✅فلسفه تکنولوژی و فلسفه علم
📚دانشنامه فلسفه استنفورد، فلسفه تکنولوژی،مارتن فرانسن، صفحه 23
#پنج_شنبه_های_اخلاق_و_فناوری🔸با این فرض که رویه های معدودی در جامعهٔ ما به اندازهٔ علم و تکنولوژی ارتباط نزدیک با هم دارند. برای کسانی که در این موضوع تازه کارند چه بسا مایهٔ تعجب باشد که حوزه های فلسفهٔ علم و فلسفهٔ تکنولوژی چنین تفاوتهای عظیمی از خود نشان می دهند. امروزه
#علم_تجربی برای تحقق نظام پژوهش خود و برای ایجاد شرایط مشاهده پذیر شدن پدیدارها اساسا وابسته به تکنولوژی است. پژوهش نظری در درون تکنولوژی اغلب از پژوهش نظری در علم تمیزناپذیر شده، و این امر علم مهندسی را تا حد زیادی به علم «متعارف» یا «محض» پیوسته است. این تحولی نسبتا متاخر است که حوالی نیمهٔ قرن نوزدهم شروع شد و باعث و بانی تمایزاتی عظیم میان
#تکنولوژی مدرن و تکنیک های صنعت گونهٔ سنتی است. آموزشی که دانشمندان و مهندسان مشتاق دریافت میکنند در آغاز تا حد زیادی یکسان است و فقط تدریجاً به برنامهٔ آموزشی علمی یا مهندسی منشعب می شود. از زمان
#انقلاب_علمی ای که در اصل متعلق به قرن هفدهم بوده است و با دو نواوری عمده اش، یعنی روش تجربی و تدوین ریاضي نظریه های علمی، توصیف می شود، فلسفی در باب علم بر روش ایجاد دانش علمی، بر دلایل صادق دانستن نظریه های علمی و بر ماهیت شواهد و دلایل پذیرش یک نظریه و رود نظریه ای دیگر متمرکز شده است. فیلسوفان علم به ندرت پرسش هایی طرح کرده اند که یکی از آماج های اصلی آنها اجتماع دانشمندان، دغدغه هایشان، اهدافشان، شهودهایشان، استدلال ها و انتخاب هایشان نبوده باشد. به خلاف، فقط به تازگی است که فلسفهٔ تکنولوژی اجتماع مهندسان را کشف کرده است.
🔸کافی نیست که بگوییم قابل فهم است که فلسفهٔ تکنولوژی، و نه فلسفهٔ علم، پیش از همه اثر تکنولوژی - و همراه با آن، علم - بر جامعه و فرهنگ را هدف گرفته است زیرا علم صرفا از رهگذر تکنولوژی بر جامعه تأثیر می گذارد. درست از زمان شروع انقلاب علمی، علم اساساً و مستقیماً، و نه به طور مستقیم از رهگذر تکنولوژی، بر فرهنگ و اندیشهٔ بشر تاثیرگذاشته است، و همین مطلب در مورد تحولات بعدی نظیر
#نسبیت، فیزیک هسته ای و مکانیک کوانتوم،
#نظریهٔ_تكامل، ژنتیک - شیمی و به طور کلی جهان بینی علمی نیز که به طور روزافزونی غلبه پیدا میکند صادق است. به نحوی چنین می نماید که فیلسوفان علم با طیب خاطر پرسشهایی را که به جنبه های هنجاری،
#اجتماعی و
#فرهنگی علم می پردازند به سایر رشته های فلسفی یا مطالغات تاریخ وامی نهند. با این همه، استثناهایی هم در کار است، م چه بسا وضع در حال تغییر باشد؛ اگر بخواهیم فقط از یک فیلسوف برجسته علم یاد کنیم، می توانیم فیلیپ کیچر را نام ببریم که از سال 2000 کتابهایی در باب ربط علم به
#سیاست،
#اخلاق و دین نوشته است.
🔸تفاوتی عمده میان پیشرفت تاریخی تکنولوژی مدرن و پیشرفت تاریخی
#علم_مدرن وجود دارد که دست کم تا حدی چرايي این وضعیت را معلوم می دارد، و آن این که علم در قرن هفدهم از خود فلسفه زاده شد. پاسخ هایی که
#گالیله،
#هویگنس،
#نیوتن و دیگران دادند و با آنها اتحاد#تجربه_گرایی و توصیف ریاضی را که خصوصیت بارز علم مدرن است آغازیدند، پاسخ هایی بودند به پرسش هایی که از دوران باستان به هستهٔ کار فلسفه تعلق داشتند. بنابراین، علم توجه فیلسوفان را نسبت به خود حفظ کرد. فلسفهٔ علم نوعی دگردیسی
#معرفت_شناسی" در پرتو ظهور علم است. مسائل بنیادین - واقعیت اتم ها، جایگاه علیت و احتمال، " پرسش های مربوط به مکان و زمان اهمیت جهان کوانتومی - که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم چنان داغ و پرشور مورد بحث قرار می گرفتند نمونه ای از این ارتباط نزدیک میان دانشمندان و فیلسوفان اند.
🔹منتظر ادامه این مطلب در هفته بعد باشید...
#فلسفه_علم#فلسفه_تکنولوژی#پنج_شنبه_های_اخلاق_و_فناوری________✨ اندیشکده مهاجر :
🆔 @mohajer_ThinkTank🌐 mohaajer.ir