🪐تصویر روز ناسا: سحابی NGC 1333 در آغوش ابر مولکولی برساووش
🔷در تصویر روز ناسا، سحابیهای غبارآلودی که نور ستارگان جوان درون خود را بازتاب میدهند، در میدان دیدی به پهنای تقریباً ۴ درجه بهوضوح دیده میشوند. همچنین در مرکز تصویر، سحابی NGC 1333 با رنگ آبی خاص خود دیده میشود.
🔹باتوجهبه فاصله تخمینی این ابر مولکولی (٨۵٠ سال نوری)، این صحنه شگفتانگیز کیهانی حدود ۸۰ سال نوری وسعت دارد.
🔶علاوهبراین در این تصویر، نشانههایی از تابش قرمزرنگی که اجرام «هربیگ-هارو» (Herbig-Haro) منتشر میکنند، دیده میشود. این اجرام شامل جتها و گازهای یونیزهشده درخشانی هستند که از ستارگان تازهمتولدشده منتشر میشوند و در سراسر این گستره غبارآلود پراکنده شدهاند.
🪐فضانورد ناسا تصویری شگفتانگیز از زمین و کهکشان راه شیری منتشر کرد
🔷«دونالد پتی»، فضانورد ناسا، از پنجره فضاپیمای Crew Dragon متصل به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) عکس خیرهکنندهای گرفته که در آن شاهد زمین، کهکشان راه شیری و ماهوارههای استارلینک هستیم.
🔷پتی درباره این عکس در ایکس نوشته:
«یک عکس با کهکشان راه شیری، صبح کاذب، ماهوارههای استارلینک، ستارههایی در قالب یک نقطه، اتمسفری که انتشار OH (هیدروکسید) را بهصورت خاکستری سوخته نشان میدهد، خورشیدی که بهزودی طلوع میکند و شهرهای در شب که بهصورت خط دیده میشوند. این تصویر دو روز پیش از پنجره Dragon Crew 9 گرفته شده است.»
🔶در پایین تصویر کره زمین به راحتی قابل تشخیص است، همانطور که ستارگان زیادی به شکل نقطه در آسمان دیده میشوند. با دقت بیشتری میتوانید رگههایی از نور را در تاریکی مشاهده کنید که پتی معتقد است ماهوارهای استارلینک هستند. کهکشان راه شیری نیز در مرکز عکس دیده میشود و صبح کاذب که پتی در پست خود از آن یاد کرده، درخشش ضعیف و پراکندهای است که بهصورت یک نور مثلثی یا مخروطی شکل دیده میشود.
🔺اعلام دلایل انفجار راکت استارشیپ در هفتمین پرتاب آزمایشی؛
تحقیقات بیشتر در راه است..
🔷درحالیکه اسپیس ایکس در هفتمین پرتاب آزمایشی استارشیپ توانست بوستر را در هوا بگیرد، بخش بالایی در هوا منفجر شد. حالا ایلان ماسک و اسپیس ایکس جزئیات بیشتری در مورد دلایل انفجار استارشیپ به اشتراک گذاشتهاند.
🔹دادههای اولیه SpaceX میگوید که آتشسوزی در قسمت عقب موشک رخ داده است که منجر به جداسازی سریع و بدون برنامهریزی (RUD) آن شده است. در ادامه گفته شده که بررسیهای بیشتری برای مشخصشدن علت اصلی درحال انجام است و اسپیس ایکس با هماهنگی FAA تحقیقات خود را انجام خواهد داد.
🔶ایلان ماسک نیز با انتشار پستی در ایکس نوشت:
«اولین نشانههایی که وجود دارد این است که ما با نشت اکسیژن/سوخت در حفره بالای دیواره آتش موتور موشک مواجه شدهایم که بهدلیل اندازه بزرگ آن فشاری بیشتر از ظرفیت دریچه ایجاد کرده است. علاوهبر بررسی مجدد نشتی، ما سیستم اطفاء حریق را به آن اضافه خواهیم کرد و احتمالاً فضای دریچه را افزایش خواهیم داد. تاکنون هیچ شواهدی وجود ندارد که از انجام پرتاب بعدی در ماه آینده خودداری کند.»
🪐استارشیپ زمینگیر میشود؛ دستور سازمان هوانوردی فدرال آمریکا برای تحقیقات بیشتر
🔷اداره هوانوردی فدرال به شرکت اسپیس ایکس دستور داده است تحقیقاتی درباره علت انفجار موشک استارشیپ این شرکت حین پرواز ۱۶ ژانویه انجام دهد. تا تکمیل این تحقیقات، خبری از پرتابهای بعدی نخواهد بود.
🔹هفتمین پرواز آزمایشی استارشیپ که اواخر هفته گذشته انجام شد، با حاشیههایی همراه بود. بهرغم اینکه اسپیس ایکس موفق به گرفتن بوستر موشک شد، بخش دوم فضاپیما هنگام صعود منفجر شد. پس از این واقعه، اسپیس ایکس جزئیاتی از دلایل بروز این حادثه اعلام کرد و گفت تحقیقات بیشتر در این زمینه انجام میشود. اداره هوانوردی فدرال نیز به این شرکت دستور تحقیقات بیشتر داده است.
🪐هفتمین پرواز آزمایشی استارشیپ: بازگشت موفق بوستر و انفجار موشک در صعود
🔷اسپیس ایکس در هفتمین آزمایش استارشیپ موفق شد بوستر Super Heavy را برای دومین بار با بازوهای برج پرتاب بازیابی کند. بااینحال، استارشیپ هنگام صعود با مشکل مواجه شد و پس از قطع ارتباط، منفجر شد.
🔹کیت تایس از اسپیس ایکس در جریان پخش زنده پرتاب استارشیپ گفت: «موشک با موفقیت از بوستر Super Heavy جدا شد، اما در طول مرحله صعود خود، چند موتور آن از کار افتاد و پس از مدت کوتاهی، ارتباط ما با فضاپیما قطع شد. ما فرض میکنیم که موشک را از دست دادهایم.»
🔶بقایای موشک هنگام ورود مجدد به جو زمین در مناطقی مانند جزایر تورکس و کایکوس دیده شد. اسپیس ایکس درباره مشکل موشک خود توضیح میدهد که «استارشیپ در حین صعود خود یک جداسازی سریع برنامهریزی نشده را تجربه کرده است». هماکنون تیمهای اسپیس ایکس درحال بررسی دادههای مربوطه هستند تا دلیل مشکل استارشیپ را پیدا کنند.
🪐موشک «نیو گلن» شرکت بلو اوریجین اولین پرتاب مداری خود را با موفقیت انجام داد.
🔷موشک ۹۴ متری نیو گلن در ساعت ۱۰:۳۳ دقیقه امروز (به وقت ایران) با استفاده از ۷ موتور قابل بازگشت BE-4 خود به فضا پرتاب شد. چند دقیقه بعد، بلو اوریجین اعلام کرد که مرحله دوم و محموله موشک با موفقیت به مدار میانی زمین رسیدهاند و ماموریت با موفقیت انجام شده است.
🔹موشک نیو گلن رقیب Falcon Heavy از اسپیس ایکس به شمار میرود و ظرفیت حمل مشابهی دارد. این موشک برای انتقال ماهوارههای بلو اوریجین به مدار زمین استفاده خواهد شد، ماهوارههایی که با سرویس استارلینک رقابت خواهند کرد.
🪐فضانوردانِ ناسا درحال ذخیره سازی مواد در یخچال ها
🔷بسیاری از نمونههای زیستی و شیمیایی مانند سلولهای انسانی، بافتها، خون، DNA، داروها و میکروبها نیاز به دمای پایین دارند تا ساختار آنها تخریب نشود. سرد نگهداشتن این مواد از تجزیه بیولوژیکی یا رشد باکتریها جلوگیری می کند. 🔹بسیاری از نمونههای آزمایشهای علمی که در ایستگاه فضایی جمعآوری میشوند، باید در دمای سرد نگهداری شوند تا در زمان بازگشت به زمین قابلاستفاده باشند.
🪐ناسا: بزرگترین سد برقآبی جهان در چین سرعت چرخش زمین را کاهش میدهد
🔷تحقیقات ناسا نشان میدهد سد سهدره چین، بهدلیل بازتوزیع جرم در مخزنش، باعث کاهش جزئی سرعت چرخش زمین شده است. این شاهکار مهندسی که رکورد تولید انرژی تجدیدپذیر را در دست دارد، توانایی بشر در تأثیرگذاری بر دینامیک سیارهای را نشان میدهد. این یافتهها بر پیامدهای زیستمحیطی قابلتوجه و اغلب پیشبینینشده فعالیتهای انسانی تأکید دارند؛ زیرا پروژههای عظیم میتوانند اثرات نامحسوس اما مهمی بر سیستمهای طبیعی زمین داشته باشند.
🔹سد سهدره چین، بزرگترین پروژه برقآبی جهان، باعث کاهش جزئی در سرعت چرخش زمین به میزان ۰.۰۶ میکروثانیه در روز شده است. این پدیده ناشی از مخزن عظیم سد است که جرم زمین را بازتوزیع کرده و ممان اینرسی (لختی دورانی) آن را نامحسوس تغییر داده است.
🔷طی چند روز گذشته شهر لس آنجلس در ایالت کالیفرنیا با آتشسوزی گستردهای مواجه شده که بخشهای زیادی از آن را به ویرانه تبدیل کرده است. تصاویر ماهوارهای منتشر شده از سوی ناسا و آژانس فضایی اروپا گسترش این آتشسوزی را نشان میدهند. اولین تصاویر از ماهواره Sentinel-2 آژانس فضایی اروپا، دود ناشی از آتشسوزی در ۷ ژانویه را نشان میدهند که تودهای بزرگ از دود را در آسمان به تصویر کشیده است. پس از آن، ماهواره Aqua ناسا تصاویر جدیدتری منتشر کرد که گسترش آتشسوزی و دود به سمت اقیانوس آرام را در همان روز به نمایش گذاشت.
🔹همچنین، ماهواره GOES-West ناسا نیز تصاویری از دود در ۹ ژانویه ارائه داده است. این تصاویر نشاندهنده ابعاد وسیع آتشسوزی هستند که در حال نابود کردن بخشهایی از لس آنجلس، از جمله خانههای ستارگان سینما در تپههای هالیوود، میباشد.
🪐پرواز آزمایشی بعدی استارشیپ دوشنبه آینده انجام خواهد شد
🔷اسپیس ایکس هفتمین پرواز آزمایشی موشک استارشیپ خود را روز دوشنبه، ۲۴ دی ماه از مرکز Starbase به آسمان خواهد فرستاد. این پرواز، همانند شش پرواز آزمایشی قبلی، از اسپیس ایکس بهعنوان گام مهمی در توسعه موشک غولپیکر خود بهمنظور استفاده در ماموریتهای فضایی آینده محسوب میشود. در این پرواز آزمایشی، علاوه بر تستهای متعدد، برای اولین بار استقرار محموله استارشیپ و آزمایشهای ورودی مجدد موشک انجام خواهد شد.
🔹موشک استارشیپ برای این پرواز با ارتقاهای قابل توجهی آماده شده است. سیستم پیشرانه آن بهبود یافته و طراحی جدیدی در برآافزاها اعمال شده که باعث کاهش خطر آتشسوزی هنگام ورود مجدد به جو میشود. همچنین، این پرواز نخستین آزمایش استقرار ماهوارههای استارلینک نسل جدید را بهعهده خواهد داشت. این تغییرات و پیشرفتها به اسپیس ایکس این امکان را میدهد که پرتابهای فضایی خود را بهطور کارآمدتر و ایمنتری انجام دهد.
🪐پرتاب موشک روسی سایوز-FG از دید ایستگاه فضایی بینالمللی
🔷در این ویدیوی ۹۰ ثانیهای (فشردهشده از ۱۵ دقیقه) جزئیات بینظیری از پرواز موشک دیده میشود. نور شهرها و ابرها در گوشه پایین سمت چپ، نوارهای آبی و طلایی از نور هواتاب در مرکز و ستارگان دوردست در بالا سمت راست قابلمشاهدهاند.
🔹همچنین در بخشی از ویدیو، مرحله پایینی موشک دیده میشود که به زمین بازمیگردد و ماژول تدارکاتی رباتیک با استفاده از پیشرانههای خود به ایستگاه فضایی نزدیک میشود.
🔷براساس اعلام ناسا، هلیکوپتر جدید تقریباً به اندازه یک خودرو شاسیبلند خواهد بود که ۶ روتور با ۶ تیغه دارد. میتوان از «مارس چاپر» برای حمل محمولههای علمی به بزرگی ۵ کیلوگرم تا ۳ کیلومتر در هر روز مریخی استفاده کرد. دانشمندان میتوانند از این هلیکوپتر برای بررسی سریع بخشهای صعبالعبور مریخ بهره ببرند؛ چراکه برخی مناطق مریخ را نمیتوان با مریخنوردها طی کرد.
🔹توسعه هلیکوپتر برای پرواز در مریخ چالشهای مختلفی دارد؛ غلظت جو مریخ کمتر از یک درصد جو زمین است؛ یعنی تیغههای هلیکوپتر باید سریعتر کار کنند تا بتوانند ارتفاع بگیرند. همچنین گردوغبار سطح مریخ میتواند بر عملکرد هلیکوپتر تأثیر بگذارد ولی هلیکوپتر نبوغ توانست بر این چالشها غلبه کند. اکنون ناسا از کانسپت نسل بعدی هواپیمای خود پرده برداشت.
🪐جاهطلبی دانشمندان در کشف منشأ نوترینوهای کیهانی: ساخت تلسکوپ در دریا!
🔷محققان در پروژه جاهطلبانهای که با نام «KM3NeT» شناخته میشود، میخواهند به کمک آرایهای از تلسکوپهایی که در اعماق دریای مدیترانه نصب میشوند، منشأ نوترینوهای کیهانی را کشف کنند. پروژه KM3NeT از اوایل دهه ۲۰۰۰ آغاز و فاز رسمی آن از حدود سال ۲۰۰۸ شروع شد. محققان مشغول نصب تجهیزات این پروژه در اعماق دریا هستند.
🔹محققان قصد دارند سیگنالهای زودگذر از نوترینوهایی را ثبت کنند. این سیگنالها ممکن است پرده از اسرار وقایع کیهانی بردارند. این ذرات پرانرژی در تابش پسزمینه کیهانی دیده میشوند اما تاکنون بهسختی قابلشناسایی بودهاند. محققان میخواهند با استفاده از این رصدخانه دریایی این ذرات و منشأ آنها را بهتر درک کنند.
🔶برخلاف تلسکوپهای نوری متداول که نور را جمعآوری میکنند، تلسکوپ KM3NeT بر شناسایی درخششهای ضعیفی که نوترینوها در تعامل با آب دریا ایجاد میکنند، متمرکز است. محققان معتقدند KM3NeT میتواند دریچهای تازه به درک عمیقتر از کیهان بگشاید و به کشف رازهای ناشناخته فیزیک ذرات و اخترشناسی کمک کند.
🔹گذشته از مسایٔل آبوهوایی و دما، مسیٔله غبار ماه یا «lunar regolith» نیز مطرح است. این نوعی گرد و غبار و لایهای خاکستری نازک است که با عمق تقریبی چند متر در سطح ماه وجود دارد. دانشمندان آن را «سنگپوش ماه» نیز مینامند. این گرد و غبار بر اثر برخورد شهابسنگها به سطح ماه و خرد شدن آنها شکل گرفته است و ذرات بزرگی دارد و سطحش ناهموار است. علاوهبراین، به همهچیز میچسبد؛ زیرا بهصورت الکترواستاتیکی باردار میشود. همین ویژگیها سبب شده غبار بهراحتی به تجهیزات و ماشینآلات فضانوردان بچسبد و در مواقع بحرانی، به آنها آسیب بزند؛ به همین دلیل ناسا میکوشد برای حفظ سلامت تجهیزات خود، فناوریهایی مرتبط با کاهش تجمع غبار را توسعه دهد.
🔶یکی دیگر از مشکلات عمده سنگپوش ماه نحوه توزیع آن است. در غیاب اتمسفر و گرانش ناچیز ماه، ذرات غبار مدتی طولانی در هوا معلق میمانند. ساختار دندانهدار این ذرات ناشی از میلیاردها سال برخورد شهابسنگها با سطح ماه در کنار فقدان هوازدگی است که منجر به سایش این ذرات شود. این دندانهها موجب سایندگی هر سطحی میشوند که ذرات با آن برخورد کنند، مانند لباس فضانوردان، پوست، چشم، ریه انسان و غیره. این ذرات همچنین روی پنلهای خورشیدی جمع میشوند و جلوی جذب انرژی خورشید برای تجهیزات را میگیرند.
🪐ناسا با بزرگترین چالش ساخت خانه در ماه دست و پنجه نرم میکند: گرد و غبار!
🔷همانطور که میدانید، #ناسا میکوشد در مأموریت «آرتمیس» فضانوردان را تا سال ۲۰۳۰ مجدد به ماه بفرستد. دانشمندان در تلاش برای پیشبرد برنامههای این مأموریت، ساخت سکونتگاه برای فضانوردان - و پسازآن انسانها - در قطب جنوب ماه را نیز در نظر دارند. درحقیقت آنها سعی میکنند با حل چالشهای ساخت خانه در ماه ازجمله وجود گردوغبار مقابله و محیط قمر زمین را برای انسان قابلسکونت کنند.
🪐کشف عجیب هابل: سیاهچالهای که به پهلو کج شده است!
🔷دانشمندان ناسا با کمک تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه پرتو X چاندرا، سیاهچالهای را کشف کردهاند که ۹۰ درجه به پهلو چرخیده است. سیاهچاله مذکور در کهکشان NGC 5084 کشف شده که ۸۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد و در جهت غیرمنتظرهای نسبت به کهکشان اطراف خود دوران میکند.
🔹دانشمندان زمانی متوجه وجود این سیاهچاله شدند که دو ستون پلاسما را کشف کردند. یکی از این تودهها در بالا و پایین صفحه کهکشان امتداد دارد و دیگری در امتداد صفحه آن منتشر میشود. این دو ستون پلاسما با عبور از یکدیگر شکل حرف «X» را تولید میکنند. این یک ساختار کهکشانی عجیب است که ستاره شناسان تا به حال آن را مشاهده نکرده بودند.
🔶کشف دو ستون پلاسما در طیف پرتو X یک پدیده استثنایی است. ترکیب این دو ستون با ساختار عجیب و طلیبیشکل آنها و کجشدگی سیاهچاله، باعث میشود تا دانشمندان انتظار وقایع منحصربهفردی در تاریخ این سیاهچاله و کهکشان NGC 5084 داشته باشند.