.
🔴🔴 واژه
#موسیقی در
#پارسی .
تصویر بالا : آثاری از موسیقی در تاریخ ایران
.
.
ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺭﺍ ﻫﻨﺮ ﺑﯿﺎﻥ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺑﻪ وسیله ﺁﻭﺍﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺁﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺭﯾﺘﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺻﺪﺍﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺧﻮﺵﺁﯾﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺍﻧﺒﺴﺎﻁ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﻭﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ
.
#واژه #موسیقی : این واژه عربی نیست ، بلکه زبان عربی آن را از
#یونانی μουσική / mousik گرفته است و این واژه از راه عربی به بسیاری از زبان های جهان راه یافته است. واژه mousik یونانی ، از اله شعر و موسیقی یونان
#باستان یعنی muse بدست آمده است و اساسا یک واژه هندواروپایی است ، نه عربی
.
اما یکی از برابرهای زیبا و کهن در زبان
#پارسی و زبان های
#ایرانی برای موسیقی ، واژه ((
#خنیا ،
#خنیاگری )) بوده و هست. خنیا ، خنیاگری در زبان های ایرانی ، دقیقا به مفهوم music میباشد و دانش و هنر موسیقی را میرساند
.
واژه خنیاگر در زبان پارسی نو ، برگرفته از
#پارسی میانه huniyāgar است ( دیوید نیل مکنزی آن را musician ترجمه کرده است ) ، که خود از
#اوستایی hu-nivāk گرفته شده است. هونیواک در
#اوستایی یعنی « صدای خوش » که پیشوند hu یعنی خوش و خوب از هندواروپایی su بدست آمده و در واژگان : خوب ، هوشنگ ، هومن ، خسرو ، خرم ، خجسته ، حور ، خشنود و ... دیده میشود. و nivāk از دو بخش ni و vāk ساخته شده و در
اوستایی یعنی صدا ، ملودی ، آهنگ ، که vak از ریشه هندواروپایی wekw بدست آمده است و در واژگان : واک ، واژه ، پژواک ، گواژه ، آواز ، نوا و ... دیده میشود
.
ا
🔴🔴 خنیاگری در متون ادبی ایران :
.
ﻫﻤﯽ ﺑﺎﺩﻩ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﯿﻢ ﺷﺐ
ﺯ ﺧﻨﯿﺎﮔﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺸﺎﺩﻩ ﺩﻭﻟﺐ
فردوسی
.
ﺩﮔﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﺎﯼ ﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﻓﺮ ﻭ ﻫﻮﺵ
ﺟﻬﺎﻥ ﺷﺪ ﭘﺮﺁﻭﺍﺯ ﺧﻨﯿﺎ ﻭ ﻧﻮﺵ
فردوسی
.
ﺍﮔﺮ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﺭﺍ ﺗﻮﭘﯿﺸﻪ ﮔﺮﻓﺘﯽ
ﯾﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﮕﺮﻓﺖ ﺧﻨﯿﺎﮔﺮﯼ ﺭﺍ
ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ
.
ﻫﻤﯽ ﺗﺎ ﺑﺮﺯﻧﺪ ﺁﻭﺍﺯ ﺑﻠﺒﻠﻬﺎ ﺑﺒﺴﺘﺎﻧﻬﺎ
ﻫﻤﯽ ﺗﺎ ﺑﺮﺯﻧﺪ ﻗﺎﺑﻮﺱ ﺧﻨﯿﺎﮔﺮ ﺑﻤﺰﻣﺮﻫﺎ
منوچهری
.
تاریخ موسیقی ساسانی ، سازها و ابزار موسیقی و موسیقی دانان پیشااسلامی ایران ، جای بحث و بررسی خود را دارند ، بزرگانی همچون : باربرد ، سرکش ، بامشاد ، نکیسا و رامتین و ...
.
توجه : در همه زبان های ترکی ، « مفهوم music » را با خوانش های گوناگون واژه « موسیقی » بیان میکنند. و در زبان های ترکی ، هیچ « برابرِ کهنی » برای آن وجود ندارد. هرچند برابرهایی برای آن در نظر گرفته شده ، اما هیچ کدام واژه ای کهن و دارای بار معنایی موسیقی نیستند.
@IranArianaShahnameh