#محتواى_آموزشى آشنایی با کارگردان های بزرگ تئاتر
بخش شانزدهم، قسمت پنجم:
اِروین پیسکاتور (Erwin Piscator)
یکی از دستاوردهای پیسکاتور چیزی بود که به عنوان «تئاتر مستند» شهرت یافت. تئاتر مستند پیسکاتور ریشه در کرد و کار تئاتریِ شیلر و توجه دقیق او به پویه شناسی تاریخی درام های کلاسیسم وایمار داشت. یکی از مهم ترین راه های مستند کردن تئاتر از دیدگاه این کارگردان آلمانی، استفاده از فیلم بود. از نگاه پیسکاتور فیلم قادر بود جهان را به گونه ای خلل ناپذیر مستند سازد و به او کمک می کرد برای طرح استدلال های خود در اعتراض نسبت به وضع موجود، نظرات مختالف را مقابل هم قرار دهد. به گفته ی او: «فیلم مانند گروه همسرایان همزمان با اجرای نمایش آن را تفسیر می کند و همچون نقد، اتهام هایی مطرح می کند، حقایق مهمی را فاش می سازد و گاه مستقیم موجب تهییج تماشاگر می شود».
پیسکاتور در آثار خود از موقعیت های حاوی تضاد طبقاتی، کلیپ های سینمایی از صحنه های تاریخی و مجموعه ی وسیعی از تمهیدات فناوریِ مربوط به صحنه برای خلق درس های تاریخی دراماتیک در زمینه ی سوسیالیسم استفاده کرد. پیسکاتور با اِذعان به وامداری خود از نحوه ی هنرورزی سینما، از نمایش های خود به «مونتاژها»ی مستند تعبیر می کرد.
پیسکاتور در اجرای «هورا ما زندگی می کنیم!» (۱۹۲۸) نوشته ی نمایشنامه نویس اکسپرسیونیست آلمانی «ارنست تولِر»، نمایش را با یک فیلم مستند جنگی شروع کرد و برای نشان دادن گذر زمان، کلیپ هایی از وقایع تاریخی مانند انقلاب شوروی و ظهور «بنیتو موسیلینی» در ایتالیا را پخش کرد. لابه لای صحنه ها صدای آواز شنیده شد و نورافکن ها صحنه های داخل اتاقک های داربست را روشن می کردند. این اجرا نظر منتقدان را جلب کرد، اما پیسکاتور از این واقعیت که منتقدان به ارزش هنری کار بیش از جنبه ی سیاسی آن توجه کرده بودند، ناراحت بود.
اثر بعدی پیسکاتور در سال ۱۹۲۸، اجرای نمایش «شوایک، سرباز پاکدل»، براساس رمان مشهور نویسنده ی اهل «چِک» به نام «یاروسلاو هاشِک» بود. او در این اجرا از همکاری «گئورگ گروژ» طراح صحنه و «ماکس پالِنبِرگ» در نقش شوایک، استفاده کرد. او در این نمایش استفاده ی گسترده ای از صحنه ی گردان کرد که امکان می داد دکورها جلوی چشم تماشاگران جای همدیگر را بگیرند، بی آن که عملِ نمایشی و جریان حوادث قطع گردد. اما این گونه صحنه پردازی پیسکاتور را چنان در تنگنای مالی گذاشت که ناچار شد پس از اجرای شکوهمند نمایش «تاجر برلینی» اثر «والتر مِه رینگ» تئاتر خود را در ۱۹۲۹ تعطیل کند.
منابع:
زاریلی، فیلیپ و دیگران. (۱۳۹۴). تاریخ های تئاتر، ترجمه مهدی نصراله زاده. تهران: بیدگل.
شائفنر، آندره و دیگران. (۱۳۸۳). دایره المعارف پلئیاد، ترجمه نادعلی همدانی و فرزاد همدانی، جلد دوم. (چاپ دوم). تهران: نمایش.
میتر، شومیت و دیگران. (۱۳۹۱). پنجاه کارگردان کلیدی تئاتر، ترجمه محمد سپاهی و معصومه زمانی. تهران: بیدگل.
گردآوری: محمد امین عندلیبی
@academyshamsehwww.academyshamseh.comwww.instagram.com/academyshamseh