نکته‌ای دربارهٔ نام یکی از مثنوی‌های سنایی (سهیل یاری) عنوان یکی از مهم‌ترین آثار سنایی، در تصحیح استاد مدرّس رضوی و نیز دکتر یاحقی و زرقانی، «حدیقة الحقیقة و شریعة الطّریقة» است. در تصحیح خانم دکتر حسینی، در کنار عنوان اصلی، (فخری‌نامه) نیز نوشته شده‌است. اما در هیچ‌یک از چهار نسخهٔ کهن این کتاب -که خانم دکتر حسینی برای تصحیح حدیقه، از آن‌ها استفاده کرده‌است- عنوان «حدیقة الحقیقة و شریعة الطّریقة» نیست؛ حتی برخی قدما نیز از دو عنوان دیگر استفاده کرده‌اند: - در نسخهٔ بغدادلی وهبی که قدیمی‌ترین دستنویس حدیقه و مورَّخ ۵۵۶ است، و نیز در کتاب النَّقض عبدالجلیل رازی که در سال ۵۵۶ تألیف شده، و همچنین رسائل‌ العشّاق و وسائل المشتاق سیفی نیشابوری (مکتوب در سال ۶۸۵)¹ نام کتاب، «فخری‌نامه» است. به این نام در مقدمهٔ منثور نسخهٔ ۶۸۱ منچستر نیز اشاره شده است. (در مقدمهٔ منثور همین دستنویس، به عنوان «حدیقة الحقیقة و شریعة الطّریقة» اشاره شده است.) - در مقدمهٔ منثور نسخهٔ موزهٔ کابل که احتمالاً در نیمهٔ دوم سدهٔ ششم یا اوایل هفتم نوشته شده و گویا از رَشَحات قلم سنایی است، چنین آمده است: «آن را الحدیقة فی الحقیقة و الشّریعة فی الطّریقة به تازی و فخری‌نامه به پارسی نام نهاد». (دکتر حسینی در مقدمه‌شان بر حدیقه، صفحهٔ سیزده، نوشته است: «سنایی مطابق روایت مقدمهٔ نسخهٔ کابل، نام کتاب خود را... به عربی حدیقة الحقیقه و شریعة الطّریقه می‌نامد». اما عنوان کتاب در نسخهٔ کابل، الحدیقة فی الحقیقة و الشّریعة فی الطّریقة، است، نه حدیقة الحقیقه و شریعة الطّریقه.) همچنین در مقدمهٔ منثور نسخهٔ بایزید ولی‌الدّین، مورَّخ ۶۸۴، به آن دو عنوان اشاره شده است: «بنده شکرانهٔ این تربیت و موهبت را فخری‌نامه‌ای آورد... و آن را نام الحدیقة فی الحقیقة و الشّریعة فی الطّریقة نهاد.» در نسخهٔ اسعد افندی (که احتمالاً در سدهٔ ششم یا هفتم استنساخ شده)، «الحدیقة و الشّریعة فی الطّریقة» آمده است. - در نسخهٔ خلیل اینالجق، مورّخ ۵۸۸، و نسخهٔ وین، مورّخ ۶۶۷ و نیز در چندین موضع از مثنوی مولوی (سدهٔ هفتم)، عنوان اثر، «الهی‌نامه» است. به این عنوان در نسخهٔ مورّخ ۶۸۱ منچستر نیز اشاره شده است. پس عنوان‌های این اثر گران‌سنگ، بنابر کهن‌ترین دستنویس‌های موجود و نیز بعضی اشارات قُدَما، «فخری‌نامه»، «الحدیقة فی الحقیقة و الشّریعة فی الطّریقة» و «الهی‌نامه» است، اما به نام «حدیقة الحقیقة و شریعة الطّریقة» مشهور شده است و چاپ می‌شود. ۱- تذکر دوست دانشور، جناب آقای علی عشایری. https://t.center/joinchat/AAAAAD7Fssu7AgJ7o97tgw