اوراق پریشان-رضا ضیاء

گویند که هر هزار سال از عالم
آید به وجود اهل وفایی محرم

آمد زین‌ پیش و ما نزاده ز عدم
آید پس از این و ما فرو رفته به غم
خاقانی شروانی

خاقانی شروانی، افضل‌الدّین بدیل‌بن علی. دیوان (نسخهٔ خطّی)، دست‌‌نویس شمارهٔ ۶۰۴۰ کتابخانهٔ دانشگاه تهران، نستعلیق حسن‌بن غازی، کتابت روز جمعه ۲۶ جمادی‌الاوّل ۱۰۲۳ ه‌ق، ۲۹۷گ.
@Tanideh_az_del

سخنرانی من دربارهٔ حافظ
دوشنبه ۲۳ مهر ساعت شش عصر
شهر فرهنگ و هنر خانه‌اصفهان

https://t.center/hafezxany

چرا شجریان، شجریان شد؟
https://t.center/oragheparishan

https://bit.ly/32WQrcB

✅طالبان: نیروهای امنیتی «بدون ریش» اخراج شدند!

🔹مقامات طالبان در افغانستان روز سه‌شنبه، ۳۰ مرداد اعلام کردند بیش از ۲۸۰ نفر از نیرو‌های امنیتی را به دلیل نداشتن ریش اخراج، و در سال گذشته نیز بیش از ۱۳ هزار نفر را به دلیل آنچه آن را «اقدامات غیراخلاقی» خوانده‌اند بازداشت کرده‌اند.

پی‌نوشت:
ما هم کسانی را سراغ داریم که چهل سال است نگذاشته‌اند یک نفر بدون ریش، وزیر و... شود. فقط اینها در عین حال دم از «شایسه‌سالاری» هم می‌زنند!

خبرگزاری ایسنا و جهاددانشگاهی واحد اصفهان برگزار می‌کند:

🔸نشست تحلیلی «هویت فرهنگی اصفهان؛ فرصت‌ها و چالش‌ها»

باحضور:

دکتر مرتضی دهقان‌‌نژاد؛ عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان
دکتر محمدرضا ضیاء؛ محقق، پژوهشگر و مدرس دانشگاه
حشمت‌الله انتخابی؛ نویسنده و فعال فرهنگی و اجتماعی

دبیر نشست:
بهنام افشار؛ روزنامه‌نگار


🌏 مکان: اصفهان – میدان آزادی _ خیابان دانشگاه – کتابفروشی اردیبهشت(جهاددانشگاهی)
⏱ زمان: دوشنبه ۱۵ مرداد - ساعت ۱۷

@Isnaesfahan

در گفت‌وگو با روزنامهٔ هم‌میهن بخشی از دلیل هجوم واژگان بیگانه را بی‌عملی و رویکرد سیاسی و ساختار فرتوت فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی دانستم.

https://t.center/oragheparishan

جهان به جنگ فکنده‌ست تاج‌داران را
خروس‌بازیِ این پیر را تماشا کن!

سلیم تهرانی
قرن یازدهم

https://t.center/oragheparishan

نسیم زنده رود و باغ کاران

به فریادم رسید ای غمگساران
مرا یادآورید ای شادخواران
خبرتان نیست ای مستان خوش‌خواب
ز چشم خیرۀ اخترشماران
به‌یکباره مرا مهجور کردید
بنامیزد زهی زنهارخواران
سرِ ادبار بر زانو نهادم
نشسته بر پلاس سوگواران
که آرَد رحمتی بر مستمندان
که ریزد جرعه‌ای بر خاکساران
فلانی را بپرسید و بگویید
که ای پشت و پناه دوستداران
حرامت باد و نوشت باد بی ما
نسیم زنده‌رود و باغِ کاران

شرف‌الدین شفروۀ اصفهانی
(سدۀ ششم هجری)

منبع: جُنگ اشعار شمارۀ ۵۳۱۹ کتابخانۀ ملک، سدۀ دهم ق، صفحۀ ۸۳۰
‏..
اشارۀ لازم: در متن دو اصلاح صورت گرفته است: در بیت سوم، کردی به کردید بدل شده و در بیت پنجم، خاک‌یاران به خاکساران. این غزل در دیوان شرف شفروه موجود نیست. باغِ کاران، یکی از باغ‌های قدیمی اصفهان در مجاورت زنده‌رود بوده است. بیت آخر غزل شفروه، یادآور این بیت حافظ است:

گرچه صد رود است در چشمم مدام
زنده رود باغ کاران یاد باد!
‏..

"چهار خطی"
https://t.center/Xatt4

یکی از دانشجویان برای روز معلم به من پیام تبریک داد و گفت: چیزهایی که دربارهٔ حافظ می‌دانم مدیون شما هستم.

گفتم: کسی که چیزی می‌داند مدیون است که آموزش بدهد (به خصوص وقتی در برابرش پول می‌گیرد) نه آن که یاد می‌گیرد.

متأسفانه بعضی استادان و معلمان تصور می‌کنند قضیه برعکس است و اگر درس می‌دهند منتی بر دانشجو دارند.

به قول مولوی:
علم تقلیدی بود بهر فروخت
چون بیابد مشتری خوش بر فروخت

(البته این حرف‌ها را از موضع معلم عرض می‌کنم، نه موضع حاکمیتی یا دانشجویی.)

https://t.center/oragheparishan

فریاد و فغان زین فلک آینه‌گون،
کز خاک به چرخ برکشد مشتی دون

ما منتظران روزگاریم کنون،
تا خود فلک از پرده چه آرَد بیرون!

عمادی شهریاری (قرن ششم)

#مامنتظران‌روزگار از نه قرن پیش!

غزل ۴۶

گُل در بر و مِی در کف و معشوق به کامست

https://t.center/hafezxany

در مصاحبه با روزنامهٔ هم‌میهن گفتم:
نمی‌فهمم مشکل حضرات با نیمی از جامعه چیست و این همه حساسیت نسبت به وجود زنان چه دلیلی دارد؟

مثلاً اگر زنان در اصفهان سینما و تئاتر و تلویزیون اجرا کنند، اشکالی ندارد، ولی اگر روی صحنه ساز بزنند، آقایان رگ غیرتشان می‌جنبد!


https://telegra.ph/%D9%85%D8%B9%D8%B6%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B2%D9%86-03-04-2

به هوا در نگر که لشکرِ برف / چون کُنَد اندرو همی پرواز
راست همچون کبوترانِ سپید / راه گم کردگان ، ز هیبتِ باز
(شاعر «آغاجی بخاری» ست، از اولین شعرای فارسی زبان که شعری از آنان مانده)

شعر موجز و مختصر و گویاست. تصویری جاندارتر و خیال انگیزتر از «لشکرِ در حال پرواز» چه می تواند باشد؟ بلافاصله پس از این تشبیه می‌افزاید که: مانندِ کبوترانِ سپیدی که از ترسِ باز، راه گم کرده‌اند. شاهکار بودنِ این شعر آنجا آشکار می‌شود که می‌فهمیم زمانی سروده شده که زبانِ فارسی در مراحل آغازینِ خود است.
برای من شعر این دوره به شیرینیِ زبانِ کودکی‌ست که تازه زبان باز کرده. در دوره‌ای که شاعر تجربۀ ناب خودش را از کشفِ هستی بیان می‌کند و این طور نیست که به صورتِ کلاسیک «عاشق» باشد و به صورت کلاسیک دچار «هجران» شده باشد. اصولاً هرچه می‌گوید حسِ درونی و واقعی خود اوست و تقلید نمی‌کند.

ارزش این شعرها مثل اینست که شیء باستانی‌ای را می‌یابیم و می‌فهمیم که در زمانی که هنوز فلان چیز اختراع نشده بوده، مردمِ آن دوره به صورتِ غریزی آن را ساخته بودند.

(چاپ شده در بخارای ۱۰۳)

https://t.center/oragheparishan

دلاواله جهانگرد ایتالیایی در زمان شاه عباس به ایران آمده.
سفرنامهٔ او اطلاعاتی دست اول و نایاب از ایران چهارصد سال پیش به دست می‌دهد که به روشن شدن تصور ما از آن دوره یاری می‌رساند.
فایل بالا خلاصه‌ای از برخی از این دانستی‌های جذاب است.

https://t.center/hafezxany

متأسفانه بسیاری از مردم ما هنوز فکر می‌کنند با طب سنتی و عطاری و... بهتر از پزشکی مدرن درمان می‌شوند و نمی‌دانند که این طب سالی چند نفر را به کشتن می‌دهد و ناقص می‌کند.

(می‌دانم که بلافاصله پاسخ می‌دهند: «فلان آشنای ما با طب سنتی خوب شد و با پزشکی مدرن مرد!» ولی اگر جامعهٔ آماری را به جای چهار پنج نفر دور و بری، در سطح کلان و میلیونی در نظر بگیریم، متوجه عمق فاجعه می‌شویم.)
کمترین پرسشی که باید از خودمان بکنیم این است که:
«اگر طب سنتی اینقدر مفید است، چرا پزشکان دنیا و کمپانی‌های داروسازی و مردم جهان صف نمی‌کشند برای درمان بیایند پیش عطار مجرب محلهٔ ما؟!»

به هرحال خواندن مطلب بالا را( که دکتر علی شاپوران، پزشکِ آگاه نوشته‌ است،) شدیداً توصیه می‌کنم.

در مصاحبه با ایسنا به مناسبت بزرگداشت کمال اسماعیل، گفتم:
به اعضای شورای شهر اصفهان زنگ بزنید و بگویید یک بیت از کمال‌ بخوانند تا با میزان دانش حضرات از تاریخ شهرمان آشناتر شوید!

پی‌نوشت.
یکی از دوستان پیام دادند که:
سلام
نوشته بودید به اعضای شورای شهر زنگ برنید که یک بیت از کمال بخوانند... الخ
می‌گویم اعضای شورای شهر که سهل است، بفرمایید به اعضای گروه ادبیات دانشگاه اصفهان زنگ برنند و بگویند از روی شعر کمال بخوان...
نتیجه را خود بهتر از بنده دانید.👋👋👋


https://www.isna.ir/amp/1402100805082/

در گفت‌وگو با روزنامهٔ هم‌میهن دربارهٔ خبر سانسورِ کتابِ استاد شفیعی کدکنی گفتم:
نفسِ سانسور پدیدهٔ شومی است،
نه اینکه بگوییم: «سانسور برای شفیعی بد است ولی برای کسانی که شهرتی ندارند، خوب است.»

پیوند متن گفت‌وگو
https://hammihanonline.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA-9/10997-%D9%85%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF
پی‌نوشت: تعمداّ به «سانسور» نمی‌گویم: «ممیّزی» (به معنیِ «جدا کردن خوب از بد»).
هرچند عوض کردن اسم، نمی‌تواند ماهیت موضوعات را دگرگون کند. ولی آقایان همیشه کوشیده‌اند با اسم‌های شیک، رفتارهای بد را توجیه کنند.
می‌ترسم عن‌قریب به وضعیت «هوای آلوده و خطرناک» هم بگویند: «هوای غنی شده با ذرات ظریفِ نامحسوس»!
https://t.center/oragheparishan

در فرستهٔ بالا پیرامون تصنیف شاهنشاهی با صدای محمدرضا شجریان صحبت شده.

مرغِ زیرک و بختِ خوشنامی

محمدرضا شجریان، فرق شاهنشاه و چند پرسش بی‌هنگام
https://telegra.ph/%D9%85%D8%B1%D8%BA-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C-11-25