تاریخ و فرهنگ دره شهر

‍ موسیقی سرسیمره ای

محسن محمدنژاد

در خصوص موسیقی سر سیمره ای بحث و موضوعاتی پیش آمد که لازم دانستم به خاطره ای که در زمانهای نه چندان دور دره شهر را در بین مناطق همجوار خصوصا منطقه بالاگریوه، اندیمشک و حسینیه و کوه نشین و.... بنام سرسیمره تلقی و خوانده میشده به دوستان و مخاطبین عزیز کانال پُر از مهر تاریخ و فرهنگ دره شهر یادآوری نمایم :

حقیر بواسطه ارادت و علاقه شدیدی که به عموهای مادرم و پدربزرگم داشتم تا فرصتی پیش میامد به جهت عرض ارادت ،سرکشی و دیداری تازه خدمتشان میرسیدم .بیشتر خاطرات زنده یاد حاج #بارانی_زیدعلی_مقدم و پدربزرگم مرحوم میرزاخان مقدم حول زادگاهشان بالاگریوه (منطقه کوه نشین ) و تبعیدشان به قم و ساوه بود و همیشه هر دو یک خاطره دردناک مشترک داشتند و انهم نحوه و روز جداییشان از دایی هایشان که آنهم برای خود شرح مفصلی دارد.

بارها از حاج بارانی شنیدم که بعد از تبعید از قم و ساوه که به سمت لرستان و سیمره میامدیم نوجوانی پانزده شانزده ساله بودم و چون حضانت و سرپرستی مادر و برادارنم را عهده دار بودم برخلاف نظر و عقیده دایی بزرگم بنام برفی ، به دو دلیل عمده از انها جدا شدم و مجدداََ راه سیمره را پیش گرفتم و به همراه دایی ها و دیگر اقوامم به کوه نشین و دیگر مناطق بالاگریوه ..نرفتیم

یکی اینکه مناطق گرمسیری بالاگریوه منطقه ای معمور و خوش اب و هوا نبود که امید به پیشرفت و ترقی در آن باشد و دیگر اینکه با حالت شوخی و طنز میگفت همه کسانی که با هم از تبعید میامدیم( طایفه زیعلی ،خصوصا دایی هایم )هر کدام برای خود مَنی بودند و از لحاظ سنی از من بزرگتر بودند و من با توجه به روحیه ذاتی که داشتم توان یک به دو و حوصله فرمانبرداری و دستورات شخصی انها را نداشتم و پس صلاح را در آن دیدم که از انها جدا شوم و هر دو بیخبر از هم در انروز تلخ برای همیشه از هم جدا شدیم(در حین بازگشت از تبعید به دایی ام گفتم سیمره ملکی معمور،پُر رونق و آباد است بهتر است باهم برویم انجا اما دایی ام بشدت مخالفت میکرد)

دایی مزبور بعد اینکه به مقصد میرسد و خبری از خواهرزاده و دیگر اقوام نیست دلتنگ انها میشود اما بخاطر مسائل و مشکلات انزمان، زمینه سفر برای دیدار فراهم نمیگردد و شاید منتظر بازگشت انها بوده و بعدها بخاطر کهولت سن این دیدار محقق نشده ، اما هر باره بر فرزندانش یادآوری و گوشزد میکند که خواهرم وخواهرزاده هایم که ارشد انها حاج بارانی است احتمالادر سر سیمره ماٌوا گرفته اند و اگر اندکی همت و پرس و جو کنید میتوانید انهارا بیابید .تا اینکه ده دوازه سال پیش برنامه مستندی با موضوع لرستان در تبعید تهیه شد که در این برنامه تاریخی از بازماندگان تبعیدی انزمان گزارش و مصاحبه ای گرداوری شده بود که در قسمتی از آن مستند راوی داستان و بازگو کننده خاطرات تبعید رضاخانی مرحوم حاج بارانی بود که در شبکه دو سیما پخش میشد.دایی زاده ها با دیدن برنامه مستند و تصویر و نام حاج بارانی و تداعی خاطرات تبعید و نحوه جدایی او از داییهایش که قبلا پدرشان هم بازگو کرده بود فورا از طریق ارتباط تلفنی با سیمای خوزستان و شبکه دو و کارگردان مستندساز جناب دکتر جابری آدرس و محل سکونت حاج بارانی و برادران و دیگر اقوام را پیدا میکنند و از این طریق دیدار و ارتباطی مجدد صورت گرفت که الانه در حسینیه اندیمشک سکونت دارند.

فرزند ارشد ایشان بعد از دیدار وملاقات نو تعریف میکرد که همیشه پدرم اذعان داشته که خواهرزاده هایم در #سرسیمره هستند که ما به غفلت سرسیمره را در خیال خودگاماسیاب و نهاوند و...میدانستیم غافل از اینکه #سرسیمره(دره شهر) در یک قدمی ما بوده و نمیدانستیم و گرنه داغ و دوری این جدایی چندین ساله را در این همه مدت متحمل نمیشدیم.

موفق و پیروزباشید
تصویر پیوست مربوط به زنده یاد حاج بارانی مقدم

✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

خلاصه بحث موسیقی در دره شهر

آنچه که از نوشته های برخی از هنرمندان و اهالی هنر این دیار در مورد موسیقی در این دیار می توان نتیجه گرفت این است که موسیقی در دیار سیمره کهن (مهرگان کده) دارای ریشه تاریخی است و رد پای این موسیقی را در دوره باستان باید جستجو کرد حال موسیقی امروزه چه ارتباطی با موسیقی باستان می تواند داشته باشد کاری پژوهشی است ...

با توجه به مطالب ارائه شده ساز و اواز هایی که امروزه بوسیله هنرمندان دره شهری اجرا شده و می شود دارای تفاوت هایی در لحن و اجرا نسبت به موسیقی لری(ساز و اوازهای لر و لک) است

حال موسیقی دره شهر را دوستان هنرمند با نام سیمره می نامند و اقای تتری دبیر جشنواره ملی سرناوا سبکی بنام سرسیمره ای را فراتر از موسیقی دره شهر معرفی می کند ...

به هر حال به نظر می رسد عنوان سیمره و یا مهرگان برای موسیقی لری دره شهر شایسته است و عناوین سر سیمره یا ته سیمره زیاد مهم نیست

مجدد اقای تتری از فعالین فرهنگی هنری این دیار اگر مستنداتی شفاهی و یا کتبی در زمینه عنوان موسیقی #سرسیمره_ای ارائه بدهند شاید دوستان به این عنوان نیز قانع شوند

باتشکر
مدیر کانال
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

ادامه

✍تاریخ و فرهنگ:
چند سالی ست که شما عمده فعالیتتان را در این حوزه به موسیقی #سرسیمره ای معطوف داشته اید و در این راه با انتقادهایی هم دست به گریبان شده اید،توضیحات مفصل تری در این خصوص برای مخاطبین و منتقدین خود دارید؟
▪️منوچهر تتری:
ما مردم سیمره و استان ایلام با پیشینه کهنی که داریم میتوانیم
ادعا کنیم که موسیقی مستقل و نام و نشان داری داریم،اینرا تاریخ این منطقه و آثار برجای مانده می گویند،نه من! چگونه میشود مردمانی در این جغرافیای فرهنگی و ریشه دار که زبان و فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را داشته اند بدون موسیقی بوده و باشند؟!
موسیقی"سرسیمره ای" و "بالاگریوه ای" با پیشینه ای به درازنای تاریخ و فرهنگ مردمان این تکه از بهشت ایران زمین، از ناب ترین موسیقی های مردمان زاگرس میانی و جنوبی هستند که به دلایلی که در این مجال جای بحث آن نیست، توجه شایسته ای به آن نشده است، اینرا من نمی گویم اساتید موسیقی و فعالین موسیقی نواحی می گویند. حالا در اینگونه مباحث انتقاداتی از سوی برخی افراد کوته نظر که سواد موسیقایی ندارند و اهل تحقیق و پژوهش در این زمینه نبوده و نیستند، کاملا طبیعی می نماید! و تاثیری در ادامه فعالیتهای من نداشته و ندارد.
موسیقی منطقه ما(سرسیمره ای و بالاگریوه ای) به قول استاد محمدرضا درویشی متفاوت از موسیقی دیگر بلاد پیرامون است و حتی تاثیر گذار بر موسیقی مناطق همجوار نیز بوده است.و این موسیقی به روایت اساتید این حوزه به سرسیمره ای و بالاگریوه ای معرفی و شناخته میشود.

✍تاریخ و فرهنگ..:
به موسیقی سرسیمره ای اشاره کردید در مورد سرسیمره ای بیشتر توضیح دهید آیا مربوط به قوم و یا زبان و یا منطقه خاصی است ؟
▪️منوچهر تتری:
موسیقی هر قوم و ملتی ریشه در فرهنگ و خرده فرهنگها و شیوه ی زندگی آنها دارد،البته اقلیم و موقعیت جغرافیایی نیز در شکل گیری بیانی و ساختاری موسیقی بی تاثیر نیست، مثلا ساز و آواز مردمان کویر با ساز و آواز مردمان کوه نشین بسیار متفات است...
موسیقی سرسیمره ای و بالا گریوه هم از این قائده مستثنا نیست
زبان و گویش مردمان سرسیمره و بالاگریوه لکی و لری است و ما شاهد آواها و ترانه ها و مقامهای بسیار زیبای لری و لکی با حس و حال و اقلیم منطقه این دیار که برخی موسیقی لری این دیار را با نام لری گرمسیری هم معرفی کرده اند، هستیم،موسیقی سرسیمره ای هم اینگونه است مختص زبان و گویش خاصی نیست، مردمان این دیار لک و لرهایی هستند که سالیان دور و درازی با هم صمیمانه زندگی کرده اند و موسیقی شان هم یکی ست،حالا بزران را لکی میخوانند و سیت بیارم را لری، مور را لکی میخوانند و میری را لری اما با شیوه ای متفاوت د از موسیقی لرهای سردسیری و خرم آبادی و لکهای هرسین و نور آباد.

✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

پس از حضور هنرمندان موسیقی شهرستان در جشنواره های آینه دار و نواحی ایران و پیگیری منوچهر تتری و ارائه مستندات لازم بزودی موسیقی #سرسیمره_ای ثبت و معرفی میشود. همچنین از سوی مجله موسیقایی رادیو فرهنگ و برنامه ایل بانگ رادیو فرهنگ، منوچهر تتری بعنوان پژوهشگر معرف موسیقی سرسیمره ای برای حضور در رادیو دعوت شده است. منوچهر تتری قرار است در شش برنامه تخصصی رادیو فرهنگ به این موضوع بپردازد.
لذا از هنرمندان و فرهیختگانی که دغدغه فرهنگ و هنر شهرستان در سر دارند تقاضا میشود با ارائه مستندات با ایشان کمک نمایند
@CEYMARIAN

آهنگ #سرسیمره_ای
به سبک حسینعلی قدمی
تقدیم به شما🌹
http://telegram.me/ceymarian

سلام بر شما مخاطبین عزیز

#نظرسنجی:
در نظرسنجی زیر ما از خوانندگان جوان
دره شهری، آهنگ هایی را پیش درآمد می گذاریم و شما روی آهنگ خواننده ای که به سبک #سرسیمره_ای نزدیک و مورد پسند شماست رای می دهید.
در مورد این نظر سنجی ذکر این جمله ضروری است که این نظرسنجی بهانه ای است برای #معرفی تعدادی از خوانندگان جوان
دره شهری به مردم فهیم سیمره.

@CEYMARIAN