✅رد پای آن گمشدگان
✍️محمدحسین آزادبخت
خبری در رسانهها دست به دست میشود که بقایای آتشکدهای ساسانی در کوهدشت لرستان کشف شده است.
چند ماه پیش شنیده بودیم که حفارانی غیرمجاز، به خاطر دستیافتن به گنجی موهوم، به محوطهای باستانی نقب زده و بخشهایی از مکانی تاریخی را تخریب کردهاند. با پیگیریهای مسئولان میراث فرهنگی شهرستان کوهدشت آن افراد، مورد پیگرد قانونی قرار گرفتند. به دنبال آن رخداد، میراث فرهنگی برای نجاتبخشی آن اثر تاریخی، ناگزیر به اقدام کاوش اضطراری آن محوطه تاریخی شد. با نتایجی که تا کنون از آن کاوشها به دست آمده، مکان مورد نظر بقایای آتشکدهای تاریخی متعلق به عهد ساسانی است.
این مکان تاریخی هماکنون در داخل بافت ساختوسازهای اهالی روستای رشیدآباد در دامنهی کوهپایهای تنگ وراز است. تنگ وراز در ۱۳ کیلومتری شمال شرقی شهرستان کوهدشت واقع شده است.
تنگ وراز بهخاطر وفور آب، مراتع و چراگاهها، زمینهای حاصلخیز و پوشش جنگلی درختان بلوط از دیرباز تا کنون، مکانی مناسب برای اسکان بشر بوده است. نمونهها و شواهد بسیاری از آثار تاریخی بهجا مانده از گذشتگان در این منطقه مشاهده میشود.
در گذشتههای دور «تنگِ وراز»، دروازهی ورود به دشت باستانی کوهدشت بودهاست. شاخهای از راه شاهی هخامنشیان که هکمتانه را به شوش وصل میکردهاست، از تنگِ وِراز عبور میکرده و وارد دشت کوهدشت میشدهاست. هنوز بخشی از بستر ارابهرو آن جادهی شاهی در تنگ وراز که سنگچین شدهاست، دیده میشود. در کنار این راه شاهی باستانی، بقایای اتاقکی هست که در ساختن آن آجر به کار رفته است. گویا این بنا توقفگاه چاپارخانهای بودهاست. چاپارخانهها در زمان هخامنشیان و به فرمان داریوش در مسیر راه شاهی ساخته شدهاند تا توقفگاهی برای استراحت چاپارها و تعویض اسبهای خسته با اسبهای تازهنفس شوند تا نامهها و دستورهای دولتی در کوتاهترین زمان به ولایات مختلف رسانده شود.
یکی دیگر از مهمترین آثار تاریخی بهجای مانده در تنگ وراز که به ثبت ملی هم رسیده، سازهای آبی است که بقایای دیواری سنگی از آن بهجای ماندهاست. این سازه که بهعنوان بند و یا سد در مناسبترین گلوگاه تنگ وراز به طول حدود ۵۰ متر عرض تنگ وراز را بر جریان نهری دائمی که از آن عبور میکرده، بسته است تا آب در پشت سد یا آببند جمع شود و برای سیراب کردن باغات و مزارع پاییندست از آن بهره برده شود
🌐متن کامل این یادداشت را در تارنمای آوای سیمره بخوانید:
https://avayeseymare.ir/?p=25275
◾️◾️
🔹آدرس کانال:
https://t.center/Magperiskezagros
🔹 آدرس اینستاگرام:
👤 instagram.com/Perisk_zagros