علم و دانش در ایران باستان(شماره ۳۲)


دبیری و نگارش در ادوار تاریخی ایران(مادها)

برخی عقیده دارند که خط فارسی باستان از خط مادی کهنه یا از خط مانا ریشه گرفته است...وجود واژه ‌ها و شیوه‌ی مادی در خط فارسی باستان،نمایشگر آن است که بسیاری چیزها از مادی در فارسی باستان راه یافته است.(ص.۱۲۲_۱۲۱)

بنمایه:فرای.ریچارد نلیون،میراث باستانی ایران،ترجمه مسعود رجب نیا،تهران،نشر علمی و فرهنگی،چاپ چهارم ۱۳۷۳


علم و دانش در ایران باستان(شماره ۳۳)


دبیری و نگارش در ادوار تاریخی ایران(هخامنشی)

دوب dub در زبان سومری به معنی لوحه و خط است.از این زبان به زبان اکد قومی که در حدود سه هزار سال پیش از مسیح از تمدن سومر بهره ور گردید، رسید. دوپو duppu و توپو tuppu گفتند از این زبان ها داخل زبان آرامی... شده دوپ گردید و نیز به معنی لوحه و صفحه گرفته شده و بعدها در زبان عربی درآمده دف شد و به معنی لوحه نیز بکار رفته است... لازم است در اینجا گفته آید که واژه ی دفتر از یونانی به فارسی رسیده است:دیفترَ diphthera در یونانی به معنی پوست است.به مناسبت اینکه در قدیم روی پوست کتابت می شد،کتاب را دفتر نامیده اند.هرودوت می گوید:"کتاب را یون ها به رسم قدیم دیفترَ diphthera (پوست)خوانند زیرا در قدیم کاغذ(پاپیروس)کمیاب بوده،روی پوست بز و میش می نوشتند و امروزه بسیاری از بیگانگان(barbaros)روی چنین پوست هایی می نویسند".از همین بنیاد است نام ناخوشیِ معروف دیفتری diphtherie که خناق باشد و زمخشری در مقدمه الادب،فارسی آنرا"تسبائیدن"یاد کرده است. چنانکه خواهیم دید در ایران باستان هم روی پوست ها می نوشتند.(ص.۱۱۳_۱۱۲)

بن مایه:پورداود.ابراهیم،فرهنگ ایران باستان،تهران،انتشارات دانشگاه تهران،چاپ دوم ۲۵۳۵ شاهنشاهی

#دانش_ایران_باستان
#هخامنشیان
#مادها
https://t.center/ketabkhaFFRF