#علی_ماسالیدر گویش تالشی جنوبی به خروس «سوکله» sokla و به مرغ «کرگ» karg و به مرغهای جوان چندماهه «واره» vara و به مرغ کرچ «کلشکن» keleshken گفته میشود. واژهٔ «کلشکن» احتمالا (کلش بکون) از آن روی نامیده شده که مدت ۲۱ روز روی کاه و کلش میخوابد تا جوجههای خود را (کیجه) از تخم بیرون بیاورد.
#محمود_قاسمیاندر گویش گرمهای خروس، «کیروس» (kirus) تلفظ میشود.
#شوکت_محمدی_شاریما در غزنه، به خروس «خرو» میگوییم.
خرو، در لهجهٔ ما اسم جنس است. به «خروی» نر، نرکه و به خروی ماده، ماچیکه میگوییم.
#ضیا_طرقداردر زبان تالشی گویش آستارا:
کاگ - kâg: مرغ
وره - Vera: مرغ جوان که هنوز تخم نمیگذارد.
کیژه - kiža: جوجه
سوک - suk: خروس
سوکله - sukela: خروس کوچک، جوجه خروس
کولوک - kuluk: مرغی که بر روی تخم میخوابد برای جوجهآوری
بیلی - bili: اوردک
اوعه - uâ: تخم مرغ
#محمود_قاسمیاندر گویش گرمهای:
خروس = کیروس kirus
مرغ = نگنگ negang
جوجه = چوری churi
تخم مرغ = هگ heg
تخم مرغی که مبنای چیدن تخمها زیرمرغ است = بن یا بنی bon/boni
مرغی که آماده نشستن روی تخمهاست= نگنگ مست، کُر kor
غذای اولیهٔ جوجهها که ترکیبی از آرد و آب و روغن است= آرت مالو (artmalu) پوستهٔ جداشدهٔ تخم مرغ = کاله kale
#دکتر_صادق_باغفلکیخروس در کردی جنوبی: مامر
در کردی سورانی: مریشک
در لکی: مِر/ مِرخ
ولي به مرغي كه روي تخم است يا به مرغي كه جوجه دارد «کِرّ» (kerr) ميگويند. خروس را «كله شير» و جوجه مادهٔ چندماهه را نيز وارِگ ميگويند.
#ضیا_طرقداربعضی چیزها از روی کار و عمل آنها نامگذاری میشوند و بعضی نیز به دلیل ویژگیهای ظاهری آن چیز نامگذاری میشوند. مانند واژهٔ خروس در زبانهای تالشی و کردی:
تالشی: سوک، نامگذاری از روی فلسفه کار این پرنده
کردی: کله شیر، کله شر (کردی سنندج).
کله شیر یا کله شر، به معنای خروس در زبان کردی نامگذاری از روی ظاهر این پرنده بوده است و به احتمال به معنای کله قرمز و کله سرخ است که اشاره به تاج قرمز رنگ خروس دارد.
در زبان تالشی:
سه - sē ؛ سر - sēr: سرخ، قرمز
شاید شیر یا شر، در واژهٔ کله شیر، کله شر، در زبان کردی به معنای سرخ، قرمز باشد.
#دکتر_صادق_باغفلکیشير را در كُردي شِر (she:r) ميگويند كه اشاره به يال و كلهٔ شير دارد. بهخصوص وقتي كه خروسها با هم ميجنگند. كله شِر در همه زبانهاي كُردي هست.
رنگ سرخ در كردي سُر يا سور است و تاج خروس را پوپ يا پوك ميگويند.
📚 https://t.center/Ahmadi111 .