💉⚠️🚨«چرا واکسن به‌تنهایی نمی‌تواند کووید-۱۹ را مهار کند؟» و «راه حل چیست؟» #دانش_به_زبان_ساده #ب_پ https://t.center/nouritazeh ۱. فرض کنید در یک جمعیت، هر مبتلا به کووید-۱۹ به طور میانگین ۴ نفر دیگر را مبتلا می‌کند. در این حالت با گذشت زمان تعداد مبتلایان افزایش خواهد یافت. اگر بخواهیم بیماری در آن جمعیت کنترل شود باید کاری کنیم که این رقم به زیر ۱ مثلاً نیم برسد. (نیم در اینجا یعنی هر ۱۰ مبتلا سبب ابتلای ۵ نفر شوند) در این حالت با گذشت زمان تعداد بیماران کاهش خواهد یافت. ۲. برای اینکه ضریب تکثیر به کمتر از ۱ برسد، اگر تنها راه واکسیناسیون باشد باید «بیش از یک "درصد معین"» از آن جمعیت را «در دورۀ زمانی مشترک»، «به مدت کافی» با «واکسن مناسب» واکسینه کنیم. ۳. این درصد با فرمول 1 - 1/R محاسبه می‌شود. که در مثال ما با گذاشتن عدد ۴ در فرمول به ٪۷۵ می‌رسیم. اگر دقیقاً ٪۷۵ از آن جمعیت را «در دورۀ زمانی مشترک»، «به مدت کافی» با «واکسن مناسب» واکسینه کنیم، ضریب تکثیر بیماری برابر با ۱ خواهد شد. یعنی از این حالت که هر نفر ۴ نفر را مبتلا می‌کرد به این حالت می‌رسیم که هر نفر ۱ نفر را مبتلا می‌کند. اینکه هر نفر ۱ نفر را مبتلا کند برای کاهشی شدن شیوع کافی نیست، باید این ضریب تکثیر به زیر ۱ برود و مدت کافی زیر ۱ بماند تا شیوع کاهش قابل توجهی پیدا کند و مهار ممکن شود. پس در این مثال باید بیش از ٪۷۵ را ایمن کنیم، هرچه بیشتر، بهتر. ۴. واکسنهای کووید-۱۹ سبب شده‌اند درصدی از دریافت‌کنندگان واکسن مبتلا نشوند اما ناقل شدنشان امکانپذیر باشد. همچنین از شدید شدن بیماری و از احتمال مرگ بر اثر کووید-۱۹ کاسته شود اما کسانی که به فرم خفیف بیماری هم مبتلا شده‌اند ناقلند. درصدی که در بند ۳ به دست آمد، درصدی که باید بیش از آن واکسینه شوند نیست، درصدی است که باید بیش از آن به شکلی ایمن شوند که 🚨«ناقل هم نباشند» اما واکسنها ٪۱۰۰ باعث این شکل از ایمنی نمی‌شوند. دربارۀ یکی از مؤثرترین واکسنهای موجود رقم ٪۷۰ تخمین زده شده بود پس اگر ٪۱۰۰ جمعیت را با چنین واکسنی واکسینه کنیم به ٪۷۵ مورد نظر نمی‌رسیم! ۵. «درصدی از جمعیت که باید ایمن شوند» باید در دورۀ زمانی مشخص 🚨«به صورت همزمان» حاصل شود؛ بنابراین باید واکسیناسیون به سرعت انجام شود تا کسانی که در اوایل دوره واکسینه شده‌اند در ادامه مصونیت خود را هنوز از دست نداده باشند. هنوز نمی‌دانیم طول مدت اثر واکسنها چه‌قدر است. باید در محاسبات، تمام جوانب را به صورت محتاطانه در نظر بگیریم. توضیح: https://t.center/nouritazeh/5140 ۶. این درصد، «حداقلِ لازم» برای رسیدن به ایمنی جمعی است؛ هرچه درصد بالاتری ایمن شوند اپیدمی زودتر مهار می‌شود. این درصد، «بهینه» نیست، «حداقل لازم» است. توضیح: https://t.center/nouritazeh/4452 ۷. با واکسینه شدن درصد لازم (و ایمن شدن درصد لازم) از مردم، زنجیرۀ انتقال کاملاً قطع نمی‌شود و تمام جمعیت ایمن نمی‌شوند بلکه ضریب تکثیر کاهش می‌یابد و از آن پس نیز مدتی طول می‌کشد تا به‌تدریج بیماری به طرف محو شدن پیش برود. توضیح: https://t.center/nouritazeh/3043 ۸. در صورتی که واریانت متفاوتی با ضریب تکثیر بالاتری شایع شود این درصد افزایش می‌یابد. مثلاً اگر واریانت دلتا شیوع پیدا کند که ضریب تکثیر بیشتر از واریانت رایج دارد، این درصد افزایش می‌یابد. ۹. اگر واریانتی از ایمنی حاصل از واکسنهای موجود بگریزد درصدی از دریافت‌کنندگان واکسن که از ناقل بودنشان جلوگیری می‌شود کاهش می‌یابد. (آن ٪۷۰ مثال بالا به رقمی پایینتر از ٪۷۰ می‌رسد و نیاز می‌شود درصد بالاتری از جمعیت واکسینه شوند.) پیشگیری از شیوع واریانت متفاوت با ضریب تکثیر بالاتر قطعی نیست لذا با توجه به وجود واریانتهایی مانند دلتا باید شیوع احتمالی آنها در تخمینها لحاظ شود. هرچه واکسیناسیون با سرعت بیشتری انجام شود شانس درگیری با سوشهای خطرناکتر کمتر می‌شود. توضیح: https://t.center/nouritazeh/4657 ۱۰. درصد قابل توجهی از جمعیت، افراد زیر ۱۸ سال هستند که فعلاً در برنامۀ واکسیناسیون اغلب کشورها نیستند در حالی‌که بخش بزرگی از آنها ممکن است در تماس با افراد مختلف باشند، از جمله در مدارس. ۱۱. درصدی از جمعیت که باید ایمن شوند تا ایمنی جمعی ایجاد شود حتی برای سوش یکسان، در جوامع مختلف یکسان نیست چون ضریب تکثیر بیماری در جوامع مختلف فرق دارد. باید تخمینی با دقت مناسب از ضریب تکثیر در جامعه داشته باشیم و این درصد را محاسبه کنیم. این درصد برای کشور میانگین گرفتنی نیست. نباید تصور کرد که باید ٪۷۰ جمعیت «کشور» را واکسینه کنیم. باید درصد لازم از هر شهر و روستا جداگانه از حداقل لازم بیشتر شود. ❓اینکه «واکسن به‌تنهایی نمی‌تواند کووید-۱۹ را مهار کند؟» راه حل دارد که پیش از این در چند پیام نوشته شده. در پیام بعدی خلاصه‌ای از آنها مطرح می‌شود. 🔴لطفاً لینک مطالب را حذف نفرمایید 🔴ادامه دارد: https://t.center/nouritazeh @CovidPapers