♥🌺🍁♥تاریخ و ادبیات تالش ♥♥

🔵🔶موسیقی در تالش باستان

🔴 من نه متخصص موسیقی هستم ، نه روانشناس ، اما میتوانم بگویم ،با توجه به اشعاری و نواهای #تالشی،که از گذشته های دور باقی مانده،است در موسیقی #تالشی انواع پرده ها وجود داشت

🅰🔸موسیقیدانان ایران اعتقاد داشتند،که موسیقی،در ایران ،برای چهارفصل سال نیز خوانده میشد
و برای هریک از فصل
های سال بر حسب همان فصل نغمه های مخصوص آن فصل نواخته میشد...
مثلا در فصل بهار که علاوه براینکه فصل روبش بود و مصادف با نوروز
نوروز نامه و رکب خوانده میشد
و در سایر فصول نیز بر حسب طبیعت آن فصل موسیقی خوانده و نواخته میشد


🔵 اما در #تالش باستان علاوه بر موسیقی چهار فصل انواع موسیقی ها نواخته و خوانده میشد ،
موسیقی برای .
آفتاب و ماه و ستاره گان و آب و باد و پرندگان و احشام و موسیقی های حماسی و در کل آنچه که در طبیعت وجود داشت و هریک بطریقی در زندگی مردم تاثیر گذار بود ، وجود داشت

این امر گویای این است
که #تالشان در موسیقی یک سروگردن جلوتر از
سایر اقوام بود و حتی برای آهنگ ها انواع نام و #پرده انتخاب میکردند

🔴 موسیقیی که برای احشام خود خود میخواتند به آن (#رمه پرده )
میگفتند ..
مثل لدو به محمود به منش برده رمنه

🔴موسیقی (#کیجه پرده )که برای
پرنده گان می سروند و مینواختند
مثل :
مسته بلبل ببی مرا بخونی
چمن سوته دلی دردی نزونی


🔴 و موسیقی (ویوعه پرده)یا گشه پرده) که برای تازه عروس ها میخواندند
مثل : هیار هیار یاری برده را اومیم.
هیار هیار زنبیل باره نه اومیم......

🔵 موسیقی (#حماسی )غم نامه
که در دوری یا در گذشت عزیزی از
عزیری را میخواندند
مثل: که بیشتر به موسیقی در سوک سیاوش شباهت دارد


🔴 موسیقی زنگه پرده :
این نوع موسیقی در هماهنگی با
صدای زنگ احشام در حین کوچک نواخته میشد
مثل :
مالون زنگی صداوعه
برا حتما که کو عه

🔹موسیقی برای آفتاب و ماه مثل :
آوتاو پرمه نازینه
گَندم کَشم داسینه
یا برای ماه:
شنارنن مانگه تاو خیلی روشونه
زمین و آسمون خیلی پر نوره

🔵موسیقی برای باد :
وَده وَده وا گنه
وَده مالن شینه کو
وَده یارن شینه کَ

🔶بنا به گفته بعضی از افراد مسن تالش ،که سررشته ای در،موسیقی داشتند اولین آلت موسیقی را که به آنها #لِبک، و#له له میگفتند از شاخ گوزن درست میکردند
متاسفانه اگثر موسیقی ها در تالش به مرور زمان رنگ باخته یا اثری از آنها باقی نمانده است
اسفندیاراحمدی
📚 https://t.center/Ahmadi111


.

✅🔶#ادامه #لدو به #محمود به

بخش 5

🔵 با توجه به اینکه در ایران و #تالش باستان ارزش زیادی برای سگ قایل بودند به دلیل اینکه متعقد بودند که وحود سگ در هر مکانی موجود میشود که اهریمن به آن مکان نزدیک نشود

این امر موجب شده بود که مردم تالش برای سگهای خود ،مثل احشام خود نام انتخاب کنند تا در موقع ضرورت با نام او را صدا کنند
مثل :
چوله
کعوه
رشه
سره
خرسه
ساکوتو
ساگوش
ساپا
لومه
لنبه
لدو
ببری
پلنگ
با توجه به توضیحات ذیل آنچه بیشتر از همه حائز اهمیت است که باید مورد بررسی و نقد قرار گیرد ،خواندن این اشعار توسط خواندها سلیقه ای بود و هر کس بنا به سلیقه خود چیزی به آن افزوده یا آن کسر نموده
مرحوم قسمت خانی شتر به آن اضافه نموده که میگوید
شترشون برده بارینه
شتر بردتد با بار
آقای هادی حمیدی در کل اجراهایش یک بار آز محمود نام میبرد در تمام اشعارش لدو را مورد خطاب قرار میدهد
و در اشعار ایشان آنچه که مخاطب را به پرسش برمی انگیز در آنجاست که میگوید :
🔴منشون منشون پارگاه کا ده کرد
پارگاه برشون دار دکرد
ترجمه : مرا در پارو زندانی کردند و پشت درب پارو را با کنده درخت مسدود کردند
دز حالی پارو نمیتواند چنین مکانی باشد تا افراد در آن زندانی شود چون پارگاه را از شاخه های نازک درخت که دارای انحتاف باشد میسازند و درب پارا را نیز از شاخه های نازک درخت درخت میبافتد که به آن ، چپه چفه میگوید ،که مقاومت چندانی تدارد
و نیز میگوید :
اسپه با زنجیر شه
سگ با زنجیر رفت
متاسفانه تعدادی خیلی موارد دیگر نیز به آن افزوده اند و میگویند
ورزا شون برد پلاونینه
گاونر را بردند با پلان
و خیلی موارد دیگر نیز به آن افزوده اند ،
سوال اینجا است دختری که خود و احشام او مورد تعرض سارقان قرار گرفته است برای کمک نیازی نبود که مواردی به غیر از سرقت را به از طریق نی به برادر برساند ،

🔶 لازم است قبل از اینکه به اصل ماجرا بپردازیم ،اشاره مختصری در به نی نوازی در #تالش داشته باشیم ، افرادی که در این مورد تحقیق کرده اند می دانند که نی نوازی تالشی مثل آهنگ های فارسی دارای انواع #برده بود ،کسانی که نی نوازی را یاد گرفته بودند با انواع #پرده های آن آشنا بودند
که به چند پرده آن اشاره میکنیم
#کیجه پرده
#پاییزه پرده
#رمه پرده
#لدو به پرده
#محمود به پرده

و نیز پرده های دیگر

اصل ماجرا به شرح زیر است :
دختری که شغل خانوادگی آنها دامداری است و خود نیز در نی نوازی خبره بوده تعدادی راهزن قصد سرقت گوسفتدان او را می نمایند وقتی که قصد جمع آوری گوسفندان را می نمایتد گوسفتدان متفرق میشوند و حتی تصمیم میگیرد که بره که در داخل پارو هستند رها کنند و همراه گوسفندان نمایند تا از این طریق بتوانند گوسفندان را جمع کنند ، اما باز هم گوسفتدان متفرق میشود .
در اینجاست که دختر آنها را فریب میدهد و میگوید
گوسفندان با صدای نی من آرام میگیرند و نیز در مسیر حرکت من حرکت میکنند
چون سارقان با پرده نی نوازی آشنا نبودتد
دخترک در حین حرکت با سارقان نی لدو به و محمود به را میتوازد و هم سگ دخترک با این صدا آشنایی داشت و هم برادر این پرده را میشناخت برادر به کمک خواهر می رود و او را نجات می دهد
لدو به
محمود به
منشون برده رمه نه
صد و سی گله وری نه
کعون کشی دره نه
کعوه اسپه نار دگه
لسیه پگه ای منه
لد و به
محمود به
ترحمه : لدو بیا ،محمود بیا، مرا بردند با رمه گوسفندان با صدو سی راس برده ،از دره کهون کش ،سگ کبود را جلو بی انداز
چوبی را بردار که یک من است
تالش از دو چوپ دستی اسفتاده میگرد یک چوپ دستی که بسیار سنگین بود و مقاوم و در جنگ ها از آن استفاده میکرد و چوپ دستی دیگر که نازک و سبک بود و به آن تعلمی میگفتند و برای هدایت و راندن احشام از آن استفاده میکرد

🔵ختم کلام دختر نی نواز چهار هدف را در نی زنی دنبال میکرد .
ا- آگاه کردن برادر از ماجرا
2- فراخوندن سگ حهت یاری
3-مسیر حرکت راهزنان
4-اطلاع دادن به برادر که حتما چوپ جنگی خود را همراه داشته باشد

پایان

🔶پایدار باشید #اسفندیار-احمدی

📚 https://t.center/Ahmadi111
.