🔘 «جنبش مهسا»، مقاومت مدنی ایرانی و نقش زنان
✍️ مجید شیعهعلی
▪️تاریخ معاصر کشور ما سرشار از اعتراضات خشونتپرهیز برای تغییر ساختار سیاسی قدرت است؛ بهطوریکه شاید بتوان نخستین مقاومت مدنی در قرن بیستم را متعلق به ایرانیان دانست؛ چراکه در لیست کارزارهای قرن بیستم از انقلاب مشروطهی ایران در سال ۶-۱۹۰۵، بهعنوان نخستین کارزار انقلابی خشونتپرهیز نام برده میشود.
▪️در طول یک و نیمقرن کنشگری مدنی ایرانیان، همیشه زنان در جهت احقاق حقوق خود و همچنین تغییر ساختارهای سیاسی حضور پررنگی داشتهاند. اما در اعتراضات ۱۴۰۱ برای نخستینبار مسئلهی حقوق زنان و حضور زنان در اعتراضات برجسته شد. به نظر برخی از منتقدین مسئلهی زنان و حقوق آنها در برابر بحرانهای ناشی از استبداد موجود، مسئلهای حاشیهای به نظر میرسد و تأکید آنها بیشتر بر تقویت جنبشهای انقلابی برای رفع اقتدارگرایی و گذار به دموکراسی است. در این میان پرسشی که مطرح میشود این است که بنابر چنین نگاههایی اهمیت مسئلهی زنان در اعتراضات ۱۴۰۱ در چیست؟
▪️در ابتدا باید موضوع را دقیقتر بررسی کرد. نخستین پرسش این است که در میان کارزارهایی که در آن برای تغییر ساختار سیاسی موجود تلاش شده، کدام موفقتر بودهاند؟
▪️ملاک برای بررسی کارزارها تغییر ساختار است فارغ از آنکه درنهایت امر این تغییر، درون چهارچوب نظام اتفاق میافتد؛ مانند انقلابهای مشروطه که نظام سیاسی را حفظ میکند و محتوا را متحول میسازد یا انقلابهایی که نظام سیاسی را فروپاشیدهاند و نظام دیگری را از نو بنا میکنند. بنابر اصطلاح متداول در فضای سیاسی کشور ایران، این تغییر درنهایت مسیر براندازی را طی میکند یا اصلاحطلبانه انجام میشود.
▪️«اریکا چنووت»، پژوهشگر علوم سیاسی در آمریکا، این کارزارها را کارزارهای مقاومت حداکثری نامیده و به بررسی کارنامهی آنها در قرن بیستم پرداخته است. او طی پژوهش خود به این نتیجه رسید که با افزایش مشارکت جامعه در یک کارزار، احتمال پیروزی آن افزایش مییابد و بنابر همین خروجی بود که به قاعدهی مشهور «۳.۵درصد» رسید. وی در این قاعده مطرح میکرد که در طول قرن بیستم، تمامی کارزارهایی که در نقطهی اوج خود، ۳.۵درصد از جامعه در آن مشارکت فعال داشتهاند به پیروزی رسیدهاند. خروجی اصلیتر در ادامهی همین خروجی به دست آمد...
🔗 متن کاملــــــــــــــــــ
#سیاست #خط_صلح#صدای_نوین_خراسان🆔 @VoNoKh