*آیا، ما باسواد هستیم!؟*
*نشر:مجله مهرگان*
■یادتان هست سعدی در گلستان میگفت:
دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بیفایده کردند: یکی آن که *اندوخت و نخورد* ، و دیگر آن که *آموخت و نکرد* !
حالا *یونسکو* هم در جدیدترین تعریفش از *سواد* همان حرف *سعدی* را زده است.
□شاید برایتان جالب باشد که بدانید *مفهوم سواد* در قرن گذشته، تغییرات بسیاری کرده است و این *چهارمین تعریف سواد* است که توسط یونسکو به صورت رسمی اعلام میشود.
به طور خلاصه و طبق این تعریف، *باسواد* کسی است که *بتواند از خواندهها و دانستههای خود تغییری در زندگی خود ایجاد کند.*
●با تعریف جدیدی که یونسکو ارائه داده باسوادی، توانایی *تغییر (Change)* است و باسواد کسی است که بتواند با آموختههایش، تغییری در زندگی خود ایجاد کند.
در ادامه و بعد از مروری کوتاه بر تعاریف سواد از ابتدا تا امروز، نکاتی درباره ایجاد تغییر در زندگی بر اساس دانستهها و راهکارهای دستیابی به این مهم، مطرح خواهیم کرد.
○اولین تعریف:
*توانایی خواندن و نوشتن.*
اولین تعریفی که از سواد در اوایل قرن بیستم ارائه شد، صرفا به توانایی خواندن و نوشتن زبان مادری معطوف بود. طبق این تعریف، فردی با سواد محسوب میشد که توانایی خواندن و نوشتن زبان مادری خود را داشته باشد.
■دومین تعریف: اضافهشدن *یادگرفتن رایانه* و *یک زبان خارجی*
در اواخر قرن بیستم. سازمان ملل تعریف دومی از سواد را ارائه کرد. در این تعریف جدید، علاوه بر توانایی خواندن و نوشتن زبان مادری، توانایی استفاده از رایانه و دانستن یک زبان خارجی هم اضافه شد.
بدینترتیب به افرادی که توان خواندن و نوشتن، استفاده از رایانه و صحبت و درک مطلب به یک زبان خارجی را داشتند، باسواد گفته شد.
قاعدتا طبق این تعریف بسیاری از دانشجویان و دانشآموختگان دانشگاهی کشور ما بیسواد محسوب میشوند چون دانش زبان خارجی بیشتر افراد کم است.
□سومین تعریف: *اضافهشدن ۱۲ نوع سواد* .
سازمان ملل در دهه دوم قرن ۲۱، باز هم در مفهوم سواد تغییر ایجاد کرد. در این تعریف سوم کلا ماهیت سواد تغییر یافت.
*مهارتهایی* اعلام شد که داشتن این تواناییها و مهارتها مصداق باسوادبودن قرار گرفت. بدین ترتیب شخصی که در یک رشته دانشگاهی موفق به دریافت مدرک دکترا میشود، حدود ۵ درصد با سواد است. این مهارتها عبارتاند از:
۱- *سواد عاطفی* : توانایی برقراری روابط عاطفی با خانواده و دوستان.
۲- *سواد ارتباطی* : توانایی برقراری ارتباط مناسب با دیگران و دانستن آداب اجتماعی.
۳- *سواد مالی* : توانایی مدیریت مالی خانواده، دانستن روشهای پسانداز و توازن دخل و خرج.
۴- *سواد رسانهای* : این که فرد بداند کدام رسانه معتبر و کدام نامعتبر است.
۵- *سواد تربیتی* : توانایی تربیت فرزندان به نحو شایسته.
۶- *سواد رایانهای* : دانستن مهارتهای راهبری رایانه
۷- *سواد سلامتی* : دانستن اطلاعات مهم درباره تغذیه سالم و کنترل بیماریها و داشتن یک برنامه فعالیت بدنی منظم در زندگی.
۸- *سواد نژادی و قومی* : شناخت نژادها و قومیتها بر اساس احترام و تبعیض نگذاشتن.
۹- *سواد بوم شناختی* : دانستن راههای حفاظت از محیط زیست.
۱۰- *سواد تحلیلی* : توانایی شناخت، ارزیابی و تحلیل نظریههای مختلف و ایجاد استدلالهای منطقی بدون تعصب و پیش فرض.
۱۱- *سواد انرژی* : توانایی مدیریت مصرف انرژی.
۱۲- *سواد علمی* : علاوه بر سواد دانشگاهی، توانایی بحث یا حل و فصل مسائل با راهکارهای علمی و عقلانی مناسب.
● *چهارمین* و جدیدترین *تعریف* : *علم با عمل معنا میشود* .
با این حال و به تازگی «یونسکو» یک بار دیگر در تعریف سواد تغییر ایجاد کرد. در این تعریف جدید، *توانایی ایجاد تغییر* ، ملاک باسوادی قرار گرفته است، یعنی *شخصی با سواد تلقی میشود که بتواند با استفاده از خواندهها و آموختههای خود، تغییری در زندگی خود ایجاد کند.*
در واقع، این تعریف مکمل تعریف قبلی است؛ چرا که، صرفا دانستن یک موضوع به معنای عمل به آن نیست. در صورتیکه مهارتها و دانش آموخته شده باعث ایجاد *تغییر معنادار در زندگی* شود، آن گاه میتوان گفت این فرد، *انسانی با سواد* است...
___
#هنر_بیان
#گويندگی
#گویان_رسانه Channel
@gooyanonline┅─═ঊঈ
♥️ ঊঈ═─┅