدادِ واقعهی کربلا و سوگواری سومین امام شیعیان است و پیروان مذهب شیعه در این ماه منع هرگونه جشن و شادمانی دارند، پس راه چاره و کار بیدردسر، همان ارجاع سال نو به روز اول فروردین و برپایی جشنهای ملی در موعد نوروز باستانیست!
والله اعلم...
• شرح تصویر:
#شاه_سلطان_حسین صفوی در حال توزیع هدایای نوروزی | با امضای "راقمه ابن مرحوم محمد زمان، محمد علی. سنه ۱۱۳۳" ه.ق؛ ۲سال قبل از سقوط اصفهان | موزه بریتانیا
#روزانه@aminhaghrah