کسانی که در پنجاه ، شصت سال اخیر
به فراگیری موسیقی ملی پرداختهاند، مستقیم یا غیر مستقیم، از آموزههای
#ابوالحسن_صبا برخوردار شدهاند.
از میان شاگردان دست اول و مستقیم
#صبا، چند تنی، در نیم قرن اخیر شهرتی همپای او پیدا کردهاند و
به ویِژه در دو حوزه اجرا و آفرینش، دستاوردهای دلپذیر از خود
به یادگار گذاشتهاند.
#مهدی_خالدی یکی از آنهاست که نهم آذر ماه سالروز درگذشت اوست.
#مهدی_خالدی در سال ۱۲۹۸ خورشیدی در تهران زاده شد. شاید نخستین شانس او در آن بوده که پدرش که خود دستی در سه تار داشت و از دوستان نزدیک
#ابوالحسن_صبا به شمار میرفت.
پدر، او را در سال ۱۳۱۴ ، در شانزده سالگی، نزد
#صبا برد و از او خواست که پسر را سه تار بیاموزد. صبا ولی با دیدن انگشتان لاغر و بلند پسر گفته است که ویولن نوازی برای او مناسبتر است.
#مهدی_خالدی به این ترتیب
به مدت سه سال نزد صبا ردیفهای سه گانه ویولن را فرا گرفت و
به توصیه او در سال ۱۳۱۹ ، سال گشایش رادیو ایران،
به آن سازمان پیوست.
#خالدی تا سالهای پیش از انقلاب، هم از تکنوازان برجسته ویولن در رادیو
به شمار میآمد و هم از آهنگسازان خلاق و مبتکر.
نوآوریهایی که
#خالدی در آفریدههای خود
به کار گرفته نه تنها او را، بلکه،
#دلکش ، خواننده تازه پای
به میدان نهاده را نیز با شتاب
به شهرت و محبوبیت رساند.
#مهدی_خالدی به مدت سه سال نزد
#صبا ردیفهای سه گانه ویولن را فرا گرفت حاصل همکاری این دو، بیشمار ترانههای برانگیزانندهای است که تفاوتهای بسیار با تصنیفهای قدیمی و شباهتهای چشمگیر با ترانههای امروزی دارد.
سر آغاز شهرت این دو، شاید ترانهای باشد
به نام
#نشاط که نام فرزند
#خالدی نیز هست و با شعری از
#اسماعیل_نواب_صفا پیوند خورده است.
#نواب_صفا میگوید: "چون شعر در روزهای پیش از نوروز ساخته شده و با جمله
#آمدنوبهار آغاز میشد و
به همین نام نیز شهرت یافته، سی سال تمام در آغاز هر سال نو از رادیو پخش میشده است."
ریتم نشاطآور و بهارانهای که
#خالدی برای این ترانه برگزیده، تا آن زمان در موسیقی سنتی ایران سابقه نداشته است.
#پرویزیاحقی، نظر را از اینها نیز فراتر میبرد و میگوید که در آینده نیز " اثری
به این زیبایی" خلق نخواهد شد.
#مهدی_خالدی در همان آغاز کار هنری، در سالهای ۱۳۲۴ و ۱۳۲۶ ، دو بار برای ضبط آهنگهای خود بر روی صفحه همراه با هنرمندانی چون
#جوادبدیع_زاده،
#علی_زاهدی،
#نصرالله_زرین_پنجه،
#یوسف_کاموسی و کشف بزرگ رادیو،
#دلکش،
به هندوستان سفر کرد. حاصل این سفرها چهل صفحه گرامافون از نواختهها و ترانههای اولیه
#خالدی است که در واقع نخستین معرف او
به عنوان آهنگساز
به شمار میرود.
✅ترانهای ماندگار
تعدادی از تصنیف های مشهور
#دلکش را
#مهدی_خالدی ساخته است
پس از بازگشت از سفر دوم،
#خالدی ارکستر بزرگی را در رادیو بنیاد کرد و توانست
به یاری آن، سازآراییهای نوآورانه خود را عرضه کند. از آن پس شاعران جوان چون
#رهی_معیری،
#اسماعیل_نواب_صفا و
#بیژن_ترقی بر آهنگهای
#خالدی شعر نهادند که کمابیش همه آنها از پیوندی درست با موسیقی برخوردار است.
از میان ترانههای دیگر
#خالدی که اکثر قریب
به اتفاق آنها با صدای رسای
#دلکش به اجرا درآمده،
به ویژه باید از ترانه
#به_کنارم_بنشین در دستگاه همایون یاد کرد که با شعری دلانگیز از
#رهی_معیری پیوند خورده است.
#خالدی با دقت و ظرافت تمام گوشههای اصلی دستتگاه همایون را درمینوردد و سپس با نرمشی گوشنواز
به درآمد همایون باز میگردد. چفت و بستهای ملودیک بینقص است و واژهها
به آسودگی روی نغمهها نشستهاند.
ترانههای معروف دیگر او عبارتند از: ناامید، رفتی، همراز دل، دل غافل، بردی از یادم و سوگ، ترانهای که در مرگ استاد خویش
#ابوالحسن_صبا ساخته و با صدای سازگار
#بنان به یادگار مانده است.
#مهدی_خالدی نیز چون
#صبا، رغبت بسیار
به الهامگیری از موسیقی بومی داشت. لابلای ترانههای بازمانده از او، شماری ترانه بومی تنظیم شده نیز
به چشم میخورد،
به ویژه ترانههایی از شمال ایران.
@sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿