🔰 «مرقومهای برای دانشگاه»
قسمت 3⃣ از 3⃣
✍🏻 محمد فاطمی، ۱۴۰۱ فیزیک
🔸 رئیس دانشگاه با خود میاندیشد که تصویر انسان انقلاب اسلامی کجای دانشگاه ما پیدا میشود؟ آیا انسان دانشگاه ما عموماً تصویری از انسان انقلاب اسلامی در زمانهٔ کنونی ما است؟ به نظر من بله و خیر. نمیخواهم حکم به قاعدۀ کلی بدهم ولی اگر افراد خارج از محدوده را کنار بگذاریم، عموم دانشجویان انقلابی دانشگاه اشتغال به مسائلی دارند که انسان انقلاب اسلامی در زمانهٔ کنونی با آنها نمایان میشود. نه شریف، که بقیه دانشگاهها هم همینطورند.
🔹 برای همین است که میگویم باز اگر قوهٔ خیالتان را به دست من بدهید و روحی در جان آجرهای دانشگاه بدمیم و او همچو انسانی به راه افتد، عموماً اشتغال به مواردی دارد که ما نیز توقع داریم انسان انقلاب اسلامی امروزی چنین باشد؛ انسانی که بحران معنا برایش پررنگ است و سعی میکند به نبرد با نظم باطل جهان برخیزد، ولی خسته و بیرمغ از تجاوزات زمانه به روح معنای خودش گوشهای در این عالم افتادهاست. دانشگاه باید معنای دیگری بجوید و روح دیگری در وجود خویش بدمد، چرا که انسان انقلاب اسلامی در زمان کنونی هم باید روح دیگری در وجود خویش بدمد.
🔸 القصه، رئیس دانشگاه هم وقتی با درد فلسفه و معنای مدرنی که بر ما تحمیل شده مواجه میشود، خوب بلد است روضه بخواند و دم از بیفایده بودن تغییرات در این زمانه بزند. اما نمیتوان گوشهای نشست و همچو فیلسوفان درمانده صرفاً صحبت از تفسیر جهان کرد؛ ما باید علاوه بر تفسیر جهان و اشکالاتی که به آن وارد میکنیم، دم از تغییر جهان بزنیم.
🔹 همینجا رئیس دانشگاه شروع به فکر کرد. اولین قدم در تغییر نهاد دانشگاه بر خلاف راهی که اوایل انقلاب عدهای پیمودند، تغییر ساختارها نیست؛ بلکه تغییر انسانهاست. مسئلهٔ اصلاح دانشگاه یک امر انسانی است. اینجاست که توجهات به تشکلها و اجتماعات دانشجویی جمع میشود. روح مخالفت با مدرنیته و بیمعنایی آن در دانشگاه و مبارزه با مسیر علمی رایج غرب و رفتن به مسیر صحیحتر، نه دستگذاشتن بر ساختارها و اصلاح آنها، بلکه ایجاد چرخهای است که اصلاح انسانها مرحلهٔ اول شروع آن است. تا وقتی رنگ انسانی دانشگاه، به رنگ روحیهٔ انقلابی و اسلامی، چه در مسئلهٔ علمورزی و تولید فناوری و چه در مسائل سیاسی-اجتماعی نرود، انتظار تغییر در مسائل ساختاری و روزمرۀ دانشگاه انتظار عجیبی است.
🔸 به روال صحبتی که در مقایسهٔ دو لایهٔ راهبردی و سیاستگذاری با یکدیگر کردیم، لایهٔ بنیادین هم لایهای است که تا تغییری در آن صورت نگیرد، انتظار تغییر جدی در لایههای راهبردی و سیاستگذاری انتظار عجیبی است. ولی تغییر در لایهی بنیادین نقطهٔ شروعش نه تولید علم و فناوری اسلامی، که صحبت از آن است. نقد غرب هم مسئلهای است درخور توجه، ولی مسئلهٔ اساسی این است که ما ابتدا انسان الهی تولید کنیم که در همین علم و همین فناوری معنای دیگری بجوید. با همین علم و فناوری با مشکلات بنیادینش هم میتوان برای انقلاب اسلامی قدمهای بلندی برداشت.
🔹 حال مسئلهی اساسی ذهن رئیس دانشگاه ما نه پرداختن به تغییر ساختار در دانشگاه برای اصلاح لایهی بنیادین، بلکه پرداختن به تغییر انسانها و تولید جمعها و تشکلهای انسانی برای نیل به اهداف انقلاب اسلامی است. تشکلها باید جهتگیری خود را بر مبنای حل مشکلات واقعی انقلاب در دانشگاه تنظیم کنند. این چرخهٔ انسانی به مرور با تربیت انسان الهی، زمینه را برای تولید فکر الهی در علموفناوری و مراحل بعدی اصلاح ایجاد میکند. رئیس دانشگاه ما از عالم خیالاتش بیرون میآید؛ کارهای رویزمینمانده بیداد میکند، پول اردوی ورودی هم که هنوز جور نشده. آهی میکشد و به خودش یادآور میشود که حل مسائل انقلاب در دانشگاه از کسی بر نمیآید، مگر این که اهل صبر و بصیرت باشد...
🇮🇷 @Enqelabsq | میدان انقلاب