سیاستگذاری معطوف به کودک
به بهانه روز ملی کودک و سالروز کودک کشی در غزه؛✍ علی ربیعی«قسمت اول»یکسال از فاجعه انسانی در غزه، سرزمین های اشغالی و سپس لبنان می گذرد. جهان شرمگنانه شاهد نقض حقوق انسانی و اجتماعی کودکان با حمایت عملی از جنگ افزارهای جنگی، حمایت های حقوقی و در میان سکوت نهادهای بین المللی و قدرت ها است.
بر اساس آمارهای اعلام شده در این مدت بیش از ۱۴ هزار نهالی که می توانست به بار نشیند با تمام آرزوها و شادی های نکرده شان در زیر بمبها و آوارها دفن شده اند. بیش از ۱۷ هزار کودک، سرپرست خود را از دست داده و یتیم گشته اند. بیش از ۱.۷ میلیون کودک بی خانمان شده و هشتصد هزار کودک نیز در اقامتگاه های موقت به سر می برند.
جنگ افروزان و قدرتمندان با سیاست های دوگانه، سبب شده اند که در جهان، بالغ بر ۴۶۸ میلیون کودک از جنگها و تعارضات تاثیر پذیرند و بیش از یک ششم کودکان زمین در مناطق درگیر جنگ و تعارض زندگی کنند.
چه درد عمیقی است آنجا که تاریخ بشری در سکوت، شاهد به خاک سپاری کودکان بی گناهی است که کودکی نکرده چشم بر روی تمام آرزوهایشان بسته و تن نحیف شان در بستری از خاک برای همیشه آرام می گیرد. تاسف بارتر اینکه کودکانی نیز که از این فجایع جان به در می‌برند، از تمامی حقوق کودک _که مورد تاکید سازمان های بین المللی است_ محروم گشته و در چرخه ای از آسیب قرار می گیرند. این روزها، جهان در سیاه ترین زمان خود قرار گرفته است، زمانی که دنیای منتفع از تجارت سلاح و قدرت، در هنگامه وقوع این فجایع تلخ انسانی، بر ابعاد بشردوستانه زندگی و حق مسلم کودکان چشم می بندد.
در این یادداشت و به بهانه روز ملی کودک، لازم می دانم به حقوق اجتماعی کودک، در سیاستهای رییس جمهور که از جایگاه ویژه ای نیز برخوردار است، اشاره کنم. بی تردید، مسایل اجتماعی و سیاستهای اجتماعی اهمیت ویژه ای در دولت وفاق دارد.، اما ذکر این نکته، ضروری است که هیچ تصمیم سختی بدون وفاق نظری با مردم اتخاذ نخواهد شد، و این امر، اولین گام در مسیر اجتماعی شدن دولت ها است. مداقه در مباحث رییس جمهور حاکی از آن است که کودکان و زنان، از گروههای دارای اولویت در سیاست های اجتماعی دولت هستند.
در این میان، علاوه بر اهمیت نقش مستقل زنان در ساختن ایران، نقش های مضاعف ایشان در پرورش نسل های بعدی نیز بسیار حایز اهمیت است. همچنین کودکان امروز که جامعه فردا را می سازند، از اهمیت ویژه ای برخوردارند.
موضوع کودک در ابعاد مختلف اعم از آموزش، سلامت و بهداشت، سلامت روان، تغذیه و نیز ابعاد مختلف آسیب های وارده بر کودکان در اولویت دولت است.
یکی از نکات مورد تاکید آقای رییس جمهور درباره کودکان، توجه جدی به عدالت در برخورداری تمامی کودکان از سلامت و آموزش است. پزشکیان معتقد است هیچ کودکی نباید به خاطر شرایط نابرابر آموزشی و سلامت در چرخه فقر و آسیب قرار گیرد. باید کیفیت آموزش در مدارس دولتی و خدمات بهداشتی در مراکز درمانی دولتی هم سطح مراکز خصوصی باشد تا هیچ کودکی به خاطر فقر از دریافت این خدمات با کیفیت بالا محروم نگردد. چرا که چنین محرومیتهایی به صورت نسلی و بین نسلی ادامه می یابد و منجر به آسیب های پایدار می گردد. پزشکیان در کارزارهای انتخاباتی و برنامه های دولت بارها تاکید کرد که برای به ثمرنشستن عدالت اجتماعی و سلامت، باید شرایطی را فراهم ساخت تا همه مدارس در همه نقاط کشور، از کیفیت و استاندارد بالا برخوردار شوند تا نابرابری از بهره مندی از آموزش برطرف شود چراکه نابرابری دردسترسی به آموزش، ریشه فقر است.
از سوی دیگر و با تمرکز بر تعریف کودک و دوران کودکی، توجه سه رویکرد ضروری است.
رویکرد اول: نگاه به کودک به عنوان ابژه است. مطابق این رویکرد، کودک موجودي است معصوم، وابسته، درمانده، منفعل، ضعيف، ناقص، آسيب پذير، بی مسئوليت، بي کفايت و ناتوان که نه تنها از حقوق خود آگاه نيست بلکه براي انسان شدن و رشديافتگي و برخورداري از رفاه، نياز به آموزش ديگران و حمايت بزرگسالان دارد.
رویکرد دوم: نگاه به کودک به عنوان سوژه است. (یعنی کودک محوري و بازشناسي کودک به عنوان يک شخص با ذهنيت ها و برداشت هاي خود).
رویکرد سوم: نگاه به کودک به عنوان يک کنشگر اجتماعي و مشارکت کننده و فعال اجتماعي است. مطابق این رویکرد بايد كودكان را به عنوان وجودي انساني و شهرونداني فعال ديد و اين عقيده را كه كودكان پيچيده، آگاه، مطلع، خلاق، همفكر و شنوا هستند؛ ترقي داد.
بر اساس این رویکرد، «نظارت و مراقبت» از کودکان و «استقلال» کودکان متناقض نيستند به شرطي که نظام حقوقي و قانوني مناسبي طراحي شده باشد که حقوق مدني، سياسي، اقتصادي-رفاهي، اجتماعي و فرهنگي کودکان را تضمين کند. این رویکرد، والدين، دولت و جامعه مدني را به دنبال راهی برای تعادل در فرديت بخشي و محافظت و نظارت، تشویق می کند.
@alirabiei_ir
