✳️اقتصاد اخلاقی/ یادداشتی از نیما امیرشکاری
▪️#اقتصاد_اخلاقی یا Moral Economy از قرن هجدهم زمانی که
اقتصاد داشت به سرعت از اخلاقیات فاصله می گرفت مطرح شد. زمانی که کشاورزان منطقه که می دیدند بیرون روستایشان محصولات به قیمت بالاتر فروخته می شود، پیش از آنکه نیاز منطقه خود را تأمین کنند، محصولات خود را در بیرون روستا میفروختند. در میان آموزه های اسلام و مسیحیت نیز، برای کنترل طمع افراد، مفهوم
#ربا (usury) در معاملات عنوان شده است.
▪️امروز که تبعات ناکارآمدی حکومت در حوزه اقتصادی به تمامی اقشار جامعه فشار معیشتی و روانی وارد می کند و حجم
#نقدینگی کشور به بالای 1600 هزار میلیارد تومان رسیده است، با این پولها چه می توان کرد؟ همه ما مردم بخشی پسانداز داریم که در شرایط اقتصادی معمولی سعی در سرمایهگذاری آن داریم. اما امروز که در شرایط معمولی اقتصادی نیستیم، شیوه سرمایهگذاری ما می تواند در آینده اقتصادی جامعه تأثیرگذار باشد. اهمیت رفتار اقتصادی جمعی ما در این برهه کمتر از رفتارهای سیاسی ما نیست.
▪️می توانیم پس اندازها و درآمدهای ماهانهمان را به خرید ارز و سکه معطوف کنیم و منتظر بالا رفتن قیمتها باشیم. بدین ترتیب علاوه بر کمک به افزایش
#تورم، با تحریک تقاضا، جو روانی جامعه را نیز به سوی افزایش بیشتر قیمت ارز و سکه تشدید می کنیم و از زاویه دیگر امنیت عمومی جامعه را نیز مخدوش خواهیم کرد. نه تنها به تولید و بازرگانی کمکی نکرده ایم، بلکه بخشی از داراییهای ارزی کشور را نیز از چرخه
اقتصاد خارج ساخته و در بالشها و صندوقهای امانات ذخیره کردهایم.
▪️میتوانیم پساندازها را در بانکها نگهداری کنیم و سودهای متوسط بگیریم. اما سوابق بانکها نشان می دهد آنها نیز در تشخیص فعالیتهای مولد موفق نبوده اند و
#زیان_انباشته بانکها نشان دهنده ناکارآمدی آنها در گردونه
اقتصاد است. بانکهای ما تصور می کنند که بنگاه های اقتصادی هستند و به سپرده های مردم سود می دهند، در حالی که صورتهای مالی آنها نشان می دهد اصل سپردهها تا حد زیادی از بین رفته یا در داراییهای غیر مولد بلوکه شده است.
▪️روش دیگر، روی آوردن به کالا و انبار کردن انواع کالا است که غیراخلاقی بودن آن از کسی پوشیده نیست. چه بسا کالای احتکار شده نیاز بخشی از هموطنان باشد.
▪️راهکار دیگری که می توان برای پساندازها اندیشید،
#بازار_سرمایه است. بازاری که تا حد زیادی به صنایع نزدیک است و به سرمایه در گردش نیاز دارد. در کشورهای پیشرفته اقتصادی، حجم بازار سرمایه بر حجم بازار پول غلبه می کند و درک عمومی جامعه گردش سرمایه در این بازار را بر بازار پول ارجح میشناسد. به اعتقاد من در شرایط فعلی
اخلاقیترین بازار می تواند بازار سرمایه باشد، هر چند قطعاً ریسکهایی نیز بر آن وجود دارد. افزایش حجم معاملات این بازار بر سایر بازارها ارجحیت دارد و شفافیت و نظارت بر آن نسبت به بازارهای موازی بالاتر است.
▪️متنوع سازی دارایی ها (diversification) استراتژی مناسب برای مدیریت ریسک در این دوران است. همچنین توصیه می شود در شرایط اقتصادی کنونی بخشی از این پساندازها بر روی کسب و ارتقای مهارتهای شخصی سرمایهگذاری شود. رکود اقتصادی بهترین زمان برای سرمایه گذاری روی خود است.
@PEPAYMENT