خب جمع بندی اصلش قضاوت و نگاه مخاطب هست و مناظره جهت تقریر محکم ترین دلایل طرفین صورت می پذیرد... _ اما پس از نزدیک به ۲ ساعت به چی رسیدیم. ۱. جناب سوران عزیزی در پاسخ به تحدی نتوانستند هیچ گونه استدلالی اقامه کنند. ۲. استدلالی مطرح نشد تا بتواند یک نظام اخلاقی را بر پایه منطق و علم موجه کند تا مسلمان را بدان ملزم کند و یا همان تقریر نظام اخلاقی ملحد را برتر از دیگران بواند. ۳. بنده استدلال فرگشتی علیه طبیعت گرایی رو بیان کردم که عقلی که خود حاصل فرگشت ناقص و کور و بی هدف هست چگونه می تواند معیار قبح و حسن عملی قرار بگیرد؟ ۴. بنده که خروجی دانش خود را بر فرگشت بنیان نکردم تا خروجی و فیدبک حاصل از مغزم را بی هدف و کور بدانم. اگر عقل انسان بر اساس جهش تصادفی و کور باشد چگونه می تواند معیار درستی یک فعل انسانی قرار بگیرد؟ حال آنکه از یک عقل ناقص و کور با جهش تصادفی فقط بقا حاصل می شود نه صحت و توثیق عقلی ﺍﮔﺮ ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﯾﮏ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﯿﺎﻭﺭﯼ، ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﯾﮏ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ! ۵. استدلال و توسل و قیاس اینکه چون مسلمونا به عقلشون اعتماد کردند و با همون عقل دین رو قبول کردند کارساز نیست. چونکه خود ملحد هم اکنون به برداشت همان مسلمان پشت پا زده. حال دلیل مخالفت با عقل مسلمان چیست؟ هر معیاری که باشد تفکر بیخدایی نمی تواند هیچ نوع ارجحیت و افصل بودنی به نسلت دانش مسلمان اقانه کند و تمام ادعاهایی که علیه اسلام و تفکر مسلمان انجام میشود علیه خود برداشت ملحدین هست. نکته دیگر جناب سوران در نقد برده داری به مغالطه توسل به اکثریت تویل جستند. اما معیار قبح و حسن یک فعل اخلاقی اگر خرد جمعی باشد آن وقت دیگر هر دهه و سده یک فعلی رنگ اخلاق بخود می گیرد. و اساسا هیچ بنیان خاصی جهت صحت و درستی عقل دیگری بر ما وجود ندارد و تمام انتفادها و برداشت های ناباوران پشیزی نمی ارزد.. جناب سوران انتظار بیان استدلال بهتری داشتم... مدعی خواست که از بیخ بکند ریشه ی ما غافل از آنکه خدا هست در اندیشه ما توصیه اخرج به تمامی ملاحده ایرانی که بدون دلیل منطقی و هیچ گونه استدلال علمی به باور شک گرایی رسیده اند آن است. بار دیگر به مصادر معرفتی خود شک کنید و ریشه ای تر اپیستمولوژی خود را بر پایه عقاید عمیق دیگر بنیان نهید. لباس قدیمی را بپوشید ولی کتاب نو بخرید. و صلی الله علی سیدنا محمد و علی آل و صحبه وسلم از تمام عزیزانی که مناظره رو دنبال و منتشر کردند تشکر میکنم‌. ان شاء الله تونسته باشم مهر سکوت بر دهان باطل نهاده باشم و جز حق چیزی بر زبان نرانده باشم تمام