#ماه_ایزدماه به اوستایی «ماوَنگَ» مانند خورشید ستودنی است. در اساتیر،
ماه سازندهی نژاد ستوران شناخته شده است. در
ماهیشت این
ایزد آموزگار گیاه و رستنی خوانده میشود. این روز یکی از چهار روز پرهیز از خوردن گوشت است. زرتشتیان این روز را «نَبُر» مینامند و از کشتن حیوانات و خوردن گوشت خوداری میکنند. در این روز اوستای «
ماه نیایش» از سوی زرتشتیان خوانده میشود.
دوازدهمین روز از
ماه سیروزهی زرتشتی «
ماه» و سی روز از سال
ماه نامیده میشود.
ماه نام سیارهای هست كه در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونگهه نوشته و خوانده مىشود. ماونگهه در اوستا آمده یشت هفتم به
ماه است. در
ماه نیایش از
ماهیشت گفته شده است.
در اوستا سازندهیِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی هست و در اوستا پرورش گیاه و رستنی هست. نَبُر به چمار (:معنای) كشتار نكردن جانوران در این روزها و پرهیز از خوردن گوشت است. پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در
ماه میدارند. در درازای روز (روزه) كار ناپسند میشمارند، اما در هر
ماه و تنها در چهار روز به نامهای بهمن، دومین روزِ
ماه، «
ماه»، دوازدهمین روزِ
ماه، گوش، چهاردهمین روز به
ماه و رام، بیست و یكم به
ماه زرتشتی و مزدیسنا هست.
در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از كشتار آنها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب … و هرگاه پیر شدند، از آن ها به درستی نگهداری كنند.
در مزدیسنا از كشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش :
ماه روز ای به روی خوب چو
ماه،
باده لعل مشکبوی بخواه.
گشت روشن چو
ماه بزم كه گشت،
نام این روز
ماه و روی تو
ماه.
اندرزنامهی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم):
می خور و با دوستان گفت و گو کن
اندرزنامهی آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار :
بخور باده با دوستان، روز (
ماه)،
ز
ماه خدای، آمد کارخواه.
گل نرگس نماد
ماه ایزد است.
@khashatra