🔰«هیئت آنلاین»: معنازدایی از آیین در فرایند دیجیتالیشدن✍️محسنحسام مظاهری
🔸برای بسیاری از خانوادههای مذهبی، شب قدر امسال، تجربهی متفاوتی خواهد بود. شب قدری که برخلاف روال سالهای قبل نه در حرم
و مسجد
و خیابان، بلکه در خانه سپری خواهد شد؛
و نه در اجتماع دیگر مؤمنان، بلکه در کنار خانواده؛
و نه پای منبر، بلکه پای تلویزیون
و لبتاب. آیین شب قدرِ کروناییِ امسال، آیینی رسانهای
و دیجیتالیشده است.
🔸آیینهای دیجیتالیشده، که این روزها
کرونا بازارشان را پررونق کرده، البته ویژگیها
و جاذبههای خودشان را دارند؛ ازجمله آنکه دردسترس
و سهلالوصولاند
و به راحتیِ فشردن یک دکمه میشود در آنها شرکت کرد.
🔸آیین دیجیتالیشده، آیینِ تکثیرشده، منتشَر
و ازجاکنده است. رسانهی مدرن، انحصار زمان ـ مکانیِ آیین را میشکند
و آن را در شمارگان بینهایت تکثیر میکند.
و این تکثیر ناگزیر توأم با راززدایی است. سادهاندیشی است که گمان کنیم رسانه، تنها یک قالب یا ابزار انتقال است؛ ابزاری خنثی
و صرفاً فنی. در فرایند انتشارِ آیین، که پیچیدگیاش به چشم نمیآید، آیین، قلب ماهیت میشود. از معنا
و کانتکست طبیعیِ خود تهی شده
و معنا
و کانتکست دیگری مییابد.
🔸یک ایونت (Event) منحصربهفرد است؛ یک اجرای زنده (Live) که قابلپیشبینی نیست چگونه پیش برود
و برگزار شود. ازقضا همین انحصار در زمان ـ مکان است که آیین را مستعد تجربهی قدسی مشترک میکند. "حضورِ" جمعی از آیینگزاران که پروتکلها
و تشریفات نانوشته اما پذیرفتهشدهای را بهعنوان "ادب" شرکت در آیین رعایت میکنند، امر قدسی را فراخوان میکند. هرچه طرفین، کارگزار
و حضار، حضور
و مشارکت بیشتر
و باکیفیتتری در این داشته باشند، کیفیت این فراخوان نیز افزون خواهد شد
و تجربهی عمیقتری از امر قدسی را تجربه میکنند. آیین، با حضور جمع است که ساخته میشود، در «آن»، در لحظه. آیین برای "مخاطب" اجرا نمیشود
و آیینگزاران، اجراکننده نیستند.
🔸آیینِ دیجیتالیشده، هرچه باشد، هرقدر هم جذاب
و کاربردی، اما آیین نیست. روضهای که از تلویزیون پخش میشود، مداحیای که لایو اجرا میشود، دعاخوانیای که آنلاین به شبکههای اجتماعی راه مییابد، آیین نیستند، کالای آیینیاند.
📝مطلب کامل را اینجا بخوانید:
https://telegra.ph/هیئت-آنلاین-05-12🔍نقل از:
@mohsenhesammazaheri#کرونا_و_دین #کرونا_و_مناسک #کانون_فرهنگی_هنری_امام_حسین(ع)
#میرنشانه#شب_قدر🆔 @Mirneshaneh