نگاه جدید امپراتوری امریکا به
خاورمیانه امیرعلی ابوالفتح - برای هفتاد سال ،
#خاورمیانه ، بویژه
#خلیج_فارس و تنگه هرمز از جمله اصلی ترین مناطق جهان در سیاست خارجی امریکا بوده است . دلایل متعددی هم برای این اهمیت ذکر شده است ؛ از تسلط بر منابع نفتی ، تا تضمین امنیت اسراییل ، فروش سلاح ، مهار قدرت های منطقه ، بازداشتن قدرت های فرامنطقه ای و غیره
با این حال ، دولت کنونی امریکا به ریاست دونالد
#ترامپ رویکرد متفاوتی را در قبال منطقه
خاورمیانه در پیش گرفته است . این رویکرد مبتنی بر سبک کردن بار امپراتوری ، درآمد زایی برای امپراتوری و مشکل آفرینی برای رقبای امپراتوری است .
به گفته دونالد ترامپ ، هزینه جنگ های پسا 11 سپتامبری در خارومیانه به 7 تریلیون دلار رسیده است که با احتساب هزینه های جنگ 1991 با عراق و دیگر هزینه های انجام گرفته در سال های پیش از 2001 ، این رقم چه بسا به 10 تریلیون دلار نزدیک شود . ادامه چنین هزینه هایی ، حفظ امپراتوری امریکا را خطر می اندازد ، از این رو اغلب دولتمردان امریکایی اعتقاد دارند زمان هزینه کردن برای
خاورمیانه با توجه به عمق مشکلات و معضلات منطقه سپری شده است و تمرکز بیش از اندازه بر آن ، فرساینده خواهد بود .
با این حال ، هنوز منطقه
خاورمیانه از پتاسیل درآمدزایی برای امپراتوری امریکا برخوردار است . تا کنون این درآمد زایی از طریق جلب دلارهای نفتی برای سرمایه گذاری و فروش کالا و خدمات ، از جمله تسلیحات تامین می شد . اکنون امریکا شیوه جدیدی را به کار گرفته است و آن این که به متحدان خود امنیت را می فروشد . به عبارت دیگر ، کشورهای
خاورمیانه ، بویژه کشورهای ثروتمند این منطقه باید علاوه بر خرید سلاح از امریکا ، بابت حفظ چتر امنیتی امریکا نیز پول پرداخت نمایند . هزینه این امنیت پیش از این عمدتا از جیب مالیات دهندگان امریکایی پرداخت می شد و اکنون باید از ذخایرغنی کشورهای ثروتمند منطقه تامین شود و تا زمانی که مسوولیت تامین امنیت بر دوش منطقه گذاشته نشود ، بابت آن نیز کشورهای منطقه هزینه ای پرداخت نخواهند کرد .
در نهایت ، امریکا در حال انتقال از دوره آرامش بخشی به
خاورمیانه به آرامش زدایی در
خاورمیانه است . به عبارت دیگر ، اگر تاکنون امریکایی تامین امنیت
خاورمیانه و حفظ منافع متحدان فرامنطقه ای خود هنمچون اروپا و ژاپن را رسالت اصلی خود می دانستند ، اکنون قصد دارند با ایجاد بحران های مدیریت شده در
خاورمیانه ، هزینه سر بار را به متحدان وارد کنند و رقبا را وادار نمایند برای حفظ منافع حیاتی خود ، هزینه بپردازند . در رقابت جهانی میان امپراتوری امریکا با رقبای نوظهور ،
خاورمیانه باید برای کشورهایی همچون چین یا ژاپن یا حتی اروپا هزینه داشته باشد تا توان ملی آنان برای کسب برابری یا حتی پیشتازی از امریکا تضعیف شود .
به هر حال ، امریکای کنونی زیر لوای شعار " اول امریکا " در حال واگذاری بخشی از مسوولیت های سنگین خود در
خاورمیانه است تا هم هزینه های زائد امپراتوری را کاهش دهد ، هم زمینه برای کسب درآمدهای جدید از راه فروش امنیت حاصل شود و هم هزینه هایی را به رقبا تحمیل کند .
با این حال ، هرگونه تغییر در معادله قدرت در
خاورمیانه ، بویژه از جانب امپراتوری امریکا ، توازن قوا را میان قدرت های منطقه ای برهم می زند و بر ناامنی و آشوب در
خاورمیانه می افزاید تا زمانی که خلا حضورهژمونیک امریکا از سوی کشوری ، یا ائتلاف منطقه ای یا حتی قدرت های فرامنطقه ای پر شود .
@abolfathusastudy