انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران
#اصل‌علیت
Канал
853
подписчика
1,4 тыс.
фото
283
видео
1,64 тыс.
ссылок
بر چرخ پادشاهی‌عالم کسی نبود
انسان که سجده‌کرد، خدا آفریده‌شد
☆ آرشیو
@UnbelieversLectures
☆ کتابخانه‌انجمن
@ir_antitheists_Library
☆ ربات انجمن
@anti_theistsBot
☆ گروه انجمن
@iranian_antitheists_group
☆ وبلاگ رسمی انجمن
tiny.cc/anti-theists
انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران
رد برهان امکان و وجوب (۱۸)
× نتیجه گیری
دوباره به پرسش‌های وجود برگردیم، جایی که برهان #جهان‌شناختی شروع می‌شود.
• چرا چیزی هست به جای آنکه نباشد؟
• چرا چیزی هست به جای آنکه چیز دیگری باشد؟
به خاطر اینکه درنظر اول پرسیدن این پرسش‌ها طبیعی و کاملا معقول است، فرض می‌کنم که باید پاسخی هم برای این پرسش‌ها موجود باشد و بخاطر همین هم هست که این پرسش‌ها را مطرح می‌کنم
همیشه وجود پاسخ برای این پرسش‌ها مسلم فرض شده، ولی فرض وجود پاسخ برای این پرسش‌ها مثل این‌ست که درستی #اصل‌علیت را بپذیریم، چرا كه پرسيدن اينكه چرا چيزی هست يا چرا چيز دیگری نيست، دقيقا مثل اينست كه خواستار علتی برای هرچيزی كه اتفاق می‌افتد باشيم و این همان #اصل‌علیت است
اما با دلایل متعددی که در قسمت شماره ۳) رد برهان، نشان دادم، در درستی #اصل‌علیت تردیدهایی وجود دارد
× پس #فرض‌وجود پاسخی برای این پرسش‌ها، به نظر معقول و منطقی نمی‌رسد.
برهان وجوب و امکان منطقا قابل قبول نیست چرا که:
۱) در درستی #اصل‌علیت تردید وجود دارد
۲) وجود یک #علت‌واجب و عینی برای توضیح موجودات‌ممکن، #محال به نظر می‌رسد
۳) این ایده که #خدا انتخاب خوبی برای موجود #واجب‌الوجود است، فرض ناموجهی است
در نهایت به نظر می‌رسد که خدا نمی‌تواند به پرسش‌های وجود، پاسخ مناسبی بدهد
• همانطور که قبلا اشاره شد غیرمعقول نیست که خداباوران بگویند وجود خدا برای توضیح وجود #لازم است، با این حال اگر خدا #ممکن‌الوجود باشد
(همان ×طور که در بخش شماره ۲ نقد برهاننشان دادم) در این صورت
× خدا نمی‌تواند به پرسش‌های وجود پاسخ دهد
•حتی اگر خدا تمام موجودات ممکن را آفریده باشد خود او می‌توانست وجود نداشته باشد
× پس همواره معقول است که ما بپرسیم:
• چرا خدا وجود دارد، به جای آنکه نباشد؟ یا چیز دیگری باشد؟
بنابراین خداباوران نمی‌توانند وجود خدا را توجیه کنند و اگر به دنبال توجیه وجود خدا هستند، باید جای دیگری بدنبال آن بگردند.
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
رد برهان امکان و وجوب (۱۸)
× نتیجه گیری
دوباره به پرسش‌های وجود برگردیم، جایی که برهان #جهان‌شناختی شروع می‌شود.
• چرا چیزی هست به جای آنکه نباشد؟
• چرا چیزی هست به جای آنکه چیز دیگری باشد؟
به خاطر اینکه درنظر اول پرسیدن این پرسش‌ها طبیعی و کاملا معقول است، فرض می‌کنم که باید پاسخی هم برای این پرسش‌ها موجود باشد و بخاطر همین هم هست که این پرسش‌ها را مطرح می‌کنم
همیشه وجود پاسخ برای این پرسش‌ها مسلم فرض شده، ولی فرض وجود پاسخ برای این پرسش‌ها مثل این‌ست که درستی #اصل‌علیت را بپذیریم، چرا كه پرسيدن اينكه چرا چيزی هست يا چرا چيز دیگری نيست، دقيقا مثل اينست كه خواستار علتی برای هرچيزی كه اتفاق می‌افتد باشيم و این همان #اصل‌علیت است
اما با دلایل متعددی که در قسمت شماره ۳) رد برهان، نشان دادم، در درستی #اصل‌علیت تردیدهایی وجود دارد
× پس #فرض‌وجود پاسخی برای این پرسش‌ها، به نظر معقول و منطقی نمی‌رسد.
برهان وجوب و امکان منطقا قابل قبول نیست چرا که:
۱) در درستی #اصل‌علیت تردید وجود دارد
۲) وجود یک #علت‌واجب و عینی برای توضیح موجودات‌ممکن، #محال به نظر می‌رسد
۳) این ایده که #خدا انتخاب خوبی برای موجود #واجب‌الوجود است، فرض ناموجهی است
در نهایت به نظر می‌رسد که خدا نمی‌تواند به پرسش‌های وجود، پاسخ مناسبی بدهد
• همانطور که قبلا اشاره شد غیرمعقول نیست که خداباوران بگویند وجود خدا برای توضیح وجود #لازم است، با این حال اگر خدا #ممکن‌الوجود باشد
(همان ×طور که در بخش شماره ۲ نقد برهاننشان دادم) در این صورت
× خدا نمی‌تواند به پرسش‌های وجود پاسخ دهد
•حتی اگر خدا تمام موجودات ممکن را آفریده باشد خود او می‌توانست وجود نداشته باشد
× پس همواره معقول است که ما بپرسیم:
• چرا خدا وجود دارد، به جای آنکه نباشد؟ یا چیز دیگری باشد؟
بنابراین خداباوران نمی‌توانند وجود خدا را توجیه کنند و اگر به دنبال توجیه وجود خدا هستند، باید جای دیگری بدنبال آن بگردند.
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران
رد برهان امکان و وجوب (۱۶)
چیزی که بديهی است، اينست که فقط اشيا و موجودات عينی وجود دارند و وجود به وضوح يک شی عينی نيست، چرا که شما نمی‌توانيد هيچ خصیصه‌ای را به آن نسبت دهيد
وجود به چیزی خارج از ذهن اشاره نمی‌کند
یعنی نمی‌توانید در دنیای واقعی به چیزی اشاره کنید و بگویید این وجود است!
حتی برخلاف تصور برخی، وجود، وجود دارد یک گزاره #اینهمانگو هم نیست
• وجود، وجود است یک گذاره #اینهانگو و #بدیهی است
× موجود موجود است هم همینطور
× این گزاره نیز بدیهی است
× ولی وجود، وجود دارد یک گزاره #اینهمانگو نیست
وجود وجود دارد مثل الف، الف است، نیست که رد آن منجر به تناقض شود
چون سلب موجودیت از وجود، سلب ذات از شی نیست که موجب تناقض شود
یعنی وجود، عین موجودیت نیست
• لذا وجود واجب‌الوجود هم نیست.
همانطور که قبلا گفتیم درستی #اصل‌علیت مستلزم درستی وجود حداقل یک موجود واجب‌الوجود است
از طرفی به نظر تنها موجودات انتزاعی می‌توانند واجب‌الوجود باشند، و ممکن نیست یک موجود عینی واجب‌الوجود باشد
× از آنجا که تنها یک #علت‌عینی می‌تواند وجود موجودات را توضیح دهد
×× و از آنجا که وجود واجب‌الوجود عینی ممکن نیست
پس وجود علت‌واجب‌الوجود ممکن نیست
و عدم‌وجود یک علت واجب‌الوجود به این معناست که نمی‌توان به پرسش‌های وجود پاسخ داد
یعنی باید بپذیریم که چیزی در جهان وجود دارد که علتی ندارد
این هم همان رد اصل علیت است
این هم دلیل دیگری برای نادرستی
اصل‌علیت است
پس اصل‌علیت حقیقتا یک اصل نیست و هم از نظر تجربی نادرستی آن اثبات شده و هم از نظر منطقی
لذا معقول نیست که این اصل را بپذیریم.
در نهایت با توجه به نادرستی اصل‌علیت
و ناممکن بودن وجود یک #واجب‌الوجود_عینی
برهان وجوب و امکان برای اثبات خدا منطقا قابل‌قبول نیست.
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
رد برهان امکان و وجوب (۱۶)
چیزی که بديهی است، اينست که فقط اشيا و موجودات عينی وجود دارند و وجود به وضوح يک شی عينی نيست، چرا که شما نمی‌توانيد هيچ خصیصه‌ای را به آن نسبت دهيد
وجود به چیزی خارج از ذهن اشاره نمی‌کند
یعنی نمی‌توانید در دنیای واقعی به چیزی اشاره کنید و بگویید این وجود است!
حتی برخلاف تصور برخی، وجود، وجود دارد یک گزاره #اینهمانگو هم نیست
• وجود، وجود است یک گذاره #اینهانگو و #بدیهی است
× موجود موجود است هم همینطور
× این گزاره نیز بدیهی است
× ولی وجود، وجود دارد یک گزاره #اینهمانگو نیست
وجود وجود دارد مثل الف، الف است، نیست که رد آن منجر به تناقض شود
چون سلب موجودیت از وجود، سلب ذات از شی نیست که موجب تناقض شود
یعنی وجود، عین موجودیت نیست
• لذا وجود واجب‌الوجود هم نیست.
همانطور که قبلا گفتیم درستی #اصل‌علیت مستلزم درستی وجود حداقل یک موجود واجب‌الوجود است
از طرفی به نظر تنها موجودات انتزاعی می‌توانند واجب‌الوجود باشند، و ممکن نیست یک موجود عینی واجب‌الوجود باشد
× از آنجا که تنها یک #علت‌عینی می‌تواند وجود موجودات را توضیح دهد
×× و از آنجا که وجود واجب‌الوجود عینی ممکن نیست
پس وجود علت‌واجب‌الوجود ممکن نیست
و عدم‌وجود یک علت واجب‌الوجود به این معناست که نمی‌توان به پرسش‌های وجود پاسخ داد
یعنی باید بپذیریم که چیزی در جهان وجود دارد که علتی ندارد
این هم همان رد اصل علیت است
این هم دلیل دیگری برای نادرستی
اصل‌علیت است
پس اصل‌علیت حقیقتا یک اصل نیست و هم از نظر تجربی نادرستی آن اثبات شده و هم از نظر منطقی
لذا معقول نیست که این اصل را بپذیریم.
در نهایت با توجه به نادرستی اصل‌علیت
و ناممکن بودن وجود یک #واجب‌الوجود_عینی
برهان وجوب و امکان برای اثبات خدا منطقا قابل‌قبول نیست.
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران
رد برهان امکان و وجوب (۱۲)
شماره ۳) اصل #علیت و منطقی بودن وجود یک علت واجب‌الوجود
با وجود تمام انتقادهایی که تاکنون مطرح کردم، ممکن است برخی خداباوران اصرار داشته باشند که خدا می‌تواند #واجب‌الوجود باشد و نه تنها خدا انتخاب خوبی به عنوان #واجب‌الوجود است، بلکه دقیقا همان #واجب‌الوجود مورد نظر برهان وجوب و امکان است.
فرض کنید که ما این ارفاق را به خداباوران کردیم و کل انتقادات شماره ۱ و شماره ۲ را نادیده گرفتیم. با اینحال برهان وجوب و امکان تنها در صورتی قابل‌قبول خواهد بود که نشان دهد
× وجود حداقل یک واجب‌الوجود به عنوان علت ممکن‌الوجودها، منطقی است
حال بیایید ببینیم آیا این برهان توانسته ثابت کند این باور منطقی است؟
تا به حال فقط به خدا به عنوان #واجب‌الوجود، انتقاداتی وارد کردم ولی در مورد خود #واجب‌الوجود، چیزی نگفتم و تازه به نقطه جنجال برانگیز برهان وجوب و امکان رسیدیم، این نقطه جنجالی، همان فرض‌دوم برهان وجوب و امکان است
× اصل علیت
بررسی #اصل‌علیت، از این جهت مهم است که تنها در صورتی برهان وجوب و امکان توجیه خداباوری خواهد بود که
× اصل علیت درست باشد
اول از همه به راحتی می‌توان در درستی اصل علیت شک کرد. چون این اصل قطعا یک حقیقت لازم نیست
اگر منکر این اصل شویم هیچ تناقضی پیش نمی‌آید و از آنجا که نفی آن به معنی تناقض نیست، هیچ مشکلی در تصور دنیایی بدون #اصل‌علیت وجود ندارد (دنیایی که در ان موجودات بدون علت خاصی وجود دارند)
× توجه کنید که این اصل، حتی یک حقیقت‌تجربی هم نیست
• در تحقیقات‌تجربی، هیچ علت‌نهایی برای موجودات‌ممکن پیدا نشده است.
و این اصلا تعجب‌آور نیست که تحقیقات تجربی هم نتوانسته صحت #اصل‌علیت را نشان دهد. چون هر کشف‌تجربی خود منجر به پرسیدن سوال‌های دیگر می‌شود و در بهترین حالت #اصل‌علیت فقط به عنوان پیش‌فرضی انگیزه‌بخش در تحقیقات‌تجربی استفاده می‌شود
از سوی دیگر شاید #اصل‌علیت درست باشد، چون ما در یافتن علت موجودات‌ممکن موفق بوده‌ایم، پس این اصل را باید بپذیریم، اما به چند دلیل باید در پذیرفتن این اصل #شک کنیم.
اگر #اصل‌علیت را بخوبی درک کرده باشید، باید متوجه این نکته شده باشید که:
• درستی اصل‌علیت مستلزم وجود حداقل یک علت‌واجب است
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
رد برهان امکان و وجوب (۱۲)
شماره ۳) اصل #علیت و منطقی بودن وجود یک علت واجب‌الوجود
با وجود تمام انتقادهایی که تاکنون مطرح کردم، ممکن است برخی خداباوران اصرار داشته باشند که خدا می‌تواند #واجب‌الوجود باشد و نه تنها خدا انتخاب خوبی به عنوان #واجب‌الوجود است، بلکه دقیقا همان #واجب‌الوجود مورد نظر برهان وجوب و امکان است.
فرض کنید که ما این ارفاق را به خداباوران کردیم و کل انتقادات شماره ۱ و شماره ۲ را نادیده گرفتیم. با اینحال برهان وجوب و امکان تنها در صورتی قابل‌قبول خواهد بود که نشان دهد
× وجود حداقل یک واجب‌الوجود به عنوان علت ممکن‌الوجودها، منطقی است
حال بیایید ببینیم آیا این برهان توانسته ثابت کند این باور منطقی است؟
تا به حال فقط به خدا به عنوان #واجب‌الوجود، انتقاداتی وارد کردم ولی در مورد خود #واجب‌الوجود، چیزی نگفتم و تازه به نقطه جنجال برانگیز برهان وجوب و امکان رسیدیم، این نقطه جنجالی، همان فرض‌دوم برهان وجوب و امکان است
× اصل علیت
بررسی #اصل‌علیت، از این جهت مهم است که تنها در صورتی برهان وجوب و امکان توجیه خداباوری خواهد بود که
× اصل علیت درست باشد
اول از همه به راحتی می‌توان در درستی اصل علیت شک کرد. چون این اصل قطعا یک حقیقت لازم نیست
اگر منکر این اصل شویم هیچ تناقضی پیش نمی‌آید و از آنجا که نفی آن به معنی تناقض نیست، هیچ مشکلی در تصور دنیایی بدون #اصل‌علیت وجود ندارد (دنیایی که در ان موجودات بدون علت خاصی وجود دارند)
× توجه کنید که این اصل، حتی یک حقیقت‌تجربی هم نیست
• در تحقیقات‌تجربی، هیچ علت‌نهایی برای موجودات‌ممکن پیدا نشده است.
و این اصلا تعجب‌آور نیست که تحقیقات تجربی هم نتوانسته صحت #اصل‌علیت را نشان دهد. چون هر کشف‌تجربی خود منجر به پرسیدن سوال‌های دیگر می‌شود و در بهترین حالت #اصل‌علیت فقط به عنوان پیش‌فرضی انگیزه‌بخش در تحقیقات‌تجربی استفاده می‌شود
از سوی دیگر شاید #اصل‌علیت درست باشد، چون ما در یافتن علت موجودات‌ممکن موفق بوده‌ایم، پس این اصل را باید بپذیریم، اما به چند دلیل باید در پذیرفتن این اصل #شک کنیم.
اگر #اصل‌علیت را بخوبی درک کرده باشید، باید متوجه این نکته شده باشید که:
• درستی اصل‌علیت مستلزم وجود حداقل یک علت‌واجب است
#ادامه‌دارد
(چرا #خدا_وجود_ندارد)
Join Us ☞ @iranian_antitheists
انجمن آنتی‌تئیست‌های ایران
نقایصی در برهان علامه‌طباطبایی در اثبات #علیت (۱)
#علیت در طول تاریخ همواره به عنوان پایه‌ای برای علم نظری در نظر گرفته شده است.
اگر وظیفه علم را تشریح و تبیین روابط بین اجزای جهان و پدیده‌ها بدانیم، در این صورت #علم عبارت خواهد بود از
• مجموعه‌ای از تحلیل‌های علی از ماهیت طبیعت.
بنابراین می‌توانیم نتیجه بگیریم که #علیت پایه‌ای‌ترین اصلی است که #علم چه از نوع #تجربی و چه از نوع #نظری وابسته به آن است
× زیرا پایه‌ریزی هر یک از قوانین علمی بدون مقبولیت #علیت امری بس محال است.
• علاوه بر این، #علیت همواره به عنوان یکی از کاربردی‌ترین و اساسی‌ترین موضوعات فلسفه مطرح بوده است.
× بحث پیرامون فلسفه‌ی‌علم، دین و ... بدون در نظر گرفتن #اصل‌علیت ممکن نخواهد بود.
این تاثیر گسترده موجب شده است که در طول تاریخ هم در تفکر غربی و هم در تفکر اسلامی، بحث‌های فراوانی درباره قلمروی شناختی #اصل‌علیت در گرفته است.
هدف از نگارش این مقاله ارائه و نقد اثباتی است که #علامه‌طباطبایی در #نهایه‌الحکمه برای #اصل‌علیت می آورد.
قبل از تبیین استدلال ملا طباطبایی، چند اصطلاح محوری که در متن برهان آورده شده است را تعریف می کنیم و سپس عین متن کتاب #نهایه‌الحکمه را نقل کرده و نقد می کنیم.
#ادامه‌دارد
Join Us ☞ @iranian_antitheists
نقایصی در برهان علامه‌طباطبایی در اثبات #علیت (۱)
#علیت در طول تاریخ همواره به عنوان پایه‌ای برای علم نظری در نظر گرفته شده است.
اگر وظیفه علم را تشریح و تبیین روابط بین اجزای جهان و پدیده‌ها بدانیم، در این صورت #علم عبارت خواهد بود از
• مجموعه‌ای از تحلیل‌های علی از ماهیت طبیعت.
بنابراین می‌توانیم نتیجه بگیریم که #علیت پایه‌ای‌ترین اصلی است که #علم چه از نوع #تجربی و چه از نوع #نظری وابسته به آن است
× زیرا پایه‌ریزی هر یک از قوانین علمی بدون مقبولیت #علیت امری بس محال است.
• علاوه بر این، #علیت همواره به عنوان یکی از کاربردی‌ترین و اساسی‌ترین موضوعات فلسفه مطرح بوده است.
× بحث پیرامون فلسفه‌ی‌علم، دین و ... بدون در نظر گرفتن #اصل‌علیت ممکن نخواهد بود.
این تاثیر گسترده موجب شده است که در طول تاریخ هم در تفکر غربی و هم در تفکر اسلامی، بحث‌های فراوانی درباره قلمروی شناختی #اصل‌علیت در گرفته است.
هدف از نگارش این مقاله ارائه و نقد اثباتی است که #علامه‌طباطبایی در #نهایه‌الحکمه برای #اصل‌علیت می آورد.
قبل از تبیین استدلال ملا طباطبایی، چند اصطلاح محوری که در متن برهان آورده شده است را تعریف می کنیم و سپس عین متن کتاب #نهایه‌الحکمه را نقل کرده و نقد می کنیم.
#ادامه‌دارد
Join Us ☞ @iranian_antitheists