دلایل اقتصادی و اجتماعی سقوط امپراتوری

ـ شکست در جنگ با هپتالیان و پرداخت خراج سنگین به آنان، بروز قحطی و طاعون در زمان قباد و جنگ­های زمان خسرو انوشیروان مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری را برای کشور به وجود آورد.
ـ اخذ مالیات­های بالا و بیرحمانه در دوران خسروپرویز و جنگی بیهوده با روم و تلافی آنان، خزانه کشور را خالی کرد. علاوه بر این رومیان در سر راه خود، مناطق آذربایجان و میانرودان را غارت و تخریب نمودند.
ـ ناحیه قفقاز توسط خزرها چپاول شد.
ـ طغیان کم سابقه رودخانه های دجله و فرات در سال ۶27م و در نتیجه شکستن سدها و بندها باعث ویرانی زمینهای کشاورزی گردید.
ـ طاعون در سال ۶28م شیوع یافت و هزاران نفر از افراد کشور را هلاک ساخت.

عوامل ذیل موجب فقر و پریشانی مردم گردید و ضربه بزرگی به اقتصاد و جمعیت زد.

 ـ اشراف و موبدان در انتخاب شاهان نقش اصلی را ایفا میکردند و شاهان پس تایید موبدان موبد می­توانستند بر تخت بنشینند. بنابراین جلوی هرگونه حرکت اصلاحی مردمی (حتی اگر شاه هم پشتیبان بود) در اثر توطئه و بدخواهی درباریان که منافعشان با قدرت حاکمه گره خورده بود، گرفته می­شد.
 ـ ایجاد بدعت­ها و سختگیری­های مذهبی.
ـ خلع بهرام چوبین توسط نیروی نظامی روم ضربه سنگینی بر ایدئولوژی ایرانی وارد کرد.
 ـ عدم کفایت دولت در حفظ رعایای خود و مقدس­ترین آتشکده در قبال رومیان.
 ـ سرکوب شدید مانویان و مزدکیان.
 ـ فقر و پریشانی مردم در برابر زندگی مفره خسروپرویز.
مجموع این عوامل موجب نارضایتی مردم از ساسانیان بود به ­گونه ای که از یزدگرد حمایت نشد و در نهایت همه این عوامل دست به دست هم دادند تا اعراب، امپراتوری ایران را پس از 1۴00 سال از پای در آورند.
با این حال هنر و فرهنگ و سیستم اداری ـ حکومتی و حتی شوکت ساسانیان فراموش نشد و ادامه پیدا کرد؛ به گونه­ای که هریک از حکومت­های بعدی که بر ایران فرمان راندند خود را از تبار ساسانیان معرفی می­کنند.