گواهی دروغ آن است که انسان در گواهی خود دروغ بگوید و به دروغ و بهتان گواهی دهد که فلان شخص بر فلانی حق دارد و این از بزرگترین گناهان کبیره به شمار میرود. «أَلاَ أُنَبِّئُكُمْ بِأَكْبَرِ الْكَبَائِرِ»؟ ثَلاَثًا. قَالُوا: بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «الإِشْرَاكُ بِاللَّهِ، وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ» وَجَلَسَ وَكَانَ مُتَّكِئًا، فَقَالَ: «أَلاَ وَقَوْلُ الزُّورِ»[٩۳]. پیامبر اکرم صلى الله عليه و سلم سه بار فرمود «آیا شما را از بزرگترین گناهان کبیره با خبر نسازم»؟ صحابه رضي الله عنهم عرض کردند: آریای رسول خدا. رسول اکرم صلى الله عليه و سلم فرمود: «شرک ورزیدن به خداوند و نافرمانی پدر و مادر». آنگاه بعد از اینکه تکیه داده بود، نشست و فرمود «آگاه باشید که شهادت ناحق نیز از گناهان کبیره است». بنابراین رواج یافتن و سهل انگاری مردم نسبت به گواهی دروغین، از علایم قیامت به شمار میرود، چنانکه آنحضرت صلى الله عليه و سلم در حدیث گذشته یکی از علایم قیامت را «شهادت ناحق» شمردند[٩۴]. گواهی دروغین در نزد قاضی یا حاکم اختصاص ندارد، بلکه شامل همهی گواهیهایی است که در میان عموم مردم صورت میگیرد، از قبیل شهادت کارمندان شرکتها و مؤسسات نزد مسئولان و گواهی دانش آموزان و دانشجویان در مدارس و دانشگاهها و گواهی فرزندان نزد پدران و مادرانشان. آنحضرت صلى الله عليه و سلم از گواهی دروغ و خوردن مال مردم با سوگند دروغ و بهتان برحذر داشته و میفرماید: «مَنِ اقْتَطَعَ مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِيَمِينٍ كَاذِبَةٍ لَقِيَ اللَّهَ وَهْوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَشۡتَرُونَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ وَأَيۡمَٰنِهِمۡ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَٰٓئِكَ لَا خَلَٰقَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ﴾» [آل عمران: ٧٧][٩۵]. یعنی «هرکس که با سوگند دروغ مال مسلمان را تصاحب کند، در حالی با خداوند ملاقات میکند که خداوند بر وی خشمگین است». سپس آن حضرت این آیه را تلاوت فرمود: «آنانی که در برابر عهد خدا و سوگندهای خود، قیمت اندکی دریافت میکنند، آنان در آخرت هیچ بهرهای نخواهند داشت و خداوند با آن سخن نخواهد گفت». ابو امامه باهلی رضي الله عنه روایت میکند که رسول خدا صلى الله عليه و سلم فرمود: «مَنْ اقْتَطَعَ حَقَّ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِيَمِينِهِ، فَقَدْ أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ النَّارَ، وَحَرَّمَ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ». فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: وَإِنْ كَانَ شَيْئًا يَسِيرًا يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «وَإِنْ كَانَ قَضِيبًا مِنْ أَرَاكٍ»[٩۶]. «هرکس که با سوگند دروغ مال مسلمانی را تصاحب کند، خداوند دوزخ را برایش واجب و بهشت را برایش حرام میگرداند». شخصی پرسید: ای رسول خدا، اگر چه مال اندکی باشد؟ آن حضرت صلى الله عليه و سلم فرمود: «اگرچه شاخهی بریده شدهای از درخت اراک باشد».