اندیشیدن تنها راه نجات

«پیکره‌های تراشیده با نور ستارگان در سحابی عقاب»
----------------------------------------------------

ام۱۶، یک خوشه‌ی ستاره ‌ای جوان با حدود دو میلیون سال سن است که ابرهای غبار و گاز برافروخته‌ای که خودش از دلشان پدید آمده آن را در بر گرفته اند. این ابرهای غبار و گاز برافروخته به نام سحابی عقاب شناخته می‌شوند.

این تصویر زیبا و پرجزییات که بر پایه‌ی جدول رنگ ویژه‌ی تلسکوپ هابل رنگ‌آمیزی شده همین منطقه را نشان می‌دهد و در آن می‌توانید پیکره‌هایی کیهانی را ببینید، همان پیکره‌هایی که با تصاویر نماهای نزدیک تلسکوپ فضایی هابل از این مجموعه‌ی ستاره‌زایی پرآوازه شده بودند. [اینجا دیده بودید: * تلسکوپ هابل شاهکارش را تکرار کرد]

این ستون‌های چگالِ غبار که نزدیک مرکز تصویر برافراشته شده‌اند به نام "خرطوم‌های فیل" یا "ستون‌های آفرینش" خوانده می‌شوند و بلندیشان به چند سال نوری می‌رسد، ولی دارند زیر فشار گرانشی خود می‌رُمبند و فشرده می‌شوند تا ستارگان تازه بسازند.

پرتوهای پرانرژی که از ستارگان خوشه می‌تابد مواد نزدیک نوک این ستون‌های غباری را می‌فرساید و پس می‌زند، و با این کار، سرانجام ستارگان نوزادی که درونشان خفته‌اند را آشکار خواهد کرد.

یک ستون ستاره‌زای دیگر هم از توده‌ی برافروخته‌ی سمت چپِ مرکز تصویر به درون کشیده شده که به نام پری سحابی عقاب شناخته می‌شود. [آن را اینجا دیده بودید: * پریان کوه‌پیکر کیهانی]

ام۱۶ و سحابی عقاب با فاصله‌ی حدود ۷۰۰۰ سال نوری از زمین، در یک بخش پر از سحابیِ آسمان در راستای صورت فلکی دو تکه‌ی مار (در تکه‌ی دُم آن) جای دارند و هدف‌هاییی آسان برای دوربین‌های دوچشمی یا تلسکوپ‌های کوچکند.
⚛ @AndisheKonim
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/08/ap190810.html
---------------------------------------------------

«نمای نزدیک از آتش موتورهای موشک فالکون»
----------------------------------------------

در این تصویرِ نمای نزدیک که در لحظه‌ی پرتابِ یک موشک فالکون هوی گرفته شده، بیست و هفت موتور مرلینِ آن را می‌بینیم که با هم روشن شده‌اند.

این موشک فالکون هوی که دارای سه موشک مرحله‌ی یک فالکون ۹، هر یک با ۹ موتور مرلین است، در روز ۱۱ آوریل از سکوی پرتابِ ۳۹ای در مرکز فضایی کندی به فضا پرتاب شد.

این دومین پرتاب موشک فالکون هوی بود و این بار ماهواره‌ی مخابراتی عربست۶ای را با خود به فضا برد. فالکون هوی در پرتاب نخست که فوریه‌ی ۲۰۱۸ انجام شده بود، خودروی رودستر تسلا و استارمن را به فضا برده بود.

هم پیشران‌ها و هم هسته‌ی مرکزی این موشک برای بازیاب دوباره به زمین برگشتند. از این دو بخش، پیشران‌های موشک بر جایگاه‌های فرود پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال نشستند، ولی هسته‌ی مرکزی روی یکی از سکوهای شناور اسپیس ایکس به نام Of Course I Still Love You فرود آمد.

#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/04/ap190420.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«سه یار آسمانی در دل شیر»
--------------------------

گروهی که در این تصویر می‌بینید از دیدنی‌های بسیار شناخته شده و پرطرفدار در آسمان شب‌های بهاری نیمکره‌ی شمالی است.

این سه کهکشان باشکوه که به نام "سه‌گانه‌ی شیر" (یا سه‌گانه‌ی اسد) خوانده می‌شوند، همگی با هم در یک میدان دید جای دارند و حتی از پشت تلسکوپ‌های کوچک دل هر بیننده‌ای را می‌برند: ان‌جی‌سی ۳۶۲۸ (چپ)، ام۶۶ (پایین راست)، و ام۶۵ (بالا).

هر سه کهکشان‌های مارپیچی بزرگی هستند ولی از آنجایی که صفجه‌ی کهکشانی آنها نسبت به خط دید ما زاویه‌های گوناگونی دارد، به شکل‌هایی متفاوت با هم دیده می‌شوند.

ان‌جی‌سی۳۶۲۸ که به نام کهکشان همبرگر نیز شناخته می‌شود یک مارپیچی لبه‌نما است (از لبه دیده می‌شود)، با رگه‌های تیره‌ی گرد و غبار که از این سر تا آن سر صفحه‌اش کشیده شده، ولی هم ام۶۶ و هم ام۶۵، هر دو صفحه‌شان به اندازه‌ی کافی کج است که بشود ساختار مارپیچی‌شان را بازشناخت.

نشانه‌هایی از برهم‌کنش‌های گرانشی میان اعضای گروه دیده می‌شود، از جمله تاب برداشتن و پف کردن قرص ان‌جی‌سی ۳۶۲۸ و بازوهای بیرون کشیده شده‌ی ام۶۶.

این نمای پر زرق و برق در آسمان سیاره‌ی زمین پهنایی نزدیک به دو درجه (چهار قرص کامل ماه) در صورت فلکی شیر دارد. همچنین این میدان در فاصله‌ی برآوردی این سه‌گانه، یعنی ۳۰ میلیون سال نوری، پهنه‌ای بیش از یک میلیون سال نوری را می‌پوشاند.

گفتن ندارد که ستارگانی با تیزی‌های پراش که در گوشه و کنار تصویر دیده می‌شوند همگی در پیش‌زمینه، و از ستارگان کهکشان خودمانند.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/04/ap190418.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«شنای یک دلفین در دریای ابرهای مشتری»
----------------------------------------

شما هم در این تصویرِ، ابری دلفین-مانند را روی سیاره‌ی مشتری می‌بینید؟

این ابر سال گذشته، هنگامی که فضاپیمای جونوی ناسا داشت ۱۶مین عملیات پیرامشتری را انجام می‌داد دیده شد، یعنی ۱۶مین باری که جونو از زمان رسیدنش به سامانه‌ی مشتری در ۲۰۱۶ تاکنون از کنار آن می‌گذشت.

جونو در هر پیرامشتری از فراز قله‌ی ابرهای این سیاره در عرض جغرافیاییِ اندکی متفاوت با گذر پیشین می‌گذرد [و بنابراین چشم‌اندازهای به نسبت تازه‌تری را می‌بیند-م]
نمای این ابر شاید جالب و شگفت‌انگیز باشد، ولی از دید علمی چیز چندان ویژه‌ و چشمگیری نیست؛ در مشتری هم مانند زمین، ابرها پیوسته تغییر می‌کنند و در این روند گاهی پیکره‌هایی آشنا را می‌سازند.

این ابر در بخش کمربند معتدل جنوبی مشتری (اس‌تی‌بی) دیده شده، نواری از ابرهای تیره که حلقه‌ای به گرد سیاره ساخته‌اند و بیضی بی‌ای (Oval BA) که به نام لکه‌ی سرخ کوچک هم شناخته می‌شود را نیز در بر دارند. رنگ و پادسانی (کنتراست) این عکس به شیوه‌ی دیجتالی پردازش شده و بهبود یافته.

گذر بعدی جونو از کنار مشتری (پیرامشتری ۲۰) در اواخر ماه می انجام خواهد شد.
#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/04/ap190415.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«گل سرخ با قلبی پر از ستاره»
-----------------------------

سحابی رُزت تنها ابر گاز و غبار کیهانی‌ای نیست که تصویر گل‌ها را در ذهن تداعی می‌کند- ولی پرآوازه‌ترین آنهاست.

گلبرگ‌های این گل سرخ (رُز) آسمانی که حدود ۵۰۰۰ سال نوری دورتر از زمین، در لبه‌ی یک ابر مولکولی بزرگ در صورت فلکی تکشاخ شکفته‌اند، در حقیقت یک پرورشگاه ستاره‌ایند.

این پیکره‌ی دوست‌داشتنی و متقارن کارِ دستِ ستارگان داغ و جوانِ رده‌ی O در خوشه‌ی ستاره‌ای مرکز سحابی‌ست که با بادها و پرتوهای خود آن را تراشیده و به این شکل در آورده‌اند.

سن ستارگان درون این خوشه‌ی پرانرژی که به نام ان‌جی‌سی ۲۲۴۴ هم شناخته می‌شود، تنها چند میلیون سال است ولی حفره‌ی مرکزی سحابی (که همین ستارگان در این سن کم پدید آورده‌اند) قطری حدود ۵۰ سال نوری دارد.

سحابی گل سرخ را می‌توان با یک تلسکوپ کوچک به آسانی در محدوده‌ی صورت فلکی تکشاخ پیدا کرد.

این تصویر با بهره از فیلترهای باریک‌باند و پهن‌باند به دست آمده.

#apod #سحابی_گسیلشی
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/04/ap190412.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«نمای متحرک واقعی از ستارگان چشمک‌زن در خوشه ام۱۵»
--------------------------------------------------------

ام۱۵ یادگار ۱۳ میلیاردساله‌ی روزگار پیدایش کهکشان راه شیری، و یکی از حدود ۱۷۰ خوشه‌ی ستاره‌ای کرویِ به جا مانده‌ایست که هنوز در هاله‌ی کهکشان پرسه می‌زنند.

این خوشه دارای قطری نزدیک به ۲۰۰ سال نوریست و با فاصله‌ی حدود ۳۵۰۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی اسب بالدار دیده می‌شود.

ولی نمای واقعی‌ای که اینجا از این خوشه‌ی کروی باستانی می‌بینید یک تک‌عکس نیست، بلکه یک پویانمایی gif است که از پیوند داده‌ها و سنجش‌های بسیار دقیقی که ماهواره‌ی گایا روی جایگاه، درخشش، و رنگِ تک تک ستارگانش انجام داده درست شده است.

ماهواره‌ی پویشگرِ آسمان گایا همچنین تاکنون فاصله‌های دیدگشتی (اختلاف منظری) را برای ۱.۳ میلیارد ستاره‌ی کهکشان راه شیری اندازه گرفته است.

در این پویانمایی، ستارگانی که چشمک می‌زنند ستارگانِ شناسایی شده‌ی "آرآر دیگ‌پایه" (آرپی شلیاق) در خوشه‌ی ام۱۵ هستند. ستارگان آرآر دیگ‌پایه که در ام۱۵ فراوانند، ستارگان فرگشته‌ی (تکامل یافته‌ی) متغیر تپنده‌ با دوره‌های تپشی به طور معمول کمتر از یک روز هستند که دوره‌های درخشش و تپش‌هایشان با هم نسبت دارد [و از همین رو به عنوان شمع‌های استاندارد برای اندازه‌گیری فاصله‌های کیهانی به کار می‌روند-م].
#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190328.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«ستاره‌ای در آتش و دود»
------------------------

آیا ستاره‌ی "ای‌ئی ارابه‌ران" آتش گرفته؟

نه. گرچه این ستاره را "ستاره‌ی شعله‌ور" نامیده‌اند، سحابی آی‌سی ۴۰۵ که آن را در بر گرفته به نام "سحابی ستاره‌ی شعله‌ور" خوانده شده، و ناحیه‌ای که در آنست هم رنگ آتش دارد و پر از دود به نظر می‌رسد، ولی آتشی در کار نیست. آتش معمولا به عنوان فرآیند اُکسایش (گرفتن سریع مولکول اکسیژن) شناخته می‌شود و تنها در جاهایی که اکسیژن فراوان وجود دارد رخ می‌دهد نه در ستارگان یا چنین محیط‌هایی که با وجود انرژی بسیار، اکسیژن اندکی دارند.

ماده‌ای که مانند دود به نظر می‌رسد هم به طور عمده هیدروژن میان‌ستاره‌ای است و رشته‌های تیره‌ی دوده‌مانندی که در آن دیده می‌شود نیز از دانه‌های غبار کیهانی کربن‌دار درست شده‌اند.

ستاره‌ی درخشان ای‌ئی ارابه‌ران -پایین، سمت راست مرکز تصویر- به اندازه‌ای داغ است که به رنگ آبی دیده می‌شود. این ستاره‌ی متغیر و داغ از رده‌ی O [متغیرهای شکارچی]، نورش آنچنان پرانرژی‌ است که الکترون‌های درون اتم‌های گاز هیدروژن پیرامونش را از آنها جدا می‌کند و تنها یک پروتون به جا می‌گذارد. هنگامی که این پروتون‌ها دوباره یک الکترون می‌گیرند، نور می‌تابانند و به این گونه بوده که ابر هیدروژنی پیرامون تبدیل به این سحابی گسیلشی (نشری) شده است.

سحابی ستاره‌ی شعله‌ور که در این چشم‌انداز کیهانی به تصویر کشیده شده، با پهنای تقریبی ۵ سال نوری و فاصله‌ی حدود ۱۵۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی ارابه‌ران دیده می‌شود.

این عکس زیبا را #امیرحسین_ابوالفتح از پشت یک تلسکوپ کوچک گرفته.

#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190326.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«خطای دید در چشم‌اندازی کیهانی»
---------------------------------

برخی از خیره کننده‌ترین نماهایی که در کیهان می‌بینیم زیبایی خود را وامدار خطای دید ما یا به عبارتی ترفند چشم‌انداز خودشان هستند، مانند چیزی که در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل می‌بینیم.

کهکشان‌های بالا و پایین این تصویر به ترتیب پی‌سی‌جی ۳۷۶۳۹ و پی‌سی‌جی ۱۰۱۳۷۴ نام دارند. گرچه شاید به نظر برسد که این دو کهکشان با جریان آبی‌فامی که میانشان است به هم پیوند خورده و درگیر یک "طناب کشی" کیهانی شده‌اند، ولی واقعیت اینست که کهکشان بالایی تا اندازه‌ای به زمین نزدیک‌تر از پایینی است و هیچ پیوند فیزیکی با هم ندارند.

یک ترفند دیداری دیگر در این عکس اینست که اینجا اصولا نه دو کهکشان، بلکه دستکم چهار کهکشان وجود دارد. توده‌ی بالا، سمت چپ در واقع از دو کهکشان برخوردی تشکیل شده که در نخستین گام‌های پیوستن به یکدیگر هستند. مرکزهای درخشان آن دو را هنوز هم می‌شود به طور جدا از هم دید که در میان گردابی از گاز و غبار پرتو می‌افشانند.

در سمت راست این دو کهکشانِ برخوردی نیز یک کهکشان مارپیچی کوچک و به نسبت دست نخورده به نام اس‌دی‌اس‌اس‌سی‌جی‌بی ۱۹.۴ را می‌بینیم. این سه کهکشان با هم یک گروه کهکشانی به نام آرپ ۱۹۴ یا یو‌جی‌سی ۶۹۴۵ را در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی قیفاووس ساخته‌اند.

به باور دانشمندان، جریان آبی فام مرکز تصویر از برهم کنش‌های گرانشی آشفته‌ای سرچشمه گرفته که در بالای تصویر، میان همان دو کهکشان بالا، سمت چپ دارد رخ می‌دهد- بالاترین توده‌ی کهکشانی، گردابیست که از برخورد ساختارهایی پدید آمده که روزگاری بازوهای مارپیچی بوده‌اند. این جریان آبی‌فام حدود ۱۰۰ هزار سال نوری درازا دارد و از گاز، غبار، و چندین میلیون ستاره‌ی نوزاد تشکیل شده. این ستارگان که با هم خوشه‌های ستاره‌ای را ساخته اند و از گرد آمدن خوشه‌هایشان هم ابرخوشه‌های ستاره‌ای درست شده، همگی با هم سرچشمه‌ی تابش آبی‌فام خیره‌کننده‌ای هستند که در تصویر دیده می‌شود. بیشتر این ستارگان جوان، داغ و پرجرمند و همین سه ویژگی باعث شده این نور آبی را بگسیلند.

تا حدود یک میلیارد سال دیگر آن سه کهکشان بالایی با هم یکی شده و یک تک‌کهکشان غول‌پیکر را خواهند ساخت.

#برخورد_کهکشانی #apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190325.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«هم‌نوایی در آسمان زمستان شمال»
--------------------------------

شب سردی بود، ولی انگیزه‌ی دیدن رقص شفق‌های قطبی در آسمان بر سرما چیره شد و این بیننده را به سطح یخ‌زده‌ی دریاچه‌ی سوپریور در ساحل باختری شبه‌جزیره‌ی کیوینو کشاند تا میهمان چنین چشم‌انداز خیره‌کننده‌ای شود.

این تصویرِ سراسرنما از پیوند نماهایی درست شده که میان ۱۰ شب و ۱ بامداد ۲۸ فوریه/۱ مارس گرفته شده بودند و پدیده‌های دیگری از شب‌های پایانی تابستان نیمکره‌ی شمالی را هم نشان می‌دهد.

سمت چپ، نوار تیز " نور برجگاهی" (منطقه‌البروجی) را می‌بینیم که که از افق بالا آمده و سیاره‌ی بهرام و خوشه‌ی پروین را هم در خود گرفته. کهکشان دوردست ام۳۱ و همچنین راه شیری خودمان بالای کمان شفقی سبزفام می‌درخشند.

ستاره‌ی قطبی که قطب شمال را نشان می‌دهد و راهنمای ناوبران است را در مرکز آسمان، و آشناترین اخترگانِ آسمان شمال، یعنی هفت برادران (ملاقه‌ی خرس بزرگ) را هم در سمت راست می‌بینیم.

نورهای زمینی هم در این تصویر دیده می‌شوند، از جمله نور چراغ دو موج‌شکن در افق مرکز تصویر.
ر.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190322.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«چشم‌اندازی پرزرق و برق با یک غایب کوچک»
-------------------------

ابرهای غبار میان‌ستاره‌ای و سحابی‌های برافروخته و روشن در جای جای صورت فلکی بارور شکارچی پراکنده شده‌اند. یکی از درخشان‌ترین آنها ام۷۸ است که نزدیک مرکز این چشم‌انداز گسترده و رنگین که بخشی از ناحیه‌ی شمالی کمربند شکارچی را می‌پوشاند دیده می‌شود.

این سحابی بازتابی آبی‌فام حدود ۱۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و پهنایش به حدود ۵ سال نوری می‌رسد. رنگ آن دستاورد غبارهاییست که نور آبی ستارگان داغ و جوان را بیش از دیگر نورها بازمی‌تابانند.

رگه‌های غبار تیره و سحابی‌های دیگر، و نیز چندین جرم هربیگ-هارو (فواره‌های پرانرژی که از جنین‌های ستاره‌ای بیرون زده‌اند) را هم به آسانی می‌توان در این نمای پرزرق و برق کیهانی تماشا کرد.

ولی چیزی که در این تصویر جایش خالیست سحابی مک‌نیل است. این سحابی که کشف بزرگِ سال ۲۰۰۴ بود یک سحابی رازگونه‌ی متغیر است که در راستای رگه‌ی غبار بالا، سمت راستِ سحابی بزرگ‌ترِ ام۸۷ جای دارد [بالای آن دو ستاره‌ی نزدیک به هم-م].

سحابی مک‌نیل یک پیش‌ستاره‌ را در خود دارد و در عکس‌های بسیاری که از این منطقه‌ی آسمان گرفته می‌شود، گاهی هست و گاهی نیست. این سحابی در اواخر سال ۲۰۱۸ کم‌نور و از دیده‌ها پنهان شد و در این عکس که فوریه‌ی ۲۰۱۹ گرفته شده همچنان غایب است.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190308.html
---------------------------------------------------

⚛ @AndisheKonim

«پسرعموی خرچنگ و همسایه‌اش!»
---------------------------------

در این تصویر فریبنده‌ی تلسکوپی سحابی عروس دریایی که به طور معمول یک سحابی کم‌نور است را می‌بینید.

این چشم‌انداز یک نمای موزاییکی دوتکه است که با بهره از داده‌های تصویری باریک‌باند درست شده و پرتوهای گسیلیده از اتم‌های گوگرد، هیدروژن، و اکسیژن را به رنگ‌های سرخ، سبز، و آبی نشان می‌دهد.

در سمت چپ و راست این سحابی، دو ستاره‌ی درخشان پس‌پای دوپیکر (مو دوپیکر) و پیش‌پای دوپیکر (اتا دوپیکر) به چشم می‌خورد که دو ستاره‌ی زیر پای دوقلوهای آسمان [صورت فلکی دوپِیکَر یا جوزا] هستند.

سحابی عروس دریایی همان ابر گسیلشی کمانی-شکل روشن‌تری است که با شاخک‌های آویخته‌اش در سمت راست مرکز تصویر دیده می‌شود.

در واقع این عروس دریایی کیهانی بخشی از پَسماند حباب-مانند ابرنواختر آی‌سی ۴۳۳ است، ابری گسترنده از آوارهای یک ستاره‌ی پرجرم که زمانی منفجر شده بوده. نور انفجار این ستاره حدود ۳۰ هزار سال پیش به زمین رسیده بود.

سحابی عروس دریایی هم مانند پسرعمویش در آب‌های اخترفیزیکی، یعنی سحابی خرچنگ، که او هم پسماند یک ابرنواختر است، در دلش یک ستاره‌ی نوترونی را پنهان کرده، بازمانده‌ی هسته‌ی رُمبیده‌ی ستاره‌ای که منفجر شده.

در بالا، سمت چپ تصویر هم یک سحابی گسیلشی دیگر به نام شارپلس ۲۴۹ را می بینیم.

سحابی عروس دریایی حدود ۵۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. در این فاصله، پهنای این تصویر نزدیک به ۳۰۰ سال نوری می‌شود.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190307.html
---------------------------------------------------

⚛ @AndisheKonim

«صف بامدادی شبچراغ‌های آسمان»
--------------------------------

این طلوع آفتابی به یاد ماندنی بود.

حدود یک ماه پیش، درست پیش از سر زدن آفتاب می‌شد هم‌ترازی چشمگیر شبچراغ‌های آسمانی را در سمت خاور آسمان مشاهده کرد.

در این تصویر که همان زمان گرفته شده، پرنورترین شبچراغ و نزدیک‌ترین به افق، ماه است که در اثر ویژگی پراکنش نور آبی توسط هوای زمین به رنگ نارنجی در آمده.

دومین شبچراغ هم از نظر روشنی و هم از نظر نزدیکی به افق سیاره‌ی تابناک ناهید است. ناهید نسبت به ماه آبی‌تر است و این را می‌توان از روی بازتاب نور خودش و ماه در آب دریا هم تشخیص داد. بالاتر از ناهید سیاره‌ی مشتری است و پس از آن هم ستاره‌ی کژدم‌دل (قلب عقرب).

این نمایش آسمانی را تقریبا می‌شد از هر نقطه‌ی جهان به تماشا نشست ولی این عکس از ساحل زیبایی نزدیک شهر سیراکیوز، در جزیره‌ی سیسیل ایتالیا گرفته شده.

در این ماه سیاره‌ی کیوان هم وارد این صف شده و میان ناهید و مشتری جای خواهد گرفت. از آن سو به هنگام غروب آفتاب هم شبچراغ دیگری -سیاره‌ی بهرام- در آسمان خودنمایی خواهد کرد.

#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/03/ap190304.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«آذرخش‌های شبحی بر فراز استرالیا»
----------------------------------

این رشته‌های سرخ‌رنگ در آسمان چیست؟

این گونه‌ای #آذرخش کمیاب است که نخستین بار حدود ۳۰ سال پیش وجودش تایید شد؛ آذرخشی به نام "دیو سرخ" یا شبح سرخ (red sprite).

پژوهشی که به تازگی انجام شده نشان داده که گاهی امکان دارد به دنبال یک برخورد نیرومند آذرخشِ مثبتِ ابر-زمین، گلوله‌هایی از هوای یونیده به قطر ۱۰۰ متر، از بلندای حدود ۸۰ کیلومتری با سرعتی برابر با ۱۰ درصد سرعت نور به پایین پرتاب شوند و به سرعت در پی آنها هم یک دسته گلوله‌ی یونیده‌ی رو به بالا شلیک شود و بدین ترتیب چیزی پدید آید که دیو سرخ نامیده شده.

این تصویر یک هفته پیش در کونونورا، استرالیای باختری گرفته شده و چند دیو سرخ درخشان را نشان می‌دهد. در هنگام ثبت این عکس، تصویربرداران سرگرم پدید آوردن یک ویدیوی زمان‌گریز از توفان تندری در دوردست بودند.

پیش‌زمینه‌ی تصویر با درختانی سبز پوشیده شده و کوه‌هایی تیره و ابرهای توفانی هم در افق دیده می‌شوند، و در این میانه، دیوهای سرخ هم در آسمان، بر زمینه‌ای از ستارگان دوردست خودنمایی می‌کنند.

دیوهای سرخ تنها در کسری از ثانیه روی می‌دهند و بهترین زمان برای دیده شدنشان به هنگام توفان‌های تندری نیرومند است.
#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/ap190225.html
---------------------------------------------------

⚛ @AndisheKonim

«شکارچی مغناطیسی»
---------------------

آیا ویژگی‌های مغناطیسی هم می‌تواند بر روی شکل‌گیری ستارگان اثری داشته باشد؟

بر پایه‌ی پژوهشی که با بهره از داده‌های دستگاه HAWC+ در رصدخانه‌ی هوابرد "سوفیا" از سحابی شکارچی انجام شده، پاسخ این پرسش مثبت است، گاهی.

دستگاه HAWC+ می‌تواند قطبش پرتوهای فروسرخ-دور را بسنجد، که این هم به نوبه‌ی خود می‌تواند همترازی ذرات غبار توسط میدان‌های مغناطیسی محیطی فراگیر را آشکار کند.

در این تصویر، این میدان‌های مغناطیسی در سحابی شکارچی به شکل خطوط منحنی دیده می‌شوند؛ تصویر پس‌زمینه عکسی‌ست که تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در شیلی از این سحابی گرفته و خطوط میدان مغناطیسی بر آن افکنده شده.

سحابی "کلاینمان-لو" یا "سحابی کی‌ال شکارچی" که فعال‌ترین بخش در مجموعه ابرهای شکارچی است، بالای مرکز تصویر، کمی به سمت راست دیده می‌شود. ستارگان درخشان خوشه‌ی ذوزنقه را هم پایین، سمت چپ مرکز می‌بینیم.

سحابی شکارچی با فاصله‌ی حدود ۱۳۰۰ سال نوری از زمین، نزدیک‌ترین منطقه‌ی بزرگ ستاره‌زایی به خورشید (به ما) است.

#apod
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/ap190227.html
---------------------------------------------------

⚛ @AndisheKonim

«پژواک‌های نور انفجاری که ۳۲ سال پیش رخ داد»
-----------------------------------------------

می‌توانید اینجا ابرنواختر ۱۹۸۷ای را پیدا کنید؟ کار سختی نیست- این ابرنواختر در مرکز این ساختارِ رو به گسترش که مانند یک نشان تیراندازی است رخ داده بود.

با این که این انفجارِ ستاره‌ای نخستین بار در سال ۱۹۸۷ دیده شد، ولی نورش تا چند سال پس از انفجار هم از روی توده‌های غبار میان‌ستاره‌ای پژواک می‌یافت و به ما می‌رسید.

این ویدیوی زمان‌گریز که به کمک تلسکوپ ای‌ای‌تی در استرالیا و میان سال‌های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ ثبت شده، پژواک‌هایی از نور این #ابرنواختر را نشان می‌دهد که دارند از نقطه‌ی مرکزی (همان جایگاه ابرنواختر) رو به بیرون گسترده می‌شوند.

برای پدید آوردن این تصاویر، عکسی از ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی) که پیش از رسیدن نور ابرنواختر گرفته شده بود را از عکس‌هایی که پس از انفجار از ال‌ام‌سی گرفته شده بود و ابرنواختر هم در آنها بود کم کرده‌اند.

ویدیوهای چشمگیر دیگری هم از این پژواک‌های نور ثبت شده از جمله ویدیوهایی که در برنامه‌های دیده‌بانی آسمان به نام EROS2 و SuperMACHO گرفته شده بودند.

بررسی حلقه‌های گسترنده‌ی پژواک نور به گرد ابرنواخترها به دانشمندان امکان داده تا با دقت بیشتری جایگاه، تاریخ، و تقارن این انفجارهای سهمگین ستاره‌ای را تعیین کنند.

دیروز ۳۲مین سالگرد رخداد اس‌ان ۱۹۸۷ای بود- آخرین ابرنواختری که پیرامون کهکشان راه شیری ثبت شد و نیز آخرین ابرنواختری که با چشم نامسلح دیده شد.
#apod #SN_1987A
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/ap190224.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim

«دنباله‌داری که با ۳۰ میلیون سال نوری فاصله، از برابر یک کهکشان می‌گذرد»
-------------------------------------------------------------------------

گذشتن یک دنباله‌دار از روی یک کهکشان چیزی نیست که هر شب رخ دهد.

پنجشنبه‌ی گذشته، دنباله‌دار سی/۲۰۱۸ وای۱ (ایواموتو) که با دوربین دوچشمی به خوبی دیده می‌شود، تقریبا از جلوی یک کهکشان مارپیچی با درخششی تقریبا برابر گذشت: کهکشان ان‌جی‌سی ۲۹۰۳.

دنباله‌دار ایواموتو که اواخر سال ۲۰۱۸ یافته شده بود، در مدار بیضی کشیده‌ای به گرد خورشید می‌گردد و آخرین بار در سده‌های میانه (قرون وسطی)، حدود سال ۶۴۸ میلادی وارد بخش درونی سامانه‌ی خورشیدی شده بود.

این دنباله‌دار در روز ۶ فوریه به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به خورشید (که جایی میان زمین و بهرام بود) رسید و روز ۱۳ فوریه هم از نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به زمین گذشت.

ویدیوی زمان‌گریزِ ۱۰ ثانیه‌ای که اینجا می‌بینید هفته‌ی گذشته از سوییس گرفته شده و یک بازه‌ی سه ساعته را در بر دارد. در زمان گرفتن ویدیو، دنباله‌دار ایواموتو با گیسوی سبزش حدود ۱۰ دقیقه‌ی نوری، و کهکشان ان‌جی‌سی ۲۹۰۳ حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله داشتند. در این سه ساعت، دو ماهواره هم در مسیری کج از درون چارچوب می‌گذرند.

سالانه به طور معمول چند دنباله‌دار به درخششی هم‌اندازه‌ی دنباله‌دار ایواموتو می‌رسند.
#apod

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/ap190219.html
---------------------------------------------------
⚛ @AndisheKonim