به آتشکشیدن پارسه در کتاب
"زندگی مردان نامی پلوتارک"
چنین است:
👇اسکندر پس از آنکه به پارسه(تخت جمشید) رسید،فرمان غارت داد که چندین روز ادامه یافت.
یونانیان و مقدونیان به همراه او پنج ماه را در کاخ های پارسه ماندند و سرانجام پس از این مدت اسکندر جشنی بزرگ برای سربازان و سردارانش در پارسه برپا داشت.
این چندمین جشنی بود که در پارسه به پا می کرد.
همه در پایکوبی بودند.
کاخ ها و سرای شاهان بزرگ پارس در زیر پای بیگانگان افتاده بود.
دیرینه نگارانی چون[آریان و پلوتارک] داستان این جشن را به روشنی گفته اند. جشن آن شب با می گساری بسیار همراه بود.
همگان مست بودند و لبالب می نوشیدند.
"تائیس" معشوقه اسکندر با مشعلی در دست در میان سرداران و سربازان ایستاده بود و می گفت:
امروز پادشاه بسیار خشنود است.
به
ویژه پس از آن همه رنج که مدت ها سرگردان و حیران همراه سپاهیان در سرزمین های آسیا می گشت.
اکنون سرفراز با سپاهیان غرق در شادی، در پیشگاه پر شکوه پادشاهان بزرگ ایران ایستاده است.
اما خوشنودیش آنگاه فراهم خواهد شد که برای سرگرمی و شادی در همین قصر آتشی برافروزم و این بارگاه خشایارشا که شهر آتن را بسوخت،بدست خودم،در برابر شاهی چون اسکندر بسوزانم.
تا در آتیه بگویند که زنانی که همراه سپاه اسکندر بودند،بهتر از همه ی سرکردگان و سرداران نیروهای دریایی و بری یونانی انتقام خویش را از کارهای ایرانیانی که در گذشته به سرِما آوردند،گرفتند.هنوز این واژه ها از زبان آن زن بیرون نشده بود که درباریان اسکندر شادی کنان و کف زنان فریاد برآوردند که چه سخنان خوبی است و شاه را هیجان زده کردند که بدین کار پروانه دهد.
اسکندر رفته رفته فریفته شد تا اینکه ناگاه برپاخاست و تاجی از گل بر سر خویش نهاد و مشعلی بر دست گرفت و پیش از همه به راه افتاد.
درباریان نیز در قصر به فریاد و پایکوبی پرداختند.
دیگر مقدونیان نیز که چنین دیدند همه با مشعلهای فروزان، شادی کنان به سوی قصر دویدند و پیش خود میگفتند که آتش زدن قصر شاهی از سوی اسکندر نشانه اینست که خیال دارد به سوی سرزمین خویش بازگردد و از ماندن بیشتر در بین بیگانگان بی خیال شده است.
اسکندر پس از اینکه هوشیاری خود را به دست آورد،از این کار پشیمان شد و فرمان داد تا سربازانش آتش را که بسیار بود را خاموش کنند،ولی دیر شده بود.همه ی کاخ ها و سراهای پارسه در آتش سوخت.
📚 سرچشمه : زندگی مردان نامی،پلوتارک
https://t.me/IranArianaShahnameh/12318