مقصود فراستخواه

Channel
Logo of the Telegram channel مقصود فراستخواه
@mfarasatkhahPromote
6.33K
subscribers
در این کانال اطلاعیه ها وگزارش های مربوط به آثار مقصود فراستخواه منتشر می شود و هدف از آن نقد در حوزه عمومی، کمک به خردورزی جمعی، بسط تفکر انتقادی و مشارکت در گفتگوها و مباحث معطوف به مسائل ایران است http://farasatkhah.blogsky.com
Audio
قواعد فراز و فرود علم در تمدن ایرانی

فایل صوتی بحث دکتر فراستخواه در خانه اندیشمندان علوم انسانی
23 آبان 1403
📷 گزارش تصویری نشست علمی تحولات فرهنگی اجتماعی ایران معاصر

🗓 چهارشنبه 23 آبان 1403

🏡 سالن حافظ

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht
Forwarded from مؤسسهٔ رحمان
موسسه رحمان برگزار می‌کند:
▫️پنل نهم آینده پژوهی اجتماعی

🔻جامعه ایران و‌ آینده همبستگی یا چندپارگی
دبیر علمی: مقصود فراستخواه

اعضای پنل:
سمیه توحیدلو
غلامرضا غفاری

کارشناس میز: زهرا اصغری

📆 یکشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۳
ساعت ۱۶
🌐پخش زنده از اسکای روم

@rahmaninstitut
🔰بی مکانی علم در ایران
✍️مقصود فراستخواه

بی مکانی علم در ایران، دردی مزمن بود و همچنان هست. در به دری انجمن جامعه شناسی ایران، آن کاغذ تورنسلی است که نشان می دهد چقدر ساختارهای رسمی در جامعه ما، دوستدار دانش و دانشمندان هستند یا نه ، و در بهترین حالت تعارف می کنند.نهادی که از خلاق ترین  انجمن های علمی کشورمان  در طی این سالها بوده است؛ هم در خانه خود محل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، آشنایی غریب شده است و هم مرکز آموزش های تخصصی اش که طی سالهای اخیر،  اینجانب شخصا و از نزدیک شاهد اشتیاق فراوان جوانان برای حضور در آن مکان به قصد یادگیری انواع دانشها ومهارتها مثل روش تحقیق و دیگر موضوعات باارزش بودم، با نامهربانانه  ادعای یک دستگاه عمومی کشور( ونه یک موجر خصوصی!) تعطیل گشته است.اتاق و سالن انجمن در دانشکده که سالهای سال مشحون و لبریز از تجربه های زیسته علمی استادان ودانشجویان، و سرشار از خاطرات عمیق با هم نشستن و علم آموزی و مباحث بسیار مفید علمی مان با همکاران و دانشجویان مان و دیگر مخاطبان علاقه مند از جامعه بود اکنون مدتی است خالی از آن رونق و شکوه علمی و ترویجی و تعاملات اجتماعی اش، تداعی کنندۀ یک بی پناهی سرد شده است، و یاداور درد بیجایی و بیکسیِ غمبار که آه و حسرت بر ذهن و جان دوستداران دانش اجتماعی این سرزمین می نشاند.
علم یک نهاد اجتماعی است. نهادها ساختارهای بادوام اجتماعی هستند. هنجارهایی دارند. نظم های درونزای اجتماعی تولید می کنند. با نهادهاست که  حیات جامعه قابل پیش بینی  می شود. علم، نهادی خودآیین است. از ابتدا دانشگاه به عنوان «اجتماع خود تنظیم دانشمندان» تعریف شده است. مهم تر از سازمان دانشگاه، این «اجتماعات علمی» هستند که علم را بسط و توسعه می دهند. اصلی ترین معیارهای علم مثل «شناسایی» و «اصالت» و بقیه ملاکهای اعتبارسنجی علم از جمله در علوم اجتماعی به توسط این اجتماعات علمی مثل انجمن ها  و نشریات  نهادمند می شوند.غربت انجمن جامعه شناسی در خانه اش دانشکده علوم اجتماعی و بسته شدن مرکز آموزش های تخصصی انجمن به دست یک نهاد عمومی، نشانگر آشکاری است از بی مهری یا بی اعتنایی ِ سیستماتیک به علوم انسانی در جامعه ما. افزون بر این، نشان ناخوشایند نگران کننده ای است از سیطره یک «شبْه مدیریت گرایی نوین» نئولیبرالی (آن هم از نوع نسخۀ مقلدانه و جعلی اش) بر حیات آکادمیک و علمی در ایران امروز. ایدئولوژی و نابازار در ایران  بر دانش پژوهی و نشر و اعتلای علم مسلط شده است.
در چنین وانفسایی، مسؤولان و ما همه اعضای انجمن جامعه شناسی، رسالت سنگین اجتماعی علم را بر روی شانه های خود داریم و لازم است پابه پای نقد در حوزه عمومی و پیگیری جدی از طریق مسؤولان امر در دانشگاه و جامعه و دستگاه های مسؤول خصوصا دولتی که به نام تکریم علم و عالمان و پژوهش های علمی به سر کار آمده است! اولا صدای خود را به گوش انواع «کنشگران مرزی گمنامی» برسانیم که در رده های مختلف کارشناسی و مدیریتی سازمانهای ذی ربط دولت می شود سراغ شان را گرفت و مطمئنا آنها به ارجمندی علم و نهادهای علمی بیشتر واقف هستند و آمادگی تسهیل و حمایتهایی در حد قدر مقدور خویش را دارند و ثانیا از رهگذرتعاملات اجتماعی خودمان در کف جامعه، نظر نهادهای حامی علم  و خیرین و سازمان های مردم نهاد وابتکارات مردمی را به حل این معضل ملی معطوف بکنیم.
http://isa.org.ir/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%85%D8%A7%D9%87/7159-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
اضطراب و آرامش
@MalekianMedia
❇️ گفت‌وگوهایی میان‌رشته‌ای در باب اضطراب/آرامش (کامل)

🔸 گفت‌وگوکنندگان:

👤 #استاد_مصطفی_ملکیان
👤 دکتر مقصود فراستخواه
👤 دکتر جواد حاتمی

🔹 پنج‌شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۳، مرکز شناخت و موسسه فرهنگی فرزانه

@MalekianMedia
@shenakhtcenter
Instagram (مرکز شناخت)
Instagram (مؤسسۀ فرزانه)
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
نشست بررسی و نقد کتاب


« فراز و فرود کیفیت آموزش عالی در ایران »  

با حضور: 

🔻محمد یمنی دوزی (مولف کتاب)
🔻مقصود فراستخواه 
🔻حسین ابراهیم آبادی  
🔻فرهاد بیانی  (دبیر نشست


https://youtu.be/PPEyAd0bJD0?si=KzovKY1UPD54mNcj
 
زمان: چهارشنبه 16 آبان 1403 ساعت ۱۵ تا ۱۷ 

مکان: پاسداران، خیابان مؤمن‌نژاد(گلستان یکم)، پلاک ۱۲۴، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، تالار فارابی 


‏پخش زنده :  b2n.ir/icscs


انتشار با ذکر منبع بلامانع است .

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :

https://t.center/Vortrags
فراز و فرود کیفیت آموزش عالی در ایران محمد یمنی مقصود فراستخواه حسین…
@Vortrags
فایل شنیداری
نشست بررسی و نقد کتاب
« فراز و فرود کیفیت آموزش عالی در ایران »  

با حضور: 
🔻محمد یمنی دوزی (مولف کتاب)
🔻مقصود فراستخواه 
🔻حسین ابراهیم آبادی  
🔻فرهاد بیانی  (دبیر نشست) 

  زمان: چهارشنبه 16 آبان 1403

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :
https://t.center/Vortrags
📔تحولات فرهنگی اجتماعی ایران معاصر

با حضور:
#غلامرضا_ظریفیان
#مقصود_فراستخواه
#سیدمحمود_نجاتی_حسینی

🗓 چهارشنبه 23 آبان 1403 ساعت 16/30

🏡 سالن حافظ

🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می گردد.

🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht
نیازمندی ایران به خلاقیت بینا متنیت در بررسی استاد دانشگاه
فراستخواه و نیازمندی به اصلاح در وضعیت شکننده ایران / رشد طبقه جدید دوره احمدی نژاد دولت روحانی را زمینگیر و برجام را منتفی کرد

متأسفانه ما در خیلی از ابعاد از رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی در توسعه بازمانده‌ایم. نیروهای ملی خردورز، انسان‌گرا، آزادیخواه و عدالت‌طلب، با این انتخابات نیامدند که با انتخابات هم بروند، بلکه تاریخ و تبار بسیار ریشه‌داری در آزادیخواهی، استقلال‌خواهی، انسان‌دوستی، حق‌گرایی، تقلیل مرارت‌ها و رنج‌های مردمان و تأمین برابری حقوق اجتماعی دارند؛ این مسئولیت شخصی و مدنی و اخلاقی و معنوی ما اصلاً با این انتخابات شروع نشده است و نباید با این انتخابات هم تمام بشود و مصمم هستیم آن‌ها را دنبال کنیم.
گروه اندیشه: ایران در وضعیت پرمخاطره ای قرار دارد. از این منظر تا مردم، ان.جی.اوها، احزاب، اصناف، سندیکاها، فعالانه قدم به میدان نگذارند، و قشر میانی را تقویت نکنند، عبور از مرحله دشوار کنونی بسیار بعدی می نماید. طبقه جدیدی که در دوره آقای احمدی نژاد از سرمایه های نفتی متعلق به ملت ایران شکل گرفت، مانع اصلی هر گونه تحقق پیشرفت و توسعه در کشور است، آنان هم دولت روحانی را زمنینگیر، و هم به ثمر رسیدن برجام را مانع را شدند. تنها راه عبور از این طبقه جدید نوکیسه، شکل گیری سازماندهی های نوین ان جی اویی، احزاب و ... که می توانند بر اساس منافع ملی، و حفظ تمامیت ارضی ایران، در برابر این طبقه قدرت نمایی کنند. در غیر این صورت، ایرانیان باید دور توسعه و پیشرفت، و تحقق حق و عدالت را خط بکشند. ورود گروه های میانی جامعه، به عرصه توسعه ایران، آن هم به صورت صلح آمیزو توام با خلاقیت های اجتماعی، می تواند در عمل تندروها را با مشاهده عزم آهنین اجتماعی نرم کرده ایران وارد دوران آشتی ملی سازد.  به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مقصود فراستخواه در گفت و گو نشریه «چشم انداز ایران» با او، به این دست از مباحث می پردازد. در زیر از نظرتان می گذرد.  

متن کامل در لینک زیر:

https://www.khabaronline.ir/news/1979404/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
هوش مصنوعی وتفکر آکادمیک
 
یکشنبه ، بیستم آبان 1403  ، ساعت ۱۵ تا ۱۷
 
دانشگاه تهران،
دانشکده علوم تربیتی  و
روان شناسی ،
سالن شوراها


فرهاد شفیع پور،
حمید برنجی،

 مقصود فراستخواه،
عمر اوطمیشی، 

خسرو باقری 
و محمد رضا بهرنگی
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، این پژوهشگاه با همکاری دبیرخانه هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی، اولین نشست از سلسله نشست‌های نقد و بررسی کتاب برای فراهم کردن بستری مناسب برای طرح ایده‌های علمی واجد نوآوری برای پاسخگویی به بخشی از مسائل جامعه برگزار می‌شود.
در اولین نشست بررسی و نقد کتاب «فراز و فرود کیفیت آموزش عالی در ایران» چهارشنبه ۱۶ آبان ماه از ساعت ۱۵ تا ۱۷
با حضور و سخنرانی مؤلف کتاب، محمد یمنی‌دوزی؛ استاد دانشگاه شهید بهشتی
و ناقدان: مقصود فراستخواه؛ استاد مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی و حسین ابراهیم‌آبادی، دانشیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار خواهد شد. دبیر علمی این نشست بر عهده فرهاد بیانی؛ استادیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی است. علاقه‌مندان برای حضور در این نشست می‌توانند به نشانی تهران: پاسدارن، گلستان یکم (شهید مومن نژاد)، پلاک ۱۲۴، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، تالار فارابی مراجعه نمایند. این نشست به صورت برخط در صفحه اسکاروم پژوهشگاه در نشانی زیر نیز پخش می شود
https://www.skyroom.online/ch/masoudgh92/icscs
🔸پیگیری حق و عدالت از رهگذر بینامتنیت خلّاق
🔺گفت‌وگو با مقصود فراستخواه

همان‌طور که می‌دانید دولت در چند دهه اخیر بعد از انقلاب دست‌کم شش هفت بار دست به دست شده است و به تعبیر آیه «وَ تِلْکَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ»، روزها و دوره‌ها مدام دست به دست شده است و درواقع یک نوع تداول قدرت در قالب دولت را در چند دهه گذشته داشته‌ایم. می‌تــــوان حداقــل شــش هفــت مــورد جابه‌جــایی را برجسته کرد. ابتدا ملی-مذهبی‌هایی که با یک وجه غالب دینی لیبرال‌منش عقل‌گرا و صلح‌اندیش دولت را سکان‌داری می‌کردند، همان دولت موقت که به نمایندگی مرحوم مهندس بازرگان یک گرایش ملی-مذهبی را نمایندگی می‌کرد، هرچند افرادی مثل مرحوم دکتر سامی و عزت‌الله سحابی و… هم بودند که نماینده طیف چپ اینان بودند، ولی نوعاً طیف لیبرالی و عقل‌گرا و صلح‌گرا این دولت را نمایندگی می‌کردند. مرحله دوم روحانیت عمل‌گرا و تعدیل‌گرا به نمایندگی هاشمی بر سر کار آمد. مرحله سوم اصلاح‌طلبان دوست جامعه مدنی به نمایندگی آقای خاتمی آمدند. مرحله چهارم پوپولیست‌های مذهبی به نمایندگی آقای احمدی‌نژاد آمدند. مرحله پنجم اعتدالیون تدبیرگرا به نمایندگی آقای روحانی آمدند. بعد از آن‌ها خالص‌سازانی آمدند که بیشتر در پشت مسافرت‌ها و دیدارهای مردمی مرحوم آقای رئیسی فعالیت می‌کردند و نهایتاً اکنون نوبت به یک سوسیال‌دموکراسی شکننده‌ای رسیده است که آقای دکتر پزشکیان آن را نمایندگی می‌کند.

دولت بازرگان با مقابله و تحرکاتی که انقلابیون تندرو آن دوره داشتند که یکی از نمونه‌های بارز آن تصرف سفارت امریکا بود، عملاً شکست خورد و نتوانست در این زمین بسیار لیز و تیزی که ایجاد شد و با مداخله‌ها و تندروی‌ها و موانعی که بود ادامه بدهد. بعد هم که درگیر جنگ تحمیلی شدیم و دفاع از سرزمینمان در اولویت قرار گرفت و داستان‌های بعدی که دیگر نمی‌خواهم وارد آن‌ها بشوم. بعد به دوره‌ای وارد می‌شویم که مردم از جنگ خسته شده، خرابی‌هایی روی دست مانده و از طرف دیگر دوره رهبری کاریزماتیک و فرهمند گذشته است. در این دوره یک طیف عمل‌گرا از دل روحانیت به نمایندگی آقای هاشمی آمدند که بخش تکنوکرات باقی‌مانده‌ای که در صحنه اداری همچنان مانده بود در سایه آن‌ها فعالیت می‌کردند. بعد از انقلاب، طیفی از تکنوکرات‌ها یا از قبل از انقلاب مانده بودند یا از انقلابیون به مدیریت کشور پیوسته بودند و بوروکرات‌های صحنه اداری پشت این طیف عمل‌گرای هاشمی، دولت سازندگی را شکل دادند و با تعدیل اقتصادی سرمایه‌گذاری و به‌عنوان اینکه ویرانی‌های جنگ باید بهبود بخشیده بشود این دوره را سامان دادند.

بعد از سال ۶۸ تا نیمه دهه ۷۰ جامعه فرصت پیدا کرد تنفسی داشته باشد و آمادگی‌های بالقوه‌ای که در جامعه به‌ویژه در روزنامه‌ها و نهادهای مدنی بود در این دوره فعال شدند. من تجربه‌های شخصی محدودم را کاملاً یادم است. فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی در این دوره بیشتر شد، آموزش‌های تخصصی افزایش پیدا کرد، برای مدیرانی که در کشور و در دستگاه‌های دولتی بودند دوره‌های آموزشی اهمیت پیدا کرد.

می‌خواهم بگویم، هم نهادهای مدنی در جامعه فرصت رشد پیدا کرد و هم در دستگاه نظام اداری کشور، مدیران به‌روز شدند. مسائل جدید علمی، عقلانی، نحوه اداره، حکمرانی، سازمان، برنامه‌ریزی عقلانی و این‌جور چیزها را در این دوره‌های آموزشی دوره کردند و از دل این رشد نهادهای مدنی و انباشت آموزش‌های تخصصی جدید هم جامعه قبلی فعال شد و کنشگران مدنی بیشتر به صحنه آمدند و هم نظام اداری دولت مستعد تحول شد؛ به عبارت دیگر کنشگران مرزی در این دوره رشد یافتند.

حاصل این‌ها دوم خرداد بود و دولت خاتمی. خاتمی سابقاً نماینده آیت‌الله خمینی در کیهان و بعد هم وزیر ارشاد بود و دوست جامعه مدنی بود. نیروهای روزنامه‌نگار و مدنی در دوره دولت ایشان بعد از انتخابات به‌یادماندنی دوم خرداد با آن اشتیاقی که مردم برای انتخاب فردی که بتواند آمال و آرزوهایشان را دنبال بکند به پای صندوق‌های رأی آمدند، به‌درستی شکل گرفت، اما گروه‌های پایین‌تر اقتصادی که شما هوشمندانه اشاره کردید در یک غفلت سیستماتیک جمعی قرار گرفت. من فکر می‌کنم همه ما در آن دوره؛ یعنی از سال ۷۶ تا سال‌های بعد یک کم‌توجهی جمعی نسبت به این نهادهای اجتماعی داشتیم و طبقه متوسط بیشتر مدنظر ما بود تا لایه‌ها و گروه‌های پایین‌تر اقتصادی. دوره بعدی از این طریق شکل گرفت.

منبع: چشم‌انداز ایران شماره ۱۴۷

برای مطالعه متن کامل مقاله به آدرس https://B2n.ir/m07436 مراجعه کنید.

@cheshmandaz_iran
بیانیه صریح ۸۱ چهره شاخص درباره جزایر سه‌گانه

جمعی از اندیشمندان، فرهیختگان و هنرمندان نامدار ایرانی در بیانیه‌ای تاکید کردند که سه جزیره «تنب کوچک»، «تنب بزرگ» و «ابوموسی»، بخش‌های جداناپذیری از آب و خاک ایران بوده و خواهد بود.
در این بیانیه که نسخه‌ای از آن در اختیار خبرگزاری ایسنا گذاشته شده، آمده است:
«به نام گشاینده‌ی کارها
ایران سرزمین یکپارچه و تاریخی همه‌ی ایرانیان در میانه‌ی انبوهی از دشواری‌ها و مخاطره‌ها، در معرض نگرانی جدیدی قرار گرفته است. اتحادیه اروپا با حمایت از ادعاهای بی‌پایه و بی‌نتیجه‌ی دولت امارات، حاکمیت تاریخی و حقوقی‌مان بر جزایر همیشه ایرانی خلیج فارس را "اشغالگری" خوانده است. این اقدام تهدیدی است علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران و مغایر با قواعد بنیادین حقوق و روابط بین‌الملل. 
دلالت‌های اسناد حقوقی، سوابق متقن تاریخی، مختصات روشن جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی بسیار محکم‌تر از آن است که تردیدی در حق حاکمیت ایران بر سه جزیره‌ی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی به وجود آید.
دولت‌های ایرانی نه تنها طی بیش از نیم قرن اخیر و پس از آخرین توافق‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، عملا حق بلامنازع حاکمیت ملی را بر این جزایر به کار بسته‌اند، بلکه از دوران باستان این سه جزیره بخشی‌هایی جدایی‌ناپذیر از آب و خاک ایران بوده و خواهند بود.
اکنون و آینده‌ی ما نیز در حفظ این آب و خاک، جدا از دیروز و گذشته‌ی ما نیست. به گفته‌ی فردوسی بزرگ "همان است ایران که بود از نخست"؛ پس به عنوان فرزندان ایران از همه‌ی ایرانیان عزیز می‌خواهیم در وطن و دور از وطن به نام ایران، صدای بلند و رسای دفاع از یکپارچگی و تمامیت ارضی ایران در همه ساحت‌های اندیشه‌ای، فرهنگی، تاریخی، هنری، اجتماعی، سیاسی، مدنی، حقوقی و ارتباطی آن باشند

متن کامل:
isna.ir/xdS8Pb
بررسی «مسئله و ناخودآگاه متن در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری»؛
فراستخواه: مسئله‌گریزی در ادبیات پایداری به آن ضربه زده است
مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس در بررسی «مسئله و ناخودآگاه متن در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری» گفت: مولفان در این اثر اشکال مسئله‌گریزی را شرح دادند که در ادبیات پایداری چه شکل‌هایی از مسئله‌گریزی وجود دارد.
سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): نشست نقد و بررسی کتاب «مسئله و ناخودآگاه متن در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری» با حضور مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس، نعمت‌الله فاضلی، استاد بازنشسته دانشگاه، داوود ضامنی، کارشناس مسائل فرهنگی و فرانک جمشیدی شنبه ۵ آبان در سالن صفارزاده حوزه هنری برگزار شد.

مقصود فراستخواه گفت: در این کتاب پژوهش‌های پایان‌نامه و رساله و مقالات ادبیات پایداری با تاکید بر کتاب «دا، خاطرات سیده زهرا حسینی» مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا باید بگویم فضیلتی که در این کتاب هنگام خواندن احساس کردم، فضیلت همکاری دو نویسنده درباره یک موضوع است که توانستند کار مشترکی را انجام دهند و در این کتاب به سرانجام برسانند.

او افزود: هدف این کتاب بررسی گفتمان پژوهشی غالب بر ادبیات فارسی است. اگر درست فهمیده باشم، نتیجه‌ای هم که گرفتند احساس کردند در پایان‌نامه، رساله‌ها و مقالات، صورت‌هایی از مسئله‌گریزی وجود دارد و دمیدن در فلان مسئله کمتر به چشم آمده است. بیشتر کارها موضوع‌مدار بوده و شاید به نگاه من که برخی از این آثار را خواندم، تفننی کار می‌شود و البته کالایی هم شده است، به عبارتی جنبه مصرفی و کلیشه هم به خودش گرفته است.

این استاد دانشگاه با ارائه چند پرسش عنوان کرد: این دو پژوهشگر در کتاب به این نکته رسیدند که حتی مطالبی که در این رساله‌ها و مقالات بیان شده، قدری کلیشه‌وار است مثلاً روایت زنانه که این هم خودش کلیشه شده است. همه می‌دانیم روایت زنانه شکل گرفته است اما باید به این نکته پرداخت که چرا و چطور روایت زنانه شکل گرفته است؟ انواع قدرتی که در اینجا وجود دارد، چه بوده است؟ چه پرسش‌های زنده‌ای از این مسئله می‌توان ارائه کرد.

فراستخواه با اشاره به غیبت مسئله‌مندی در آثار پژوهشی ادبیات پایداری گفت: در بررسی وجه رخدادی مسئله در بررسی کتاب «دا، خاطرات سیده زهرا حسینی)» این دو پژوهشگر به این نتیجه رسیدند که مولفان رساله‌ها، پایان‌نامه‌ها و مقالات کمتر یک روایت اصیل و اندیشیده شده از مسئله و مسئله‌مند کردن موضوع ارائه دادند. این پژوهشی که فرانک جمشیدی و مرضیه آتشی‌پور انجام دادند خیلی تحت تاثیر کار ارزشمند «زندگی سراسر فهم مسئله است» اثر نعمت‌الله فاضلی است.

او ادامه داد: با تلاشی که دو پژوهشگر انجام دادند به دنبال مسئله‌مندی در آثار بررسی شده بودند، اما این موضوع را ندیدند. به عبارتی پرسش‌گری کمتر را یافتند در حالی که باید از موضوع بداهت‌زدایی می‌شد و وجه مسئله‌مند آن را پررنگ می‌کردند. این دو پژوهشگر در بررسی ادبیات پایداری تنشی که با آن مواجه هستند، کمتر پرسشی مطرح و موضوع کانونی نمی‌شود. به عبارتی فضای توجه ایجاد نمی‌شود. در اینجا باید متذکر شوم گاهی که آثاری ادبیات پایداری را خواندم بدون اینکه تخصصی در این زمینه داشته باشم، اما به عنوان یک ایرانی و خواننده علاقه‌مند به این حوزه احساس می‌کنم نتایج پژوهش این کتاب با برخی شواهدی که من دیدم، سازگار است.

این جامعه‌شناس بیان کرد: در این کتاب، پژوهشگران به این نکته رسیدند که سیطره روش به مثابه فن در تب و تاب پژوهش سایه افکنده است، در حالی که باید ذهن خلاق پژوهشگر، مسئله را دنبال کند و به آن پر و بال دهد، اما این‌طور نیست. چنان‌که توضیح دادند محققان در ادبیات پایداری اصرار دارند روشی را به کار ببرند منطق مسئله را تحت شعاع قرار داده است.

فراستخواه درباره مسئله‌گریزی در ادبیات پایداری گفت: مولفان در «مسئله و ناخودآگاه متن در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری» توضیح دادند که در پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و مقالات پی‌جویی رخداد وجود ندارد! به عبارتی رخداد آنها را به لرزه درنیاورده است و محدودیت‌ها و سایه‌هایی وجود دارد که باعث شده پژوهشگران ادبیات پایداری به اصل مسئله نپردازند. در نتیجه مولفان در این کتاب اشکال مسئله‌گریزی را شرح دادند. در این ادبیات چه شکل‌هایی از مساله‌گریزی وجود دارد.

او افزود: یکی از مسائلی که مولفان کتاب به آن پرداختند وجود نداشتن یک زبان نیرومند نظری در پشت ادبیات پایداری است، هر چند که سایه‌های نظریه‌زدگی وجود دارد. بنابراین در این پژوهش‌ها نظریه وجود دارد، اما یک زبان خلاق و دقیق در نظریه وجود ندارد که بتواند مسائل را دقیق بررسی کند. این مسئله را من در سیاه‌مشقی به نام «روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تاکید بر (نظریه برپایه)» دارم که به عنوان یک دانش‌آموز سعی کردم توضیح دهم ذهن باز جدا از ذهن خالی است.
Telegram Center
Telegram Center
Channel