🟢چرا مصدق صنعت نفت را ملی کرد؟✏️نیکلا گرجستانی📌هدف اصلی ملی کردن صنعت نفت و خلع ید از شرکت سابق احیا حاکمیت ملی بود که اهمیتش والاتر از موضوع مقدار سود برای ایران از عملیات نفت بود. علیرغم فشار تحریم ها و تهدید مداخله نظامی بوسیله دولت انگلیس، مصدق هرگز زیر بار نرفت و حاضر نشد بازگشت شرکت سابق با نامی دیگر را قبول کند. آن عده از منتقدان مصدق که میگویند او باید انعطاف نشان میداد و با قدرت های خارجی کنار میامد، باید به این پرسش پاسخ دهند. آیا آنها حاضر بودند برای چند شیلینگ سود بیشتر از هر بشکه نفت، حاکمیت ایران را مصادره کنند؟
📌در سالگرد ملی شدن صنعت نفت در ایران معمولأ پرسش های متعددی مطرح میشوند در باب پیامدهای اقتصادی آن رویداد. مصدق را نقد میکنند که چرا با این یا آن طرف توافق نکرد تا هر چه زودتر عملیات صادرات نفت را از سر بگیرد و درآمدهای ارزی ایران را افزایش دهد. بعلاوه میگویند که مصدق در مذاکرات با انگلیس و با
بانک جهانی به اندازه کافی انعطاف نشان نداد تا به توافق برسد و اینکه او بر سر آرمان های خود ایستاد، واقع بینانه رفتار نکرد و به اصطلاح، کله شقی کرد و این بود که جلوی توافق و بازگیری صادرات نفت را گرفت. تا زمانی که اسناد رسمی دولت ها و سازمان هایی که در این مذاکرات شرکت کرده بودند در طبقه بندی بودند، ممکن بود بعضی از این ادعاها را بعنوان فرضیه قبول کرد. ولی با از طبقه بندی خارج شدن این اسناد دیگر این ادعاها را نمیشود جدی گرفت. بهر حال، گرچه جنبه اقتصادی این مقوله بسیار مهم است ولی باید در نظر داشت که هدف اصلی ملی شدن نفت احیا حاکمیت ملی بود که اهمیتش والاتر از موضوع افزایش درآمد ایران از عملیات نفت بود. این هدف والا و ملی همواره منشا موضع گیری های مصدق در جریان مذاکرات با نهادهای خارجی برای حل مسائل مربوطه بود.
📌حاکمیت ملی یکی از اصول کلیدی حکومتداری مصدق بود. اندیشه مصدق در باب حاکمیت ملی در دکترین موازنه منفی یا عدمی، تجسم یافته بود. این رویکرد به روابط خارجی برای آن دوران بسیار پدیده نوینی بود. تا آن زمان، دولت های ایران و بیشتر کشورهای درحال توسعه عادت داشتند تا برای حفظ تعادل سیاسی و مقتضیات ژئوپولیتیکی به قدرتهای رقیب
جهانی امتیازات مشابه برای کشف و بهره برداری از ثروت های زیر زمینی بدهند. شالوده دکترین موازنه عدمی، نفی امتیاز به هر یک از قدرتهای بزرگ آن زمان بود. در دوران فعالیت سیاسی مصدق، دکترین ضمنی قدرتهای
جهانی در تکیه کلام ''یا شما با ما هستید، یا ما شما را به زور همراه خود میکنیم'' خلاصه میشد. درحالیکه دکترین موازنه عدمی مصدق در شعار ''نه با شما و نه علیه شما'' خلاصه میشد و نشان میدهد تا چه اندازه او جلوتر از زمانه خود بود. البته، مقوله روابط خارجی و موضوع دادن امتیاز به خارجی دو مفهوم جداگانه هستند. مصدق با دادن امتیاز به نهادهای خارجی مخالف بود، ولی این به این معنی نبود که سیاست به اصطلاح ''در بسته'' دنبال شود. در واقع، روش گفتگوی مصدق با جهان، رویکرد به اصطلاح ''درِ باز'' ولی بدون امتیاز بود.
🌐لینک متن کامل#نیکلا_گرجستانی #حاکمیت_ملی #ملی_شدن_صنعت_نفت #دکتر_محمد_مصدق #بانک_جهانی🌍ندای آزادی در شبکه های اجتماعی:
🌐🌐🌐🌐🌐@nedayeazadinet🌐 nedayeazadi.net🆔@nedayeazadinet | ندای آزادی