در بیت زیر ۷ ایهام وجود دارد:
این مطرب از کجاست که ساز عراق ساخت
وآهنگ بازگشت ز راه حجاز کرد
#حافظ
ساز: ۱- ابزار موسیقی ۲- وسیله سفر
عراق: ۱- نامسرزمین۲- نام مقامی در موسیقی
ساخت: ۱- نواخت یا ساز را کوک کرد ۲- فراهم کرد
آهنگ: ۱- نوای موسیقی ۲- قصد
بازگشت: ۱- فرود از لحنی به لحنی در موسیقی ۲- مراجعت
راه: ۱-مقام و پرده در موسیقی۲- طریق
حجاز: نام مقامی در موسیقی۲- نام سرزمینی
بنابراین سه معنی متفاوت از بیت به دست میآید:
الف: این نوازنده اهل کدام سرزمین است که وسیلهی سفر و زاد راه عراق را فراهم کرد ولی هنگام مراجعت از راه حجاز آمد
ب: این نوازنده اهل کدام سرزمین است که ساز را در مقام عراق نواخت و چون میخواست پرده بگرداند به نواختن مقام حجاز پرداخت.
ج: این نوازنده اهل کجاست که سازش را برای نواختن مقام عراق کوک کرد ولی در مقام حجاز آهنگ نواخت.
https://t.center/Naglemaani