🔺 تطور، "فرضیهی مادربزرگ" و افزایش احتمال بقا
🔸برخلاف گذشته که تصور میشد آدمی ویژگی
های منحصربفرد بسیاری در مقایسه با دیگر جانداران دارد، امروزه دیگر این فهرست از ویژگی
های منحصربفرد چندان بلند نیست. یکی از آن ویژگیهایی که آدمی را گونهای منحصربفرد میکند یائسگی در زنان است (زمان توقف تولیدمثل).
🔸 آدمی از معدود جاندارانی است که جنس مونث آن دهها سال پس از یائسگی همچنان عمر میکند. پس از توقف قابلیت تولید مثل، بسیاری از جانداران چندان عمر نمیکنند.
🔸از دیدگاه تطوری این پرسش مهم همیشه مطرح بوده است که چطور یائسگی که در واقع توقف تولیدمثل است میتواند یک امتیاز یا ویژگی سودمند برای بقا محسوب شود. "فرضیهی مادربزرگ" (Grandmother hypothesis) یکی از فرضیاتی است که میکوشد این مسئله را توضیح دهد.
🔸این فرضیه میگوید که مادربزرگها پس از یائسگی نقش بسیار مهم و اساسی در مراقبت، آموزش اجتماعی و مهارت
های زندگی نوادگان داشتهاند و همچنان این نقش مهم را بازی میکنند. این فرضیه بر آن است که بقای گونهها فقط منوط به فرزندآوری یا تولیدمثل بیشتر و طولانیتر نیست.
🔸 اینکه فرزندان و نوادگان آموزشهایی را در دوران کودکی ببینند و مهارتهایی را یاد بگیرند که احتمال بقای آنها را افزایش دهد، خود عامل بسیار مهمی در بقای آدمی بوده است و نقش مادربزرگها از این نظر بسیار پررنگ و اساسی بوده است. البته این فرضیه جدید نیست.
🔸به تازگی چندین پژوهشگر نتایج پژوهش
های خود را منتشر کردهاند که در آن فرضیهی مادربزرگ را در میان نهنگ
های شکارگر به آزمایش گذاشتهاند.
🔸نتیجهی این آزمایش نشان میدهد که نهنگ
های مادربزرگی که در دوران یائسگی به سر میبرند، در مقایسه با نهنگ
های مادربزرگی که همچنان میتوانند تولیدمثل کنند، نقش تاثیرگذارتری در بقای نوادگان خود و بالطبع جمعیت نهنگها بازی میکنند. نهنگ
های شکارگر از معدود جانوارانی هستند که عمر طولانی پس از دوران یائسگی دارند.
📌این مقاله در شمارهی
تازهی نشریهی PNAS منتشر شده است که در جامعهباستانشناسی ایران بازنشر داده شده است.
#فرضیه_مادر_بزرگ#تازههای_علمی#تطور#جامعه_باستان_شناسی_ایرانb2n.ir/624315instagram.com/miras_bashi@mirasbashi